Geografisch thema

Kaudenaardewijk

ID
16524
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16524

Beschrijving

De Kaudenaardewijk kwam tot stand tijdens het interbellum en is gelegen in de zuidoostelijke hoek van de gemeente Dilbeek, tegen de ring rond Brussel en de grens met de gemeente Anderlecht.

De wijk is aangelegd op een plateau dat een heuvel vormt tussen de Maelbeek en de Broekbeek. Tot aan de Eerste Wereldoorlog was er nauwelijks bebouwing. Enkel de Kaudenaardestraat was al aanwezig tussen de oude steenweg op Ninove en de Broekstraat. Na de Eerste Wereldoorlog begon de familie De Viron haar gronden in de wijk te verkavelen, omwille van de grote vraag naar bouwgronden. Andere families volgden dit voorbeeld. De wijk werd aangelegd met een vrij geometrisch stratenplan. Desondanks was de aanleg zeer pragmatisch zonder een echt doordacht stedenbouwkundig plan vanuit de overheid. De meeste nieuwe straten kregen namen van klassieke kunsten (de Danskunstlaan, nu de Rozenlaan, de Bouwkunstlaan, de Schilderkunstlaan en de Beeldhouwkunstlaan).

Tussen 1920 en 1930 waren het rijke Brusselaars die hier hun villa's bouwden. Voor minder gegoeden werd in Moortebeek, ten oosten van de ring rond Brusselin Anderlecht, een tuinwijk aangelegd. De meeste architecten die bouwden in de Kaudenaardewijk kwamen uit Brussel, slechts enkele lokale architecten kregen opdrachten, bijvoorbeeld: Architect A. Conters uit Schepdaal. De meest beeldbepalende woningen uit de wijk werden opgetrokken tijdens het interbellum meestal in een modernistische stijl, bijvoorbeeld met art-deco-invloeden of invloeden van de Amsterdamse school. Na de Tweede Wereldoorlog werd de wijk geleidelijk aan volgebouwd met minder noemenswaardige villa's, rijwoningen en bel-etagewoningen.

Door de aanleg van deze wijk en andere nieuwe wijken kende Dilbeek een zeer grote bevolkingstoename tijdens het interbellum en de daarop volgende perioden. Tot 1925 behoorde bijna heel het grondgebied van Dilbeek tot de Sint-Ambrosiusparochie, maar door de bevolkingstoename ten zuiden van de Ninoofsesteenweg werd in de Kaudenaardewijk ook een nieuwe parochie opgericht. Deze nieuwe parochie werd opgericht in 1925 en is toegewijd aan de Heilige Theresia van het Kind Jezus. Dit is ook het jaar van de heiligverklaring van deze heilige. Het centrum van de nieuwe parochie met kerk en het Regina-Caelilyceum en de basisschool werden gebouwd in de zuidoostelijke hoek van deze nieuwe wijk tegen de ring rond Brussel en de grens met Anderlecht. De eerste 15 jaar werden de diensten gehouden in een voorlopig opgericht gebouw, nu parochiecentrum met feestzaal (H. Theresialaan nummer 79). Deze zaal werd in 1926 geregistreerd op het kadaster. Achter het parochiecentrum werden in 1928 nog een school en huis geregistreerd (H. Theresialaan nummers 75 en 77).

Voorbeelden van de bebouwing uit het interbellum in de wijk:

Bouwkunstlaan nummers 55-57 zijn twee gekoppelde woningen in spiegelbeeld geregistreerd op het kadaster in 1935. Kenmerkend is het materiaalgebruik met de onderbouw uit breuksteen, de verdieping uit baksteen en de bepleistering op de bovenste verdieping.

Liv. Walravenslaan nummer 19 is een art-decogetinte woning die geregistreerd werd op het kadaster in 1932. De woning heeft een decoratief uitgewerkte cementering.

Pr. H. Devosstraat nummer 23 is een kleine karakteristieke woning op de grens met Anderlecht, geregistreerd op het kadaster in 1930.

Rozenlaan nummer 20 is een voorbeeld van modernistische woning naar ontwerp van architect Jean Teughels (Schaarbeek) uit 1929.

Weerstanderslaan nummer 14 werd geregistreerd op het kadaster in 1934 en heeft sierpleisterwerk en Egyptisch geïnspireerd smeedwerk voor de leuningen, het hekwerk, de poort- en de deuropening.

Weerstanderslaan nummer 25 werd geregistreerd op het kadaster in 1928 met een vergroting in 1938. Kenmerkend voor deze woning is het balkon op de eerste verdieping dat deel uitmaakt van de vergroting met imitatie boomstronken.

Weerstanderslaan nummers 31-33 zijn gesigneerd in de gevel met "Leclercq Jacques/ architecte 1933".

Weerstanderslaan nummers 34 tot 40 zijn dan weer vier gekoppelde woningen in spiegelbeeld, geregistreerd op het kadaster in 1923/24.

  • Gemeentearchief Dilbeek, bouwdossiers, doos 1465, Rozenlaan.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen Dilbeek, Afdeling II (Dilbeek), 1935/90 (Bouwkunstlaan nummers 55-57), 1926/75 (H. Theresiastraat nummer 79), 1928/65 (H. Theresiastraat nummers 75-77), 1932/79 (Liv. Walravenslaan nummer 19), 1930/50 (Pr. H. Devosstraat nummer 23), 1934/82 (Weerstanderslaan nummer 14), 1928/18 en 1938/94 (Weerstanderslaan nummer 25) en 1923/24/64 (Weerstanderslaan nummers 34-40).
  • s.n. 2001: Het interbellum in Dilbeek, Monumentenmap uitgegeven door het gemeentebestuur van Dilbeek naar aanleiding van Open Monumentendag op zondag 9 september 2001, Dilbeek.
  • s.n. 2005: Dilbeek – Interbellumwandeling, Toeristische folder uitgegeven door het gemeentebestuur Dilbeek.
  • VERHASSELT M. z.d.: 20ste-eeuws Dilbeek, Toeristische folder uitgegeven door het gemeentebestuur Dilbeek.

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Interbellumwoning

  • Omvat
    Interbellumwoning

  • Omvat
    Interbellumwoning

  • Omvat
    Interbellumwoning

  • Omvat
    J.B. Brusselmansstraat

  • Omvat
    Kaudenaardestraat

  • Omvat
    Modernistische villa

  • Omvat
    Modernistische villa

  • Omvat
    Regina Caeli lyceum

  • Omvat
    Schilderkunstlaan

  • Omvat
    Sint-Alenakapel

  • Omvat
    Twee-onder-een-kapvilla in art deco

  • Is deel van
    Dilbeek


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kaudenaardewijk [online], https://id.erfgoed.net/themas/16524 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.