Geografisch thema

Rabattestraat

ID
9232
URI
https://id.erfgoed.net/themas/9232

Beschrijving

Landelijke weg ten oosten van het stadscentrum, van de Damse Vaart-Zuid ten noorden tot de Zuiddijk ten zuiden. Kort recht tracé tot aan de Slekstraat, vandaar met kronkelend verloop doorheen het polderlandschap langs onder meer het hoornwerk dat de Fransen in 1702 toevoegen als extra verdedigingssysteem gericht op de Hollandse Sluis, en verder zuidwaarts langs het tracé van de gedempte Lieve, gegraven vanaf 1251 tussen Gent en Damme en gedempt in de 19de eeuw (zie ook Moerkerke, Konduitput). Eerste vermelding onder huidige benaming in 1846. Deel ten zuiden van de Oude Sluissedijk onderdeel van de Zuiddijk, aangelegd circa het laatste kwart van de 12de eeuw in functie van de verdere inpoldering van het gebied ten oosten van Damme; tot in de tweede helft van de 20ste eeuw dit deel als dusdanig gekend. Deels gelegen in de zogenaamd Watering Stampershoek, deels in de zogenaamd Watering Noord-over-de-Lieve. De straat loopt door het gehucht "Hoge Brug" ten oosten van het stadscentrum aan de kruising met de Oude Sluissedijk. Het toponiem verwijst naar een brugovergang over de Lieve die zich hier eertijds bevindt; tevens hier locatie van deel van de gedempte bedding (zie ook Oude Sluissedijk).

Ten noordwesten van de brug over het Zuidervaartje, achter de haakse bocht met de Slekstraat, ligt de zogenaamd "Sleckeput", een site die is uitgegroeid tot een merkwaardig biotoop, met onder meer de *sluis die in de Middeleeuwen de Damse havenkom scheidt van het Zwin. Aan noordzijde kleine aardeweg voorheen leidend naar "Caepersande" of het voormalige "galgeveld" gelegen buiten de stads- of dorpskern, waarvan de grens hier eertijds aangeduid werd door een grenspaal, zie weergegeven op de kaart van Pieter Pourbus (1561-1571).

Thans langsheen de aardeweg betonnen grenspaal als kopie van de 16de-eeuwse paal langsheen de Romboutswervedijk, thans tentoongesteld in de Vierschare van het stadhuis. Markeert eertijds de scheiding tussen het grondgebied van de stad Damme en het gebied dat deel uitmaakt van het Brugse Vrije, zie wapenschilden aan beide zijden. Er waren er elf in totaal, aangeduid op de kaart van Pieter Pourbus en geplaatst langs de toeganswegen, zowel water- als landwegen, naar het stadsgebied van Damme (zie ook Markt, stadhuis; Oude Sluissedijk; Romboutswervedijk).
Het noordelijk deel van de Rabattestraat tot aan de vesting en de bebouwing erlangs is in het beschermde stadsgezicht opgenomen (M.B. van 13/10/1986, gewijzigd bij M.B. van 30/03/1987). Losstaande 20ste-eeuwse bebouwing voornamelijk geconcentreerd aan het gehucht "Hoge Brug". Nummer 4, interbellumwoning met voortuin voorzien van tuitgevel op licht overkragende schouderstukken onder pannen zadeldak (nok loodrecht op straat), muuropeningen onder rechte lateien. Aan noordzijde villabebouwing in tuin meegaand met de bebouwing langsheen het oostelijk deel van de Damse Vaart-Zuid. In ingangspijler van nummer 10/ Oude Sluissedijk, niskapelletje met sierlijk smeedijzeren traliewerk waarin gepolychromeerd Onze-Lieve-Vrouwbeeldje met Kind, naar verluidt afkomstig uit een kapel die hier ooit op de hoek van de straat stond.

  • CROIS, R., Op zoek naar de oude stadspalen van Damme, s.l., s.d. , p. 20-26.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel XIII, Brugge, 1932, kolom 287.
  • VAN HAECKE, B., Wegwijs in Damme en omgeving, Brugge, 1985.
  • VISSERS P. (red.), Langs Vlaamse wegen. Damme, Stichting Monumenten- en Landschapszorg v.z.w.-Stadsbestuur Damme-VTB-VAB, Brussel, 2000, p. 9.

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Sluis van het Zwin

  • Is deel van
    Damme


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Rabattestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/9232 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.