Geografisch thema

Boeschepestraat

ID
4000
URI
https://id.erfgoed.net/themas/4000

Beschrijving

Tussen Burgemeester Bertenplein en Valkenberg. De oude benaming 'Overdam' wijst op de ligging aan de overkant, met name de rechteroever van de hier deels overwelfde Vleterbeek achter de oostelijke straatzijde. Hier lag ook de vermoedelijk in het begin van de 19de eeuw gedempte Onze-Lieve-Vrouwevijver, aangelegd als waterreservoir in het kader van de in 1367 ingezette kanalisatie van de Vleterbeek. De straat is sinds 1672 de vestigingsplaats van de kloosterschool der benedictinessen (nummer 12-14-16). Sedert 1805 ook van de school der zusters 'Paulienen', in 1961 ingenomen door het Vrij Technisch Instituut (nummer 44-46). Vanaf 1769 tot aan de Tweede Wereldoorlog lag hier ook het Sint-Vincentiusgesticht - een bejaarden- én wezentehuis - aan de westelijke straatzijde op de hoek bij de Peperstraat. Dit werd vernield op 27 mei 1940 en niet heropgebouwd. Heden bevindt zich hier een parking (Oudstrijdersplein). In 1845 werd de 'Congrie' of de Jongelingenkring gebouwd in neogotische stijl op de hoek rechts bij de Trommelaarstraat. Deze werd zwaar beschadigd tijdens de Tweede Wereldoorlog en gesloopt.

In de loop van de 18e en 19de eeuw aanwezigheid van enkele potten- en pijpenbakkerijen.

Grosso modo recht straattracé. Het benaderen van het stadscentrum wordt bepaald door het perspectief op de westelijke toren van de Sint-Bertinuskerk ten noorden.

Naast de vermelde onderwijsinstellingen aan de oostelijke straatzijde, kent de straat een sociaal gevarieerde woonfunctie, echter met een toenemende concentratie van arbeiderswoningen naar de Valkenberg toe. Voorts zijn er ook een kleine hoeve (nummer 88) en enkele handelspanden te vinden, waaronder buurtwinkels en een bakkerij. Voorheen was ook een brouwerij gelegen achter de voormalige herenwoning nummer 2 op de hoek bij de Deken De Bolaan, heden het N.C.M.V.-centrum.

De straat kent nog een vrij karakteristiek straatbeeld ondanks de verschillende transformaties, onder meer als gevolg van na de Tweede Wereldoorlog heropgebouwde panden nabij de kruispunten met de Benedictijnen- en de Trommelaarstraat; er ligt nog een braakliggend perceel ter hoogte van nummer 45. Toenemende verbouwingen en vernieuwbouw van lage 19de-eeuwse arbeiderswoningen (zie onder meer nummer 99) vonden plaats in de loop van het jongste decennium.

De basisbebouwing bestaat uit breedhuizen met variërende gevelbreedte en één à twee bouwlagen onder pannen zadeldaken, onder meer geknikte, uit de 18de eeuw, maar vooral uit de 19de en 20ste eeuw.

Wisselend baksteengebruik en doorgaans licht verdiepte houten kozijnconstructies worden nog courant aangetroffen bij de bewaarde 18de- en 19de-eeuwse bebouwing; het oudste voorbeeld wordt gevormd door de reftervleugel van circa 1672 van het benedictinessenklooster met onder meer fraaie houten kruiskozijnen.

Bewaard 18de-eeuws patrimonium met classicistische stijlinvloeden. Voornamelijk herenhuizen, het meest markant vertegenwoordigd door nummer 15 met vereenvoudigde pilastergevel onder frontonbekroning. Voorts ook nummer 44-46 (heden gedeelte van het V.T.I.) met brede lijstgevel geordonneerd door kolossale pilasters; anderzijds, nummer 4-6 met horizontaal belijnde gevel van circa 1800. Nummer 67 is een laag burgerhuis met vage reminiscenties naar de rococostijl, te zien aan de doorgetrokken druiplijst en geprofileerde kroonlijst, allebei van baksteen. Nummer 20 en 56 zijn herenwoningen uit het laatste kwart van de 18de eeuw, echter met neoclassicistische gevelcementering mogelijk uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Straatvleugel der benedictinessen (nummer 12-14-16), deels met oudere 18de-eeuwse kern, doch vernieuwd bakstenen gevelparement (straatzijde) van 1933.

Bebouwing uit de 19de eeuw: vooral burger- en arbeiderswoningen met eenvoudige bakstenen lijstgevel, soms beschilderd en in mindere mate gecementeerd (onder meer nummer 31). Nummer 125 heeft een beraapte gevel verrijkt met witbepleisterde kroonlijst en vensteromlijstingen.

Typische 19de-eeuwse dakkapellen (hout + zink) met rondbogige belijning en vork- of radverdeling, zijn nog bewaard bij nummer 20, 58, 77, 114 en 125. Sporadische 19de-eeuwse puien van buurtwinkeltjes, doorgaans bestaande uit een tweeledige kozijnconstructie met deur gekoppeld aan uitstalraam, zijn te zien bij nummer 119 en 127; meer uitgewerkt bij nummer 125 door middel van een houten omlijsting met neoclassicistische inslag en gestileerd gietijzeren traliewerk met rundskop voor het deurbovenlicht. Nummer 31 heeft een omlijst uitstalraam uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, in de lijn van de 19de-eeuwse winkelpuitraditie.

Wederopbouwarchitectuur van na de Tweede Wereldoorlog zonder noemenswaardige architecturale kenmerken.

 

  • LEEUWERCK E. 1976: 't Is nu een parking !, Aan de Schreve VI.3, 2-7.
  • LEEUWERCK E. 1982: Verwoesting tijdens de Meidagen 1940 te Poperinge, Aan de Schreve XII.2, 3-22.
  • TILLIE W. 1986: De Poperingevaart, Aan de Schreve XVI.1.
  • TILLIE W. 1983: Potten- en pijpenbakkers in Poperinge (16e-20e eeuw), Aan de Schreve XIII.1.

Bron: DELEPIERE A.-M. & HUYS M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Poperinge, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Arbeiderswoningen

  • Omvat
    Arbeiderswoningen

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Brouwerswoning en onderwijsgebouw Vrij Technisch Instituut

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis in neorococostijl

  • Omvat
    Burgerhuizen in eenheidsbebouwing

  • Omvat
    Classicistisch herenhuis met koetsgebouw

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Eclectisch burgerhuis

  • Omvat
    Eclectisch burgerhuis

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van arbeiderswoningen

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van burgerhuizen

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Herenhuis met koetsgebouwtje

  • Omvat
    Hoekcomplex

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Instituut Heilig Hart en klooster van de benedictinessen

  • Omvat
    Slagerij

  • Omvat
    Stadswoning

  • Is deel van
    Poperinge


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Boeschepestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/4000 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.