waarneming

Prehistorische vindplaats Zennegat

archeologisch element
ID
159178
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/159178

Beschrijving

In het kader van het Sigmaplan werd een evaluatieopgraving uitgevoerd op de site van ‘MechelenZennegat’, een site die eerder met prospectieboringen werd ontdekt. De vindplaats bevindt zich op de noordelijke oever van een fossiele geul, waarvan de bedding gedurende het vroeg holoceen een uitgestrekt natte depressie was. et evaluatieonderzoek, een opgraving van 20 op 5m, had als doel inzichten te verwerven in de aard en chronologie van de vindplaats, en de mogelijkheden voor de bewaring van onverbrand organisch materiaal te evalueren. In functie van deze laatste vraagstelling werd de opgravingsput gesitueerd op de rand van de depressie.

De opgraving toont vroeg- prehistorische bewoning in tenminste vier fasen, te herkennen in het lithisch materiaal en het aardewerk. Deze periodes zijn het vroeg mesolithicum, laat mesolithicum, laat neolithicum, en het finaal neolithicum/ vroege bronstijd. In het lithisch materiaal komt vermoedelijk vooral het laat neolithicum tot uiting, met o.a. een dominantie van zgn. transversaalspitsen. Mogelijk kan hier de associatie gelegd worden met de vindplaatsen van de Vlaardingen cultuur die vooral gekend is van de Nederlandse delta.

Chronologisch betekent dit dat deze fase wellicht in de eerste helft van het 3e millennium v.Chr. dient geplaatst te worden. De meeste diagnostische scherven van het aardewerk wijzen dan weer op een datering in de late klokbeker fase (Veluwse klokbekers). Dit strookt met de datering van een pakket fluviatiele afzettingen in het zuiden van de opgraving, in het eerste kwart van het 2e millennium v.Chr.

Pollenonderzoek op deze afzettingen wijst op de aanwezigheid van akkerbouw in deze periode, terwijl het bewaard dierlijk bot eveneens veeteelt, jacht op waterwild, en visvangst aanduidt. In het hoger gelegen deel van de opgraving werden enkele sporen geregistreerd, die mogelijk tot deze nederzetting behoren. Gezien de beperkte oppervlakte van de opgraving kunnen hier echter geen structuren in herkend worden.


Auteurs: Meylemans, Erwin; Cousserier, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Lithisch materiaal Laatmesolithicum

Datering: laatmesolithicum
Typologie: archeologische objecten
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:
  • Archeologische opgravingen Mechelen- Zennegat
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2011: Evaluatieonderzoek van een steentijd- en vroege bronstijdsite in Mechelen-Zennegat (Antwerpen, B), Notae Praehistoricae 31, p. 239-251.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2011aa
    • Bron: Meylemans E. & Dils J. 2014: Mechelen voor het Mechelen was: mens en landschap tijdens het laatglaciaal en vroeg-holoceen, Opgetekend Verleden 6, p. 30-37 .(uitgave van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie)
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014aa
    • Bron: Meylemans E. 2015: Van jager tot boer: 7000 jaar bewoning langs een rivier in het Zennegat te Mechelen, M&L. Monumenten, Landschappen en Archeologie 34.2, p. 38-47.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2015ab
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2014: Archeologisch evaluatieonderzoek van een prehistorische vindplaats (mesolithicum tot vroege bronstijd) in het Sigma- gebied 'Zennegat', Onderzoeksrapporten Agentschap Onroerend Erfgoed.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014ab

Beschrijving:
een handvol artefacten kan aan deze fase toegeschreven worden (o.a. enkele klingen en trapezia) laat en/of finaalmesolithicum

Lithisch materiaal middenmesolithicum

Datering: middenmesolithicum
Typologie: archeologische objecten, vondstenconcentraties
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:
  • Archeologische opgravingen Mechelen- Zennegat
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2011: Evaluatieonderzoek van een steentijd- en vroege bronstijdsite in Mechelen-Zennegat (Antwerpen, B), Notae Praehistoricae 31, p. 239-251.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2011aa
    • Bron: Meylemans E. & Dils J. 2014: Mechelen voor het Mechelen was: mens en landschap tijdens het laatglaciaal en vroeg-holoceen, Opgetekend Verleden 6, p. 30-37 .(uitgave van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie)
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014aa
    • Bron: Meylemans E. 2015: Van jager tot boer: 7000 jaar bewoning langs een rivier in het Zennegat te Mechelen, M&L. Monumenten, Landschappen en Archeologie 34.2, p. 38-47.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2015ab
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2014: Archeologisch evaluatieonderzoek van een prehistorische vindplaats (mesolithicum tot vroege bronstijd) in het Sigma- gebied 'Zennegat', Onderzoeksrapporten Agentschap Onroerend Erfgoed.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014ab

