Geografisch thema

Wijk Gijmelberg

ID
16955
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16955

Beschrijving

De Aarschotse sociale woonwijk De Gijmel of Gijmelberg, verwijzend naar de heuvelrug van het gehucht waarop ze werd gebouwd, kwam tot stand tussen 1970 en 1981. De ontwerpplannen waren reeds in de tweede helft van de jaren zestig door de Samenwerkende Bouwmaatschappij voor Goedkope Woningen toevertrouwd aan de lokale architect Louis Bos. De relatief grote wijk omvat samen iets meer dan tweehonderd wooneenheden, op te delen in vier woninggroepen, maar vermoedelijk gebouwd in twee fases van respectievelijk 168 en 40 woningen.

De wijk vormt een uitgestrekt geheel ten noorden van het centrum van Aarschot nabij de grens met deelgemeente Langdorp. Ten tijde van de suburbanisatie na de Tweede Wereldoorlog werd het noorden van Aarschot ingenomen door verspreide lintbebouwing, aangevuld met vakantiehuisjes, campings en woonwagenterreinen voor foorkramers. Doorheen de tijd zouden deze laatste woningtypes een permanent karakter verwerven. De uitbouw van de sociale woonwijk Gijmelberg in deze omgeving paste gedeeltelijk binnen een plan van krotopruiming om arbeiders uit de stedelijke volkswijk De Grecht te laten verhuizen. De wijk sloot eveneens aan bij internationale wijkmodellen, zoals het fordisme (aansluiting bij industriële ontwikkelingen ten oosten van de stad), en bij een geloof in onbeperkte mobiliteit. De in plannen van aanleg voorziene ringweg ten oosten van Aarschot, vormde immers de as waarop de Gijmelbergwijk zou worden geënt. Desondanks bezat de wijk lange tijd een geïsoleerd karakter, zeker aangezien de geplande winkels nooit werden gebouwd en de ontsluiting van de wijk lang problematisch was. De ruimtelijke afscheiding werd bovendien versterkt door sociale aspecten binnen de wijk, zoals de keuze om gedurende een bepaalde tijd de laagste bevolkingsgroepen in eenzelfde straat te huisvesten. Het was pas door een toename van de aandacht voor de woon- en leefkwaliteit binnen de wijk en de groei van een buurtwerking, dat de wijk haar oorspronkelijke connotatie oversteeg en deel werd van een normale randstedelijke ontwikkeling. Er werden onder meer een buurthuis gebouwd en recreatieve voorzieningen voor de jeugd aangelegd.

Het aanlegplan van de wijk wordt gekenmerkt door een zin voor openheid en harmonie, bekomen vanuit de aandacht voor open groenzones, voor- en achtertuinen, in combinatie met een lage bebouwing met een eenvormig karakter. De circulatie van de wijk is opgebouwd langs rechte en schuine assen, aangevuld met insteekstraten en sporadisch voorzien van een pleinvormige verbreding zoals aan de Hendrik Consciencestraat en de Jan Van Nuffelenstraat. Naast de assen voor motorisch verkeer, zijn er enkele wandelpanden voorzien ter ontsluiting van de percelen en als bijkomende verbindingswegen.

De laagbouwwoningen van één of twee bouwlagen onder bijna platte zadeldaken zijn gekoppeld in korte rijen. Er vallen drie types te onderscheiden, meer bepaald bungalows (type A), en tweelaagse woningen met drie (type C) of vijf slaapkamers (type B). De tweelaagse woningen vormen meestal per twee een symmetrische eenheid met flankerende garages. De westzijde van de Gijmelberglaan, namelijk de laatste fase van veertig wooneenheden, wijkt licht af van de andere woningen. De bakstenen woningen worden horizontaal geleed en afgelijnd door doorgetrokken betonnen lateien, en worden geritmeerd door ten opzichte van elkaar verspringende wooneenheden of vooruitspringende traveeën, waarbij de voorgevels vaak gevat zijn tussen uitkragende zijgevels.

Deze wijk werd binnen de thematische inventarisatie van het sociale woningbouwpatrimonium niet geselecteerd als bouwkundig erfgoed omwille van onvoldoende erfgoedwaarde op Vlaams niveau.

  • Archief Samenwerkende Bouwmaatschappij voor Goedkope Woningen, bouwplannen Wijk Gijmelberg.
  • Onroerend Erfgoed, Archief Inventaris sociale woningbouwpatrimonium (2011-2016), Sitenaam AARSCHOT_WIJK GIJMELBERG_2010.
  • Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Dienst Onroerende Transacties, registratiefiches, SHM 201, Aarschot, Wijk Gijmelberg.
  • OP DE BEECK E. 1982: Aarschot. Evolutie van een stadsbeeld, een straten- en platenboek, s.l., 109.

Auteurs: Mertens, Joeri; Verhelst, Julie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Wijk Gijmelberg [online], https://id.erfgoed.net/themas/16955 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.