Geografisch thema

Gasthuisstraat

ID
6435
URI
https://id.erfgoed.net/themas/6435

Beschrijving

Uitvalsweg vertrekkend van aan het station richting Olmen. Ter hoogte van de Boonsmolenstraat bevindt zich een driehoekig, ten dele omhaagd pleintje, afgezoomd met onder meer linden, het zogenaamde Boonsmolenpleintje, ingehuldigd in 1989, zie herinneringsplaat, en verwijzend naar de ligging van de voormalige Boonsmolen, een stenen graanwindmolen opgetrokken in 1842 en gesloopt in 1979; centraal gelegen herinneringsmonument, bestaande uit een bakstenen sokkel met ingemetste halve molensteen en arduinen dekplaat waarop de wiekenas van de Boonsmolen; voorts geëtste plaat met voorstelling van de molen, gesigneerd Helena V.

Heterogene, voornamelijk 20ste-eeuwse bebouwing, met onder meer arbeiderswoningen (nummers 4-6 en 7-9), en een ten dele aangepaste, langgestrekte hoeve uit het eerste kwart van de 20ste eeuw (nummer 19), op het kadaster ingetekend in 1904 op een voorheen onbebouwd perceel. Enkele vrij eenvoudige burgerhuizen vertonen sgraffitopanelen in de boogvelden, onder meer nummers 8-10 (geregistreerd op het kadaster in 1929) en nummer 15. Nummers 30-36: per twee gekoppelde woningen in spiegelbeeldschema uit het tweede kwart van de 20ste eeuw, centrale doorgang en rechthoekige muuropeningen.

Op de hoek met de Veststraat bevindt zich het voormalige Gasthuis, gebouwd ter plaatse van de omgrachte 17de-eeuwse pastorie, die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd vernield; de omgrachting of "vest", zie Veststraat, verdween in het begin van de jaren 1930 bij de bouw van het gasthuis naar ontwerp van J. Taeymans van 1931; het werd in gebruik genomen in 1936 als kliniek en bejaardentehuis, naderhand Rusthuis en Kindertehuis Sint-Odrada, vanaf 1994 gerenoveerd en ingericht met sociale woningen en appartementen. Enkel het volume refereert nog aan het vroegere gasthuis, de bijhorende kapel werd gesloopt in 1994.

  • Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Balen, schetsen 1904/8 (nummer 19), 1929/67 (nummers 8-10).
  • MICHIELS J. en VERMEULEN R. 2000: Balen-Centrum, historisch bekeken, Heemkundige Kring Balen, driemaandelijks tijdschrift 84 (september), 14-17.

Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2002: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Mol, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n5, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Bareelwachtershuisje

  • Omvat
    Modernistische eengezinswoning

  • Is deel van
    Balen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gasthuisstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/6435 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.