waarneming

Beekstraat Astene

archeologisch element
ID
980904
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980904

Beschrijving

Naar aanleiding van een geplande woonverkaveling en een positief proefsleuvenonderzoek, werd een deel van het projectgebied geselecteerd voor een vlakdekkende opgraving. Deze bracht voornamelijk ontginningssporen en sporen van een walgrachtsite aan het licht. De oudste sporen situeren zicht wellicht in de vroeg-Romeinse en vroegmiddeleeuwse periode en omvatten een aantal rechthoekige, vierkante en ovalen kuilen die op basis van het dikke houtskoolpakket op de bodem mogelijk als houtskoolmeilers te interpreteren zijn. 14C-dateringen op de houtskoolstalen dateren enkele van deze kuilen tussen 45 v. Chr. en 80 n. Chr,  tussen 201-46 v. Chr  en tussen 416-557 n. Chr. Er waren geen vondsten aanwezig. Deze interpretatie is niet tegenstrijdig met de historische bronnen die in dit gebied een uitgestrekt bosgebied situeren, gekend als Scheldehout. Vanaf de 11de eeuw werd het gebied ontgonnen zoals blijkt uit de talrijke greppelstructuren die binnen het plangebied zijn geregistreerd. Datering was mogelijk op basis van de aardewerkvondsten. Nederzettingsstructuren zijn niet waargenomen. Wellicht gebeurde deze ontginning op initiatief van de heren van Wallebeke. Vanaf de late 12de E werd een walgracht aangelegd. Van deze walgracht werd een L-vormige hoek (3,3 tot 4,4m breed en 0,7 tot 1,35m diep) geregistreerd in het noorden van het opgravingsterrein. Er is dus geen verdere info over de structuur. De aanwezigheid van kuilen w.o. een mogelijke drinkpoel voor vee (gedateerd door 14C-datering tussen 1297 en 1406 n. Ch) en greppels en de afwezigheid van nederzettingsstructuren laat veronderstellen dat het neerhof aangesneden is. Dus wellicht was er een tweeledige structuur met opper- en neerhof gevestigd. De site met walgracht is opgegeven vanaf einde 14de/begin 15de E, dit op basis van het aanwezige aardewerk, een muntje uit 1272 en 1377 (de 14C-dateringen van de stalen uit de grachtlagen bleken onbetrouwbaar). De resultaten pollen- en macrorestenanalyses tonen in de beginfase van de walgracht een redelijk open landschap met resten bos (eik, beuk, linde) met ondergroei (varens, hazelaar); langs walgracht de aanwezigheid van els, wilg en grasrijke vegetatie; wijdere omgeving heide, berk, graanakkers (rogge, gerst, boekweit) met akkeronkruiden en in de gracht zelf weinig sporen van algen zodat de vraag kan gesteld worden of de gracht wel watervoerend was. De stalen uit de bovenste grachtvulling tonen in de verlatingsfase meer bebossing en minder antropogene indicatoren.


Bron: JENNES N. 2020: Middeleeuwse ontginningssporen en een site met walgracht. Een archeologische opgraving aan de Beekstraat te Astene (gemeente Deinze), VEC Rapport 103, Geel.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: VLAAMS ERFGOED CENTRUM bvba (VEC)

Houtskoolmeilers?

Datering: Merovingische periode, Vroeg-Romeinse tijd, vroege middeleeuwen
Typologie: houtskoolbranderijen, kuilen
Context: archeologische sporen en uitgravingen
Materiaal: houtskool
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Rechthoekige, vierkante en ovalen kuilen met op de bodem een laag houtskool. Verder geen vondsten. 14C-datering op enkele houtskoolstalen dateren de kuilen tussen 45 v. Chr. en 80 n. Chr, tussen 201-46 v. Chr en tussen 416-557 n. Chr. Een interpretatie als houtskoolmeiler is niet tegenstrijdig met de historische bronnen die in dit gebied een uitgestrekt bos situeren, het Scheldehout.

Laatmiddeleeuwse site met walgracht

Datering: 13de eeuw, 14de eeuw, eerste helft 15de eeuw, late middeleeuwen, tweede helft 12de eeuw, volle middeleeuwen
Typologie: greppels, kuilen, munten, poelen, sites met walgracht, vaatwerk, walgrachten
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen
Materiaal: metaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Een hoek van de walgracht is aangesneden alsook meerdere greppels en kuilen waaronder een mogelijke drinkpoel voor vee. Er zijn geen nederzettingsstructuren vastgesteld. Datering was mogelijk op basis van het aardewerk, een muntje, metalen voorwerpen o.a. een voet van een kandelaar, een sleutel en een 14C-datering op stalen uit de grachtvulling. Het aardewerk omvatte grijsbakkend gedraaid aardewerk, Vlaams hoogversierd aardewerk, roodbakkend aardewerk, vroeg roodbakkend aardewerk, steengoed, proto-steengoed. Het vormenspectrum omvatte een tuitpot, kogelpotten, kannen en kommen. Pollenanalyse en macrorestenonderzoek op de lagen uit de walgracht lieten toe inzicht te krijgen in de landschappelijke situatie.

Sporen uit de nieuwe en nieuwste tijd

Datering: nieuwe tijd, nieuwste tijd
Typologie: greppels, munten, vaatwerk
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen
Materiaal: aardewerk, metaal, pijpaarde
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Meerdere greppels waren in een recentere periode te situeren, dit op basis van aanwezige scherven industrieel wit aardewerk, pijpaarde en ander materiaal zoals een munt en metalen voorwerpen.

Volmiddeleeuwse ontginning

Datering: 11de eeuw, 12de eeuw
Typologie: greppels
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Meerdere greppelstructuren zijn in verband te brengen met een eerder late volmiddeleeuwse ontginning. Nederzettingsstructuren zijn niet aanwezig. Datering was mogelijk op basis een 14C-datering met resultaat tussen 1026 en 1162.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Beekstraat Astene [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980904 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.