waarneming

Turnhout Smiskensstraat

archeologisch element
ID
979436
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/979436

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als gebied geen archeologie, gewestelijk Gebied 6868
    Deze aanduiding is geldig sinds

Beschrijving

Naar aanleiding van een stedenbouwkundige vergunningaanvraag werd een voorafgaande prospectie met ingreep in de bodem opgelegd. Uit onderzoek bleek een vervolgonderzoek noodzakelijk op een deel van het terrein.

In totaal werden in het vlak 73 sporen geregistreerd. Twee daarvan bleken op basis van de coupes van natuurlijke oorsprong. De sporen zijn te relateren aan bewoning: het betreft voor het merendeel sporen die tot gebouwplattegronden behoorden, naast greppels of greppelachtige sporen en wellicht ook een krengbegraving.

Ondanks de sterke erosie en ingrijpende verstoringen brachten het proefsleuvenonderzoek en de daaruit volgende opgraving de resten aan het licht van minimaal vier volmiddeleeuwse plattegronden. Twee daarvan overlappen volledig. Bovendien zijn er voor minstens één van de plattegronden aanwijzingen voor structurele herstellingen of zelfs herbouw. Dit suggereert een zekere duurtijd van de occupatiefase, mogelijk over enkele generaties heen.

De zuidelijkst gelegen plattegrond STR 4 maakt, omwille van zijn grotere dimensies, het meest kans om als hoofdgebouw te hebben gefungeerd. Doordat STR 4 vlakbij de werkputrand was gelegen kon evenwel niet met zekerheid worden uitgemaakt in hoeverre zich in de onmiddellijke nabijheid een waterput bevond. Dit blijkt immers een onderscheidend criterium met betrekking tot de identificatie van hoofdgebouwen. Het is erg plausibel dat zich buiten de werkputrand nog gebouwplattegronden, waaronder van hoofdgebouwen, uitstrekten. 

De site is gelegen op slechts ca. 200 m ten westen van de (ondermeer) volmiddeleeuwse site van Turnhout - Graatakker, die werd onderzocht naar aanleiding van de bouw van een internaat.


Auteurs: Peleman, Bieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Grondsporen Volle Middeleeuwen

Datering: volle middeleeuwen
Typologie: bijgebouwen, gebouwplattegronden, paalkuilen
Materiaal: houtskool
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Bewoningssite, bestaande uit een hoofd- en bijgebouw en een waterput. Het is onzeker onder welk huistype (volgens de typologie van A. Huijbers) deze plattegrond moet worden geclassificeerd. Wel suggereert de aanwezigheid van dubbele sluitpalen in de korte zijden dat we de plattegrond typochronologisch tussen ca. 900 en 1250, dit wil zeggen volle middeleeuwen, mogen situeren. De oost-westelijke oriëntatie is hiervoor wellicht een bijkomend argument. De totale afwezigheid voor STR 4 van vondsten of dateerbare monsters laat echter geen verfijning toe.

Voor de bijgebouwen zou de bewaring van diverse sporen van de lange buitenwanden erop kunnen wijzen dat we relatief laat in de volle middeleeuwen zitten, met name na ca. 1125. Ook de tamelijk grote formaten van twee van de bijgebouwen zijn een aanduiding voor en datering in de latere 12de eeuw of jonger. Eén bijgebouw is met een oppervlakte van ca. 90 m² dan weer een pak kleiner, wat erop zou kunnen duiden dat dit bijgebouw iets ouder is, mogelijk tussen ca. 1125 en 1175. Het schaarse vondstenmateriaal laat niet toe deze hypothetische dateringen te bevestigen.

Uit een paalnegatief en een uitbraakspoor kon houtskool geïsoleerd worden. Met een datering van in de 11de/12de tot zelfs de 13de eeuw laat de 14C-datering amper een verfijning van de typochronologische datering toe.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Turnhout Smiskensstraat [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/979436 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.