Geografisch thema

Vrijheid

ID
8453
URI
https://id.erfgoed.net/themas/8453

Beschrijving

Hoofdstraat van de gemeente, eertijds aangeduid als Plaats, Dorpsstraat of Gasthuisstraat, begrepen tussen De Valken aan westelijk- en Begijnhof/Wezenstraat aan oostelijke zijde.

De namen "Plaats" en "Dorpsstraat" verwijzen naar het aloude marktplein waarrond het dorp zich gevormd heeft, de naam "Gasthuisstraat" refereert aan het vroegere gasthuis in 1857-1860 opgericht op het einde van de straat ter hoogte van de voormalige pachthoeve zogenaamd Het IJzeren Kruis.

Huidige naamgeving in 1937, verwijzend naar de Arendonkse geschiedenis. Van 1212 tot aan de Franse Revolutie was Arendonk een "vrijheid", dit is een rechtstreeks van de hertogen van Brabant afhangende en van alle verplichtingen als laat of lijfeigene vrijgestelde gemeente.

Groot driehoekig plein, grotendeels ingenomen door de kerk en het monument der gesneuvelden, vanaf nrs. 31/38 versmallend tot een straat. Heterogene, tot de 19de eeuw opklimmende doch sterk aangepaste lintbebouwing met onder meer gemeentehuis, enkele voornamere herenhuizen, winkels en horecazaken. Kleinere huizen naar het einde van de straat toe, eertijds veelal arbeiders- en boerenarbeidershuizen.

Vrijheid nummer 20: in 1964 naar ontwerp van J. Keustermans vernieuwde pastorie; skyline en gevelritmering van de oude tot 1613 opklimmende en later vergrote pastorie, bleven in het nieuwe concept bewaard.

Vrijheid/Schoolstraat nummer 2: Sint-Jansinstituut van 1960 en volgende naar ontwerp van J. Keustermans, opgericht ter vervanging van de lagere jongensschool van 1867 naar ontwerp van J. Van Gastel en vergroot in 1891, 1901 en 1907 naar ontwerp van P.J. en J. Taeymans.

Vrijheid nummer 100: rustoord Sint-Isabella van circa 1970 naar ontwerp van K. Van Riel (Berchem), opgericht ter vervanging van het oude gasthuis van 1857-1860 en volgende naar ontwerp van J. Van Gastel.

  • Provinciaal Archief Antwerpen, Schoolgebouwen Centrum, dossiers 3, 6, 7, 8, 16.

Bron: DE SADELEER S. & PLOMTEUX G. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Arendonk, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n6, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Plomteux, Greet
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Apotheek en woning

  • Omvat
    Boerenarbeidershuizen

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Dokterswoning Gustave Deroissart

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Eclectisch café

  • Omvat
    Eclectisch herenhuis

  • Omvat
    Eclectische dorpswoning

  • Omvat
    Gemeentehuis en vredegerecht Arendonk

  • Omvat
    Herenhuis met aanhorigheden

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Huis Walravens

  • Omvat
    Neoclassicistisch herenhuis

  • Omvat
    Neoclassicistische notariswoning

  • Omvat
    Onderpastoorswoning

  • Omvat
    Oorlogsmonument

  • Omvat
    Park Deroissart

  • Omvat
    Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Job

  • Omvat
    Sigarenfabriek Van der Pas

  • Omvat
    Villa G. Deroissart-Stercken

  • Omvat
    Villa Malakof

  • Omvat
    Villa Marguerite

  • Is deel van
    Arendonk


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vrijheid [online], https://id.erfgoed.net/themas/8453 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.