Geografisch thema

Bruyelstraat

ID
14861
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14861

Beschrijving

Straat in het centrum van Bavikhove, lopende van Bavikhovedorp via de Bruyelvoetweg naar de Tweede Aardstraat. De straat is genoemd naar de eertijds ten noorden lopende Bruyelbeek (thans zogenaamd de Plaatsbeek) en herberg "De Bruyel". Op de kaart uit het landboek van Bavikhove, opgemaakt in 1639 door Loys de Bersacque, wordt langs de toenmalige Bruyelstraat/Bruyelvoetweg slechts één hoeve weergegeven (nummer 79). Zelfde situatie op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778): de weg met gebogen verloop vertrekt van het huidige Bavikhovedorp/Vlietestraat en loopt verder rond de hoeve in de richting van de Bruyelbeek. Op de kaart uit het register van de eigendommen van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal (1752) wordt voor het eerst bebouwing weergegeven ten oosten van de parochiekerk (Bavikhovedorp), ter hoogte van de huidige pastorie (nummer 6) en school (nummer 8). Op de Atlas der Buurtwegen (1845) wordt de straat weergegeven als "Bruyels voetweg" met als aanduiding "Chemin n° 31" en omschrijving "Sentier de Bavichove à Oyghem par le cabaret dit den Bruyel". Volgens de Flou is de Bruyelvoetweg een voetpad te Bavikhove, dat voor het eerst vermeld wordt in 1846. De kaart van het Militair Cartografisch Instituut van circa 1910 geeft ter hoogte van de dorpskern nog geen bebouwing weer aan de noordzijde van de weg; de bebouwing komt pas in de eerste helft van de 20ste eeuw tot stand.

In de jaren 1960, afbraak van de huizenrij tussen de Bruyelstraat en Bavikhovedorp waardoor het dorpsplein wordt gevormd. Deze verandering wordt in het kadaster geregistreerd in 1969. In de literatuur vermeldt men de afbraak van de herberg "De Barbier" en "Sint-Joseph", beiden gelegen op het plein, respectievelijk begin jaren 1960 en circa 1964.

De Bruyelvoetweg is het enige wat overblijft van een oude landweg, die liep van het kasteel van Ooigem (Wielsbeke) naar de Leiebrug te Harelbeke.

Heden straat die ter hoogte van de dorpskern een driehoekige vorm heeft en zo deels het dorpsplein van Bavikhove vormt. De straat is verhard met betonplaten en gaat over in een aardeweg en een verhard weggetje (Bruyelvoetweg), dat afdaalt naar de vallei van de Plaatsbeek. De Bruyelbeek of de Plaatsbeek is vandaag nog omzoomd door vele oude knotwilgen en omgeven door landbouwgronden. Ter hoogte van de dorpskern vormt de Bruyelstraat een plein met parkeerplaatsen en enkele bomen. De zuidzijde van de straat wordt gedomineerd door de pastorie van Bavikhove (nummer 6) en de gebouwen van de voormalige kloostergemeenschap van de zusters van de Heilige Familie uit Ieper met bijhorende school (nummer 8). Noordzijde van de straat ter hoogte van de dorpskern met grotendeels aaneengesloten, banale bebouwing uit de 20ste eeuw. Nummers 7-9, samenstel van twee woningen uit de jaren 1920-1930, gekenmerkt door de driezijdige erkers op de begane grond, de rechthoekige muuropeningen onder wit bepleisterde en beschilderde lateien en de heiligennis met Christusbeeld op de verdieping. Het einde van de Bruyelstraat heeft een meer landelijk karakter. Nummer 34, woning met aanpalende vlasschuur (zie afbeelding), vermoedelijk daterend uit de jaren 1920. Vlasschuur met grote, dubbele schuifpoort op hangrail, daarboven mijtervormige nis met heiligenbeeld.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Bavikhove, 1969/15.
  • OCMW-archief Kortrijk: Caerte figurative van het goedt t'Hospitael gelegen binnen de prochien van Bavichove ende Hulste tusschen beyde de Plaetsen, in Register van alle leenen, heerlycheden, hofsteden, landen, bosschen ende meerschen competerende aen het hospitael van Onse Lieve Vrouwe in Overleye..., F. de Bal, 1752.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds Plotho, nr. 403: Eene ander splete van zelve thiende, de zuyt zijde van de prochie, In Lantbouck vanden lande ende baronnie van Ingelmunstre, Vijve Sint-Eloy appendentie ende dependentien..., Loys de Bersacque, 1639.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds Plotho, nr. 1296: Drie figuratieve kaarten vande thiende toebehorende hooghe adele, ende moghende heere Vloessgang Adhelher van Plotho, baron van lande van Ingelmunster en inde prochie van Bavichove. In Tiende inde prochie Bavichove toebehoorende den lande ende baronie van Ingelmunster, 1639.
  • CLAERHOUT R., VANHOUTTE R., VUYLSTEKE G., Bavikhove: historische gebouwen en monumenten, s.l., s.d.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1921, Deel I, kolom 977.
  • Het Mauruspad. Bavikhove, Deerlijk, 1995, p. 5.
  • MAERTENS-VERKINDEREN M., Uit het verleden van Bavikhove, Handzame, 1974, p. 56.
  • Straatnamen van Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 11.
  • VUYLSTEKE G., CLAERHOUT R., Herbergen in Harelbeke en deelgemeenten, Deel 3, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 3, Harelbeke, 1980, p. 32.
  • Zo was Bavikhove, Handzame, 1976, nr. 9.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Basisschool De Wingerd

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Nieuwe begraafplaats

  • Omvat
    Pastorie

  • Is deel van
    Bavikhove


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bruyelstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14861 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.