Geografisch thema

Galgestraat

ID
15270
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15270

Beschrijving

Straat ten zuidoosten van het centrum van Waregem, lopend in het verlengde van de Felix Verhaeghestraat, vanaf het kruispunt met de Bessemstraat en de Brouwerijstraat, naar de grens met Wortegem-Petegem (Oost-Vlaanderen).

De straatnaam, die reeds voorkomt van 1846, verwijst evenals de Galgewegel naar de galg van de heerlijkheid Potegem die op de kruising van de Galgestraat en de Bosstraat zou hebben gestaan. Reeds in 1614 vindt De Flou het toponiem de galghevelden terug.

De straat vormt van oudsher, samen met de in het verlengde lopende Felix Verhaeghestraat, de verbinding tussen Waregem over Potegem naar Wortegem (Wortegem-Petegem, Oost-Vlaanderen). Zo wordt het tracé weergegeven op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), waar de straat eerst deels is bebouwd met kleine, verspreid gelegen woningen, voornamelijk aan de noordzijde, en het tweede deel van de straat loopt door de "Mooreghem Bosschen". Bovendien wordt de straat onderbroken door een brug over de kronkelende Gaverbeek. Op een kaart uit de Atlas der Buurtwegen (1844) wordt het oorspronkelijke tracé van de straat, net als het eerste korte stukje van de huidige Galgewegel en de in het verlengde lopende Felix Verhaeghestraat, vermeld als "Chemin n° 4", meer bepaald "Chemin de Knocke à Wortghem" of de "Worteghem straet". De situatie blijft quasi ongewijzigd tot in de jaren 1930-1940 wanneer vrijgelaten percelen worden bebouwd met al dan niet aaneengesloten of deels vrijstaande eengezinswoningen. In de jaren 1970 wordt de autostrade E 17 aangelegd die de straat dwars kruist en waarover dus een viaduct wordt aangelegd. Mogelijk wordt op dat ogenblik het straattracé rechtgetrokken. Op het einde van de jaren 1980, aanleg van de Waregem Golfclub aan de Bergstraat die met enkele holes tot aan de Galgenstraat reikt. Tijdens de laatste decennia, verkaveling van de zijtracés Ganzendries en Karekietstraat.

Thans vrij rechte straat met geasfalteerd wegdek, deels lopend door een licht glooiend landschap. De oudste bebouwing klimt op tot het begin van de 19de eeuw (nummer 69): nummer 35, kleine hoeve die mogelijk reeds is aangeduid op de 18de-eeuwse kaarten en op het primitief kadasterplan (circa 1835) is weergegeven met het heden nog bestaande woonhuis en het ten oosten gelegen landgebouw. In 1938 is het woonhuis voorzien van een twee bouwlagen-hoge uitbreiding onder plat dak en in 1943 is een tweede landgebouw bijgebouwd. 18de-/19de-eeuws woonhuis thans bepleisterd en beschilderd onder zadeldak met Vlaamse pannen; rechthoekige openingen en omlooppad. Landgebouwen van bruine baksteen, het schuur/stalvolume onder zadeldak met mechanische pannen. Bakhuis en kleine stalling aan de straatkant van verankerde baksteen onder zadeldak met Vlaamse pannen. Doch voornamelijk bebouwing uit de interbellumperiode, zie bruine, verankerde baksteenbouw onder zadeldaken voorzien van een voorgevel van oranje baksteen. Nummer 3, gebouwd door werkman Maurice Deseyn in 1929, kleine rijwoning met gecementeerd en beschilderd parement met imitatievoegen en een tweede ingang. Nummer 5, deels vrijstaand pand van hovenier Maurice De Smet uit 1932 en getypeerd door motieven van afwisselende baksteenverbanden; vermoedelijk bewaarde schuiframen. Nummers 13-15, koppelwoonst van 1941 met elk een kleine voortuin, afgescheiden door een lage bakstenen muur met pilasters en buisleuningen; voorts typerende witte accenten. Nummer 2, hoekpand met de Bessemstraat, gebouwd in 1937 voor slachter Remigius Missiaen; typerende afgeronde hoektravee en dito dagkanten aan de ingang; een deel van de woning werd later volledig bepleisterd(?). Nummer 20, eertijds twee woningen van circa 1935, recent bijeengevoegd en nummer 22 werd deels verbouwd en voorzien van een gevel van glaspanelen. Nummer 1, gebouwd in 1943 en uitvoerig voorzien van baksteenmotieven en een glazen deur met ijzeren deurrooster; voorts vernieuwd schrijnwerk. Nummer 18, woonhuis met inpandige werkplaats, gebouwd in 1947; gevel van het woonhuis in licht risaliet en gekenmerkt door licht spel van baksteenverbanden; overal bewaard schrijnwerk.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Waregem, 1929/15, 1937/17, 1938/14, 1941/4, 1943/8, 1947/34.
  • COOREVITS S., NOYEZ E., Bouwbeeld 30-50. Invloeden van Art Deco en Modernisme in Waregem, in De Gaverstreke, jg.36, 2008, p. 400.
  • MEURIS P., Straatnamen in Waregem, een bespreking van de Waregemse straatnamen anno 1992, Waregem, 1992, p. 15.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis uit het interbellum

  • Omvat
    Burgerhuis uit het interbellum

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Stadswoning uit het interbellum

  • Omvat
    Stadswoning uit het interbellum

  • Is deel van
    Waregem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Galgestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15270 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.