In de Sint-Maartenskerk van Ieper herinneren verschillende gedenktekens aan de Eerste Wereldoorlog. Nabij de ingang bevindt zich een aediculum voor Kannunik C. Delaere. Tegen de rechterzijbeuk bevindt zich een gedenkplaat ter herinnering aan de Franse militairen die op Belgische bodem gestorven zijn. Tegen een pijler, rechts van het koor (nabij de zuidelijke vleugel), hangt een memento ter herinnering aan koning Albert I, dat verwijst naar het roosvenster in de zuidelijke vleugel. Eveneens in de zuidelijke vleugel steekt het glasraam ‘Vrede voor Verzoening’. Tegen de linkerzijmuur, onder het orgel, bevindt zich een gedenkplaat ter herinnering aan de Commonwealth-doden.

Historische achtergrond

Camille Delaere, geboren te Hulste in 1860, was licentiaat in de theologie en werd in 1908 pastoor van de Sint-Pietersparochie in Ieper. Hij liet onmiddellijk de kerk restaureren, maar toen het werk pas beëindigd was, brak de oorlog uit. Vanaf het begin van de bombardementen op de stad nam hij de leiding van een groep vrijwilligers voor brandbestrijding en ziekenverzorging, meer bepaald de verzorging van tyfuslijders (begin 1915 werd de resterende bevolking van Ieper met tyfus gekweld). In maart 1915 bracht hij talrijke verlaten kinderen onder in een weeshuis dat hij liet inrichten in Wisques (Département du Nord, Frankrijk). Nadat de stad op 9 mei 1915 op bevel van de Britten volledig geëvacueerd was, verkreeg hij de toelating om er verschillende keren terug te keren om zoveel mogelijk van de resterende kunstwerken te redden. Eind 1915 vestigde hij zich bij de wezen in Wisques.

Na de oorlog keerde hij naar Ieper terug, waar hij op 12 februari 1919 tot deken werd benoemd en tegelijk de titel van erekanunnik verkreeg. Hij hielp mee met de coördinatie van de wederopbouw van scholen en kerken. Hij overleed in Sint-Andries (Brugge) op 18 december 1936.

Kenmerken

Aediculum uitgevoerd in wit, beige en zwart marmer. De tekstplaat wordt geflankeerd door twee Ionische zuilen, steunend op twee waterspuwers en bovenaan met figuratief uitgewerkte voluten. Centraal bovenaan in het gebroken fronton zit een engel boven een medaillon dat onderaan afgewerkt is met 2 guirlandes. Onder de tekstplaat is een doodskop op een doodskist afgebeeld, geflankeerd door twee engeltjes.

Op de tekstplaat: ‘Ter stichtende en zalige gedachtenis van den Goeden Herder, den Barmhartigen Samaritaan Kanunnik Camille Delaere 1860-1936.’; ‘Pastoor van St Pieters te Ieper 1908-1919. Pastoor-Deken van St Maartens 1919-1928. Heldhaftig was zijn toewijding en opoffering tijdens de verwoesting van Ieper (november 1914 – mei 1915).’; ‘Per omnia omnibus placeo, non quaerens quod mihi utile est, sed quod multis, ut salvi fiant (I Cor. X, 33)’.