Geografisch thema

Watermolen

ID
8591
URI
https://id.erfgoed.net/themas/8591

Beschrijving

Oude straat met krom tracé; kruist de Witte Nete. Gelegen ten zuidwesten van het dorpscentrum, nabij de gehuchten Duinberg, Wenen en Brasel. Landelijke omgeving.

Naamgeving houdt verband met de watermolen. Tussen de watermolen en de huidige hoeve Slagmolenheide lag de Grote Watermolenhoef, een uitgestrekt complex van een hoeve met losse bestanddelen en twee watermolens als aanhorigheden namelijk de huidige graanmolen en een -inmiddels verdwenen-olieslagmolen, gelegen op de noordelijke arm van de Witte Nete, richting Duinkerken. Dit geheel was tot eind 18de eeuw eigendom van de dorpsheer.

Laatst genoemde molen wordt geregeld samen met de graanmolen vermeld in akten en documenten uit het tweede kwart van de 17de eeuw en later; op de Vandermaelenkaart (circa 1854) expliciet vermeld als "Moulin à Huile"; in 1912 werd de slagmolen verkocht en afgebroken. Twee ontlastingskanalen met houten lossluis en ijzeren hengsel aan de kruising van de straat met de noordelijke arm van de Nete, vormen thans de enige materiële resten.

De hoevegebouwen zelf werden circa 1957 stelselmatig afgebroken en vervangen door de huidige hoeve (nummer 6); het molenhuis van de graanwatermolen werd circa 1974 gesloopt voor de opbouw van de huidige woning met taverne (nummer 10) naast de molenvijver.

  • MERTENS K., Het gehucht Watermolen, in Retiese Heemkundige Kring 'Zeven Neten', IX, nummers 1-4, 2002.

Bron: DE SADELEER S. & PLOMTEUX G. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Arendonk, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n6, Brussel - Turnhout.
Auteurs: De Sadeleer, Sibylle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve Slagmolenheide

  • Omvat
    Kapel van Onze-Lieve-Vrouw

  • Omvat
    Watermolen

  • Is deel van
    Retie


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Watermolen [online], https://id.erfgoed.net/themas/8591 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.