waarneming

Neerhofstraat 15

archeologisch element
ID
980830
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980830

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als gebied geen archeologie, gewestelijk Gebied 8635
    Deze aanduiding is geldig sinds

Beschrijving

Tijdens het proefsleuvenonderzoek werden twee grachten en een kuil aangetroffen. Eén van deze grachten kon geïdentificeerd worden als de gracht van een motte.

Het onderzoek leverde in totaal 21 vondsten op, welke kunnen onderverdeeld worden in aardewerk (4), bouwmateriaal (2), hout (1), metaal (2), dierlijk bot (6), schelpen (1) en natuursteen (5). Het grootste deel (15 vondsten) werd gerecupereerd uit de grachtvulling.

Het proefsleuvenonderzoek is erin geslaagd om de gracht, reeds onderzocht door Vanysacker in 1979, te lokaliseren en bovendien de breedte en diepte te achterhalen. Of de gracht al dan niet een buiging maakt is niet te achterhalen wegens de beperkte onderzochte oppervlakte. Bij projectie op de Ferrariskaart komt deze gracht overeen met een circulaire gracht omheen een motte (aarden ophoging) met vierkant gebouw.

Op basis van het daterend 14C-onderzoek (uitgevoerd in 2022) lijkt er sprake van meerdere fasen in de middeleeuwen. Kuil S7 dateert in de vroege middeleeuwen (677-878). Gracht S1 is aangelegd vóór de periode 1043-1220 en is daarmee jonger dan kuil S7. De schep die in de gracht is aangetroffen dateert in de periode 1175-1273, wat goed aansluit bij de datering van vulling L18. Door de overlap in de perioden van de vulling L18 en de schep is het niet mogelijk om uitspraken te doen over de periode van gebruik van de gracht.


Auteurs: Galle, Marit; Polfliet, Bruno; Verbruggen, S
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Ruben Willaert nv; BIAX Consult

Grachten

Datering: 19de eeuw, tweede helft 12de eeuw, tweede helft 13de eeuw
Typologie: bouwmaterialen, grachten (infrastructuur), motteheuvels, walgrachten, werktuigen
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), hout, ijzer, metaal, natuursteen, schelp
Thema: Mottes
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De twee grachten lopen parallel aan elkaar met een NNW-ZZO oriëntatie. Eén van de grachten (S1) heeft een breedte van minstens 16 meter en een diepte van 3 meter. Uit de grachtvulling zijn tijdens het vooronderzoek natuursteen, dierlijk bot, aardewerk, bouwmateriaal schelp, metaal en hout gevonden. Deze gracht kan gelinkt worden aan de motte die in het centrum van Gistel aanwezig was. Deze gracht werd vermoedelijk in de 19de eeuw gedicht.
Vervolgonderzoek onderzocht de schop, het klosje en enkele stalen. De stalen voor het natuurwetenschappelijk onderzoek van deze gracht zijn genomen van pollen en zaden en vruchten. De zaden dateren vulling L18 van gracht S1 in de periode 1043-1220 n. Chr. Gracht S1 is daarmee jonger dan de kuil en dateert in de volle middeleeuwen, met een korte uitloop naar de late middeleeuwen. De schep die in de gracht is aangetroffen dateert in de periode 1175-1273 n. Chr. en dateert daarmee in de volle tot late middeleeuwen. De datering van de schep sluit goed aan bij die van vulling L18. In eerste instantie is bij de schop aan een bakkers- of graanschep gedacht. Met name vanwege het gebruik van beuk, een houtsoort die vooral voor werkzaamheden binnenhuis werd gebruikt. Waarschijnlijk tijdens het gebruik, mogelijk op het moment dat de schop ook met vuur in aanraking kwam (gelet de verkoolde plek), zal de scheur in lengterichting van het blad zijn ontstaan. Deze scheur is gerepareerd met behulp van ijzeren krammetjes. Dankzij de heer Woestenborghs, als stafmedewerker verbonden aan de overheidsinstantie Roerend Erfgoed Vlaanderen (museale collecties) kon de schop als boezemschop worden benoemd.
Een tweede object betreft de helft van een klosje dat in lengterichting is doorboord. Het object is van elzenhout en vertoont aan de buitenkant rondom fijne snijsporen, mogelijk van een mes.
De tweede gracht (S2) heeft een breedte van 7,5 meter en een diepte van 1,26 meter. De functie van deze gracht kon niet achterhaald worden. Er zijn geen vondsten in deze gracht aangetroffen. Een datering van vondstmateriaal uit S7 (kuil onder de gracht) zou echter wel een terminus post quem kunnen opleveren.

Kuil

Datering: vroege middeleeuwen
Typologie: kuilen
Materiaal: bot (dierlijk), natuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Binnen het plangebied werd één kuil aangetroffen. Deze kuil (S7) situeert zich in het oosten van sleuf 3. Het heeft een heterogeen bruin- donkergrijze humeuze vulling. Vondsten uit de kuil bestaan uit aardewerk, natuursteen en dierlijk bot. Stratigrafisch gezien ligt S7 onder gracht S2, en is dus bijgevolg ouder dan die gracht.


Relaties

  • Is deel van
    Historische stadskern van Gistel

  • Is gerelateerd aan
    Burgerhuis De mote

  • Is gerelateerd aan
    Villa De Boomgaard


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Neerhofstraat 15 [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980830 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.