Lithisch materiaal vroegmesolithicum

Datering: vroegmesolithicum
Typologie: archeologische objecten
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:
  • Archeologische opgravingen Mechelen- Zennegat
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2011: Evaluatieonderzoek van een steentijd- en vroege bronstijdsite in Mechelen-Zennegat (Antwerpen, B), Notae Praehistoricae 31, p. 239-251.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2011aa
    • Bron: Meylemans E. & Dils J. 2014: Mechelen voor het Mechelen was: mens en landschap tijdens het laatglaciaal en vroeg-holoceen, Opgetekend Verleden 6, p. 30-37 .(uitgave van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie)
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014aa
    • Bron: Meylemans E. 2015: Van jager tot boer: 7000 jaar bewoning langs een rivier in het Zennegat te Mechelen, M&L. Monumenten, Landschappen en Archeologie 34.2, p. 38-47.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2015ab
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2014: Archeologisch evaluatieonderzoek van een prehistorische vindplaats (mesolithicum tot vroege bronstijd) in het Sigma- gebied 'Zennegat', Onderzoeksrapporten Agentschap Onroerend Erfgoed.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014ab

Beschrijving:
Enkele lithische vondsten kunnen aan deze fase toegeschreven worden (segment, debitageresten en microklingen).

Midden- en laatneolithicum

Datering: middenneolithicum
Typologie: archeologische objecten, vondstenconcentraties
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:
  • Archeologische opgravingen Mechelen- Zennegat
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2011: Evaluatieonderzoek van een steentijd- en vroege bronstijdsite in Mechelen-Zennegat (Antwerpen, B), Notae Praehistoricae 31, p. 239-251.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2011aa
    • Bron: Meylemans E. & Dils J. 2014: Mechelen voor het Mechelen was: mens en landschap tijdens het laatglaciaal en vroeg-holoceen, Opgetekend Verleden 6, p. 30-37 .(uitgave van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie)
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014aa
    • Bron: Meylemans E. 2015: Van jager tot boer: 7000 jaar bewoning langs een rivier in het Zennegat te Mechelen, M&L. Monumenten, Landschappen en Archeologie 34.2, p. 38-47.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2015ab
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2014: Archeologisch evaluatieonderzoek van een prehistorische vindplaats (mesolithicum tot vroege bronstijd) in het Sigma- gebied 'Zennegat', Onderzoeksrapporten Agentschap Onroerend Erfgoed.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014ab

Beschrijving:
Een aantal lithische artefacten is te situeren in het middenneolithicum, andere artefacten verschijnen pas vanaf het laat neolithicum. Het gaat o.a. om fragmenten van gepolijste bijlen en enkele pijlpunten. De bladvormige pijlpunten horen tot het middenneolithicum.

finaal neolithicum/ vroege bronstijd

Datering: finaalneolithicum, vroege bronstijd
Typologie: archeologische objecten
Materiaal: aardewerk, lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:
  • Archeologische opgravingen Mechelen- Zennegat
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2011: Evaluatieonderzoek van een steentijd- en vroege bronstijdsite in Mechelen-Zennegat (Antwerpen, B), Notae Praehistoricae 31, p. 239-251.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2011aa
    • Bron: Meylemans E. & Dils J. 2014: Mechelen voor het Mechelen was: mens en landschap tijdens het laatglaciaal en vroeg-holoceen, Opgetekend Verleden 6, p. 30-37 .(uitgave van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie)
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014aa
    • Bron: Meylemans E. 2015: Van jager tot boer: 7000 jaar bewoning langs een rivier in het Zennegat te Mechelen, M&L. Monumenten, Landschappen en Archeologie 34.2, p. 38-47.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2015ab
    • Bron: Meylemans E. e.a. 2014: Archeologisch evaluatieonderzoek van een prehistorische vindplaats (mesolithicum tot vroege bronstijd) in het Sigma- gebied 'Zennegat', Onderzoeksrapporten Agentschap Onroerend Erfgoed.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meylemans:2014ab

Beschrijving:
O.a. fragmenten van veluwse klokbekers, maar ook dierlijk en plantaardig organisch materiaal.


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Zennegat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Prehistorische vindplaats Zennegat [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/159178 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.