Geografisch thema

Pijkstraat

ID
15367
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15367

Beschrijving

Straat ten westen van het centrum van Waregem die loopt van de Jozef Duthoystraat naar de Gaverstraat. De straatnaam is afgeleid van de zeker tot de 18de eeuw opklimmende hoeve zogenaamd goed "Te Pijke" (nummer 22), die in die periode reeds met die benaming voorkwam. Vermoedelijk is een pijk een piek, verwijzend naar een topvormige boom zoals een populier.

Eerste weergave van de straat op een kaart uit het landboek van Waregem, opgetekend door Anthone Van Outrive in 1753-1757 of op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). De straat heeft eenzelfde rechte verloop zoals op heden doch loopt net vóór de Jozef Duthoystraat in een boogje, vermoedelijk het tracé van het huizige zijstraatje van de Jozef Duthoystraat, de Sint-Arnoldusstraat volgend. Na de aanleg van de spoorlijn Gent-Kortrijk in 1839 wordt de oorspronkelijke weg onderbroken door de spoorweg. Op een kaart uit de Atlas der Buurtwegen (1844) staat de straat samen met de oorspronkelijk in het verlengde gelegen Roterijstraat vermeld als "Chemin n° 57" met als beschrijving "Chemin du lieu dit Geetebaerden à Vive St Eloi" met als benaming "Pykstraet".

In de jaren 1950 verleent het gemeentebestuur de goedkeuring aan de Waregemse bouwmaatschappij Helpt Elkander voor het realiseren van een nieuwe woonwijk aan de oostzijde van de straat. De wijk, zogenaamd Het Gaverke, was de eerste wijk in Waregem met meer dan honderd goedkope woningen. Deze werden ontworpen door de Waregemse architecten Maurice Bovyn (1889-1958), zijn zoon Marc en Karel Algoed. Het betreffen verschillende woningtypes, bestaande uit van twee tot zes gekoppelde woningen (onder meer specifiek voor bejaarden), wat verscheidenheid brengt in het straatbeeld. Ze zijn gelegen rondom de Azaleastraat, de huidige Geraniumstraat en Tulpenlaan en werden - na lang aandringen - voorzien van een badkamer. Ingehuldigd op 2 juli 1960. In 1970, na de elektrificatie van de spoorlijn Gent-Kortrijk, wordt de spoorwegovergang vervangen door een viaduct. Verdere verkaveling van de straat dateert pas vanaf de tweede helft van de jaren 1990. Sinds het begin van de jaren 1990 loopt de straat quasi parallel met de Expresweg, waardoor de historische bocht vóór de Jozef Duthoystraat - zie kaart van het Nationaal Geografisch Instituut van 1974 - verdwijnt; het gebogen tracé, de huidige Sint-Arnoldusstraat, blijft quasi volledig bewaard. Thans quasi loodrechte straat met wegdek van betonplaten. De bebouwing sluit - op enkele hoeves na waarvan één mogelijk opklimt tot de 18de eeuw (zie nummer 22), de andere tot de 19de eeuw (nummer 75) - bijna volledig aan bij enerzijds hogervermelde verkaveling Het Gaverke en anderzijds vrijstaande woningen van de jaren 1990 tot begin 21ste eeuw. Nummer 75, voormalige hoeve volgens het kadaster gebouwd in 1870 (registratie pas in 1889) in opdracht van landbouwer Pieter Putman, in 1895-1896 uitgebreid tot huidige proporties en in 1948 met een eerste achterliggende loods. Thans zwaar gerenoveerd, zie hervoegde en herbouwde delen. Nummer 84, recente woning ontworpen door de Brugse architect Tom Van Biervliet.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Waregem, 1889/15, 1896/12, 1948/145.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Negensten Canton, Beginnende den bosch Sieur Adriaen François Cardon, d'hofstenden Ingel Duyck, d'heer Ghesquirre, Jacobus Vanhoutteghem, Joannes van Rechem, François de Winter, 't goet te Pycken, ende noorts de gronden van oosten de Pyckstrate, Eyndende... een partie landt ende bosch van 't goet te Pycke by den Wallegracht, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Thienden Canton, Begint by den Cruyswegh den bosch van 't goet te Sinte Jans van noorden den herwegh ten westante vande Pyckstraete begrypende het goet te Coppenholle, de hofstede Carel Blauwblomme aende Pyckstraete, Gillis de Coninck, Gillis de Stoop ende den heer beton van Ingelmuster..., in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • COOREVITS S., DE CLERCQ E., Van tuinwijk tot hoogbouw. Woonwijken in Waregem, 1922-1977, 2007, p. 58-60.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve Te Pijke

  • Omvat
    Villa uit het interbellum

  • Is deel van
    Waregem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pijkstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15367 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.