waarneming

Geldenakenstraat

archeologisch element
ID
980074
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980074

Beschrijving

Tijdens het proefsleuvenonderzoek werden 25 archeologische sporen aangetroffen, voornamelijk bewoningssporen (paalkuilen, greppels en kuilen). Er werden geen structuren herkend. Er werd ook een vermoedelijke leemwinningskuil aangetroffen. Het aangetroffen materiaal dateert zowel uit de Romeinse Tijd, de volle en postmiddeleeuwen. Er werden scherven uit deze 3 periodes aangetroffen. De sporen zouden in de Romeinse periode of de volle middeleeuwen te dateren zijn. In de leemwinningskuil werd postmiddeleeuws materiaal gerecupereerd. Omwille van de archeologische relevante kenniswinst moest dit gebied helemaal opgegraven worden.

Een 37-tal sporen kunnen op basis van het vondstmateriaal gedateerd worden in het vroeg-Neolithicum en kunnen toegeschreven worden aan de Bandkeramisch cultuur (ca. 5250-4900 v. Chr.). De term Bandkeramiek of Bandkeramische cultuur – in het Duits Linear Bandkeramiker (LBK) en in het Engels Linear Band Ware genoemd – wordt gebruikt om de oudste Europese boerencultuur mee aan te duiden. Deze site behoort toe tot één van de drie clusters van gekende Bandkeramische sites in Vlaanderen. In de sporen werden, naast typisch Bandkeramisch aardewerk, heel wat lithische artefacten teruggevonden. Het gaat daarbij om materiaal dat vervaardigd is uit silex, kwartsiet van Wommersom en ftaniet. Er komen schrabbers, klingen, kloppers, afslagen en een pijlspits voor. Daarnaast werden twee fragmenten van hematiet gevonden dat werd aangewend voor kleurstof. Een aantal natuurstenen die mogelijk gebruikt zijn als maalsteen vertonen bovendien sporen van oker. Ook deze grondstof is wellicht gebruikt als kleurstof. Het Bandkeramisch aardewerk is handgevormd en vertoont sporadisch lijn-, spatel- en/of vingerindrukken. Heel wat rand- en wandscherven vertonen knobbels, oren of grijporen. Het gaat in deze context zowel om alledaags vaatwerk, als om vaatwerk voor de opslag van voedsel. De hoeveelheid aan vondstmateriaal in de kuilen en silo’s doet vermoeden dat een aantal hiervan (secundair) gebruikt zijn als afvalkuil. 

Na de Bandkeramische occupatie op het terrein is er geruime tijd geen menselijke aanwezigheid binnen het onderzoeksgebied op te merken, tot in de Romeinse periode. In de vroeg-Romeinse periode (ca. 1ste eeuw n. Chr.) wordt er een hoofdgebouw opgetrokken. De plattegrond wijst op een ‘Alphen-Ekeren’-type. Volgens de indeling van De Clerq gaat het om het type IA. Kenmerkend is een tweebeukige opbouw met een centrale rij middenstaanders die dieper geplaatst worden. De diepte van de middenstaanders wijst er op dat het dak volledig op de centrale middenstaanders rust. De wandpalen worden veel minder diep gegraven, waardoor zij vaak archeologisch onzichtbaar worden. Drie spiekers zijn wellicht te linken aan het hoofdgebouw en zijn dus in dezelfde periode te plaatsen. Ze hebben namelijk allen dezelfde oriëntatie of staan haaks op elkaar. Gelijktijdige gebouwen zijn vaker op elkaar georiënteerd. Het hoofd- en de bijgebouwen (spiekers?) zijn vermoedelijk afgebrand gezien de grote hoeveelheid verbrande huttenleem in de paalkuilen.

Na de Romeinse occupatie verdwijnt de bewoning en wordt het terrein vanaf de middeleeuwen wellicht in gebruik genomen als landbouwgrond en verdeeld in akkers en/of weiland, getuige een aantal (perceels)greppels. In het begin van de post-middeleeuwen wordt ter hoogte van het onderzoeksgebied vermoedelijk aan leemwinning gedaan. Waarvoor deze leem gewonnen wordt is niet duidelijk, maar kan mogelijk gekoppeld worden aan het opwerpen van wallen en/of het oprichten van vakwerkhuizen in de onmiddellijke nabijheid van het onderzoeksgebied.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: ARCHEBO bvba

Bandkeramische sporen

Datering: vroegneolithicum
Typologie: ambachtelijke objecten, kuilen, silo's, vaatwerk, werktuigen
Stijl: bandkeramiek
Materiaal: aardewerk, ftaniet, houtskool, kwartsiet van Wommersom, natuursteen, plantaardig materiaal, vuursteen
Thema: Nederzettingen van de Bandkeramiek
Gebeurtenis:

Metaaldetectievondsten tijdens opgraving

Datering: late middeleeuwen, nieuwe tijd, Romeinse tijd, WO I
Typologie: ambachtelijke objecten, kleding en -accessoires, losse vondsten, munten, versieringsonderdelen van voorwerpen, wapens en munitie
Materiaal: koperlegering, metaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De metaaldetectie van zowel het vlak als de storthopen leverde in totaal 12 artefacten op:
- een fragment van een handvat in de vorm van een dolfijn (koperlegering, Romeinse periode; Md 1)
- 6 musketkogels (ca. 1550-1850; Md 2 en Md 3a)
- een netverzwaring (post-middeleeuwen; Md 3b)
- een munt (korte, 16de eeuw; Md 3c)
- een Duitse militaire knoop (WO I; Md 3d)
- een fragment van een kledinghaak (16de eeuw; Md 3e)
- een riemtong (laatmiddeleeuws tot vroeg post-middeleeuws; Md 3f).

Middeleeuwse (perceels)greppels

Datering: middeleeuwen
Typologie: greppels, perceelsgreppels
Gebeurtenis:

Postmiddeleeuwse leemwinningskuilen

Datering: nieuwe tijd
Typologie: bevestigingselementen, leemwinning, wapens en munitie, werktuigen
Materiaal: aardewerk, brons, ijzer, steengoed, steenkool
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Lemmet van een mes aangetroffen in post-middeleeuwse leemwinningskuil, samen met geglazuurd aardewerk. 2 musketkogels (1550 - 1850) ook gesmolten brons, fragment van nagel aangetroffen bij metaaldetectie (niet gedateerd).

Romeins aardewerk

Datering: Romeinse tijd
Typologie: losse vondsten, vaatwerk
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Aardewerk aangetroffen bij aanleg vlak, gedraaid, met beige en oranjerood baksel, 2 exemplaren met radstempelversiering.

Steentijd klingen

Datering: steentijd
Typologie: losse vondsten, werktuigen
Materiaal: vuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
2 fragmenten van een gebroken kling, Een fragment vertoont duidelijke gebruiksretouches.

Volmiddeleeuwse scherven

Datering: 12de eeuw
Typologie: losse vondsten, vaatwerk
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Scherven van een kookpot met manchetrand (2de en 3de kwart 12de eeuw) - uit Andenne.

Vroeg-Romeinse nederzetting

Datering: Vroeg-Romeinse tijd
Typologie: bouwmaterialen, gebouwplattegronden, greppels, kuilen, paalkuilen, spijkers, vaatwerk
Materiaal: aardewerk, houtskool
Gebeurtenis:

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geldenakenstraat [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980074 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.