Geografisch thema

Budastraat

ID
7397
URI
https://id.erfgoed.net/themas/7397

Beschrijving

Van de Leiestraat naar de Overleiestraat. De straat is één van de oudste straten van de stad en is de hoofdstraat van de gelijknamige wijk of zogenaamd Buda-eiland, gelegen tussen beide Leie-armen. Oudste vermelding als "tusschen beeden den Leyen" in 1449. Weergegeven bij Sanderus (1641) als straat met rijbebouwing bestaande uit diep- en breedhuizen.

De naam Buda is ontstaan op het eind van 17de eeuw toen het eiland versterkt werd door Vauban (1690-1698). De naam verwijst naar de versterkte Hongaarse stad Buda die in 1686 op de Turken veroverd werd. De stad Buda ligt ten opzicht van van Pest aan de overkant van de Donau, evenals het Buda-eiland ten opzichte van de stadskern van Kortrijk. De naam bleef in de volksmond bewaard en wordt voor het eerst vermeld in de archieven in 1734. De naam wordt officieel in gebruik genomen in 1795. Tussen 1807 en 1814 "Rue des Blanchisseurs", vanaf 1815 terug "Budastraat".

Bij archeologische opgravingen zijn talrijke sporen van de middeleeuwse stad teruggevonden. Ter hoogte van nummers 29-33 in 1996 ontdekking van laatmiddeleeuwse resten van een bevaarbaar kanaal lopend in oostelijke richting en aansluitend op de zuidoosthoek van de in 1995 gevonden walgracht rond de mote van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal uit het eind van de 13de eeuw. De mote werd opgevuld in de 14-15de eeuw en in 1428 afgegraven. De omwalling is nog getekend bij Sandersus (zie kaart inleiding). In 1998 wordt op de werf van de Heilig-Hartkliniek het verder verloop van het kanaal opgegraven, dat afgeboord was met eikenhouten palen en houten planken wanden.

Van oudsher belangrijke handelsstraat met tevens verzorgende functie, met het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal vermoedelijk gesticht in 1210 en de vroegere Heilig-Hartkliniek gesticht in 1890 (of 1888). In 1877 vestiging van klooster van Zusters van Liefde van Sint-Vincentius à Paulo in 1890 (of 1888) uitgebreid met kliniek door dr. Lauwers (Hospice des Soeurs de Charité) werkzaam tot 1904 en in 1924 heropgericht als Heilig-Hartkliniek. Gebouwen thans vervangen door nieuwbouw (nummer 40). Heterogeen straatbeeld. Naast de 18de- en 19de-eeuwse bebouwing, talrijke panden van na de Tweede Wereldoorlog. Een aantal oude panden kregen een nieuw gevelparement ter herstelling van de oorlogsschade, onder meer nummer 12 waarvoor plannen van 1942 en 1945. Nummer 62, winkelpand, met op bovenverdieping 19de-eeuwse lijstgevel met erker. Nummer 39, met in linkerzijgevel jaarankers .81.

  • Stadsarchief Kortrijk 31, nummer 13505 (of 114/42); 31, nummer 652/45.
  • De Budastraat te Kortrijk, in Curtricke, nummer 31, 1996, p. 131-132.
  • DESPRIET P., 25 jaar Kortrijkse opgravingen 1970-1995, Kortijk, 1996, p. 132-136.
  • DESPRIET P., Kortrijk: noodopgraving aan de Budastraat, in Archeologische en Historische Monografieën van Zuid-West-Vlaanderen 40, Zuid-westvlaamse opgravingen, 1998, p. 16-18.
  • DESPRIET P., Kortrijk: omgeving van het O.-L.-Vrouwehospitaal (Budastraat), in Archeologische en Historische Monografieën van Zuid-West-Vlaanderen 36, Zuid-westvlaamse opgravingen 1996, 1997, p. 16-17-18.
  • VAN HOONACKER E., Duizend Kortrijkse straten, Kortrijk, 1986, p. 69-72.

Bron: DE GUNSCH A., DE LEEUW S. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T., SCHEIR O & VAN DEN MOOTER M. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IA: stad Kortrijk, Straten A-K, Deel IB: stad Kortrijk, Straten L-Z, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callens, Toon; Scheir, Olivier; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Brouwerswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis in rococostijl

  • Omvat
    Herberg Brouwershof

  • Omvat
    Onze-Lieve-Vrouwhospitaal met tuin

  • Omvat
    Stadswoningen van de Hospice civile de Courtrai

  • Omvat
    Stedelijk hospitaal

  • Is deel van
    Kortrijk


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Budastraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/7397 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.