Geografisch thema

Stationsstraat

ID
15907
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15907

Beschrijving

Rechte straat in het centrum van Loppem, tussen Dorp en Heidelbergstraat, en deel uitmakend van de N309. Uitvalsweg begrensd door de spoorlijn Brugge-Kortrijk. Vóór de aanleg in 1846 van de spoorlijn vormt de straat een geheel met de huidige Heidelbergstraat. De N309 volgt het tracé van de oude verbindingsweg vanuit Brugge via de Heidelbergstraat (zie Brugge, Sint-Michiels) de Steenbrugsestraat en de Stationsstraat naar het gehucht en de afspanning zogenaamd *"Heidelberg" (Torhoutsesteenweg nummer 26), herberg en voormalig tolhuis met dwarsschuur.

Straat genoemd naar de aanwezigheid van een station. In 1845 wordt de Société Anonyme des chemins de fer de la Flandre Occidentale opgericht. Deze maatschappij legt eerst in 1846 een spoorweg tussen Brugge en Torhout aan, deze wordt in 1847 doorgetrokken tot in Kortrijk. In Loppem en Zedelgem (zie Zedelgem, Ruddervoordsestraat nummer 65-67) zijn stopplaatsen met station voorzien. Te Loppem ten zuiden van de huidige Heidelbergstraat en ten westen van de spoorlijn. Beide stationsgebouwen worden in 1883 door de Flandre Occidentale vervangen (zie huidig). Het station in Loppem sluit in 1955, het gebouw wordt afgebroken in 1968 en vervangen door de huidige bebouwing. Het typische stationsgebouw bestond uit een centraal gedeelte geflankeerd door twee dwarsvleugels onder zadeldaken, en was gelijkaardig aan dat van Zedelgem.

De straat is in 1840 gekasseid, het huidig tracé dateert wellicht uit die periode en volgt min of meer het verloop van een oude, bochtige weg richting Torhoutsesteenweg zoals te zien op de Ferrariskaart (1770-1778) en met de huidige Kattestraat als restvak. Op de Atlas der Buurtwegen (1845) staat de quasi onbebouwde weg beschreven als "Route de Heydelberg à Lophem". In 1983 wordt de straat heraangelegd en verbreed.

Straat met heterogene bebouwing, hoofdzakelijk met woonfunctie, naast kleinschalige commerciële activiteit. Het uitzicht aan het begin van de straat wordt mede bepaald door de aanwezigheid van het kasteeldomein *"ter Mote" (zie nummer 3), gelegen binnen het beschermde dorpsgezicht en gedeeltelijk beschermd als monument bij M.B. van 17/05/1999.

Rijwoningen waarvan de oudste kunnen opklimmen tot de tweede helft van de 19de eeuw. Nummer 45 heeft een gevel van zes traveeën en oorspronkelijke indeling met eenvoudige muuropeningen en waterlijsten op de begane grond. Nummer 47 in bruine, verankerde baksteen heeft een recente winkelpui. Nummer 48 is een vrijstaand dubbelhuis in verankerde, bruine baksteen onder zadeldak (mechanische pannen) en rechthoekige muuropeningen onder strekken.

Enkele historiserende gevels uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. In nummer 28, met trapgevel en rondboognis, iss tot na de Tweede Wereldoorlog de post gevestigd, de gevel van nummer 41 is geïnspireerd op de 16de-eeuwse Brugse stijl met typerende traveenissen. Voorts enkele woningen uit het interbellum met bewaard schrijnwerk (nummer 12, nummer 44).

Tegenover de spoorweg herinneren de voormalige herberg (zie nummer 49) en het nog als café uitgebate nummer 57 aan de vroegere aanwezigheid van het station. Op de hoek met de Maricolenstraat ligt de Sint-Maartensschool (nummer 16), de vrije jongensschool, die circa 1880 opgericht wordt als onmiddellijk gevolg van de liberale schoolwet "Van Humbeeck", die godsdienstonderwijs in de gemeentescholen verbiedt. Gebouwen fasegewijs tot stand gekomen in de loop van de 20ste eeuw. Gegroepeerd rond een speelkoer, aan de Maricolenstraat een neogotische tudorboogpoort waarboven een gevelnis met beeld van Sint-Jozef

  • ARCHIEF RUIMTE EN ERFGOED – AFDELING WEST-VLAANDEREN, Archiefnr. W/01580, W/01584.
  • KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Zedelgem, 1983/48.
  • BONDUEL L., CAPPON G., Wandelen in Loppems verleden, Torhout, 1982, s.p., foto 30-37.
  • BONDUEL L., Het Zedelgem, Veldegem, Loppem en Aartrijke van toen. Een verzameling foto's en prentbriefkaarten aangevuld met beknopte historische gegevens, Brugge, 1983, p. 28-29.
  • DE BOT H., Stationsarchitectuur in België. Deel 1: 1835-1914, Turnhout, 2002-2003, p. 118-120.
  • DHONT A., VERVENNE A., Geschiedenis van Loppem, 1974, p. 139-141.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Herberg

  • Omvat
    Kasteeldomein ter Mote

  • Omvat
    Villa Verhaeghe

  • Is deel van
    Loppem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stationsstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15907 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.