Geografisch thema

Cooppallaan

ID
15143
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15143

Beschrijving

Vroeger zogenaamd Beirstoppelsteenweg binnen de wijk Beirstoppel. Deze wijk maakt deel uit van het landelijke noordelijk deel van de gemeente Wetteren naast de linker Scheldeoever. Vormt met Nieuwe Brug het oostelijke uiteind van de wegverbinding naast de linker Scheldeoever die van Wetteren-centrum, gelegen aan de overzijde van de Schelde, via Wetteren-ten-Ede leidt tot Heusden. Voorheen voorzag een Scheldeveer, nadien een Scheldebrug in de verbinding van deze weg met Wetteren-centrum op de rechter Scheldeoever. De steenweg werd in 1852 gekasseid. Sinds 1964 is de straatnaam gewijzigd in Cooppallaan. De straatnaam verwijst naar de bij de Schelde op de wijk Beirstoppel gelegen buskruitfabriek opgericht in 1778 door Jan Frans Cooppal. Het fabrieksterrein is thans ingenomen door een chemisch bedrijf. Het bijhorende kasteeldomein met park van de vroegere buskruitfabriek bleef bewaard (zie nr. 91). Op het openbare domein, voor de ingang van het kasteelpark, werden twee gedenktekens opgericht die het historische belang van de industriële vestiging Cooppal voor Wetteren illustreren. In 1978 vond de inhuldiging plaats van een tweehonderdjarige kruitmolen op een verhoogd gekasseid terras met gedenkplaat ter herinnering aan de in 1778 gestichte buskruitfabriek Cooppal. Daarnaast staat een bronzen borstbeeld van de stichter van de buskruitfabriek, Jan-Frans Cooppal (1724-1804) met signatuur van de beeldhouwer Jules Vits uit Melle, op een hoge hardstenen sokkel. Dit gedenkteken van 1930 was aanvankelijk geplaatst aan de Jan Cooppalaard in de kern van Wetteren en werd later overgebracht naar de huidige plek voor het bedrijf dat bijna 200 jaar de naam Cooppal droeg.

De Schelde werd hier te Wetteren in de jaren 1882-1885 rechtgetrokken. Ter hoogte van het Scheppersinstituut (nr. 128) paalde de Cooppallaan voorheen aan het gebogen tracé van de Schelde, dit tot de oude Scheldemeander hier, genaamd de Ham, in 1882-1883 werd afgesneden en nadien gedempt in het kader van de rechttrekking van de Schelde. Volgens de topografische kaart van 1910 was de oude Schelde-arm toen al verland. De binnenmeers van de Ham vormt thans onbebouwd valleigebied.

Een ander, jonger industriëel bedrijf bij de Schelde dat gedurende ruim een halve eeuw aan meer dan 100 arbeiders werk verschafte was de ververij en twijnderij Lercangée, opgericht in 1905 tussen Peperstraat en de steenweg en volgens bouwplan nog uitgebreid in 1910. Aan de Cooppallaan zijn nog resten van bedrijfsgebouwen zichtbaar evenals van lage arbeidershuisvesting in rijhuisjes.

  • Gemeente Wetteren. Plechtige Onthulling van de monumenten der Heeren Jan Cooppal en Felix Beernaerts op Zondag 31 Augustus 1931. Verslag der Buitengewone Feestelijkheden, s.l., s.d.
  • DE MOL D., Straatnamen Deel II: de mannen van de straat, in Vilain XIIII Onafhankelijk maandblad voor Wetteren, 1993, p. 15-16.
  • UYTTENDAELE R., Wetteren 1900-1952. Kroniek van een gemeente, Wetteren, 1993, p. 68.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Kasteel met park Cooppalfabriek

  • Omvat
    Scheppersinstituut met kapel

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Villa Ste Barbe

  • Is deel van
    Wetteren


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Cooppallaan [online], https://id.erfgoed.net/themas/15143 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.