Geografisch thema

Stasegemsestraat

ID
14837
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14837

Beschrijving

Straat ten zuiden van het centrum van Harelbeke die loopt van de Tuinstraat naar het gehucht Molhoek, meer bepaald naar het kruispunt van de Gulden-Sporenstraat/Heerbaan/Stasegemsesteenweg. De straatnaam verwijst naar het feit dat het van oudsher de verbinding vormt tussen Harelbeke via het gehucht Stasegem naar Zwevegem.

Een deel van het tracé van de huidige steenweg wordt reeds gesuggereerd op de kaart van Deventer van 1560. Op de kaart uit het landboek van Harelbeke-buiten, opgemaakt in 1768 door landmeter Frans De Bal, wordt de straat vermeld als "Straete van Swevegem naer Harelbeke". De straat bevindt zich net ten zuiden Harelbeke-binnen; er is geen bebouwing.

Een opmetingsplan van 1788, opgemaakt door landmeter P.C. Steurs, toont aan dat de straat vanaf het centrum van Harelbeke (dus inclusief de huidige Andries Pevernagestraat en de Stasegemsesteenweg) tot aan het goed "Te Halle" is gekasseid.

Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778) loopt het onbebouwde tracé naar het gehucht den Mol, thans zogenaamd de Molhoek, ter hoogte van het tracé Heerbaan/Gulden-Sporenstraat. In 1820 wordt de Stasegemsestraat geplaveid; om deze werken te kunnen bekostigen wordt gebruik gemaakt van het barrièrerecht. Vanaf 1839 snijdt de spoorlijn Brugge-Gent de straat af van de Andries Pevernagestraat. Op de Atlas der Buurtwegen (1845) wordt de straat aangeduid als "Chemin n° 3" met als beschrijving "Chemin pavé d'Harlebeke à Sweveghem". Tegen het midden van de 19de eeuw beperkt de bebouwing zich tot een molen ter hoogte van nummer 36 (afgebroken in 2008) en ten noorden daarvan een rijtje aaneengesloten bebouwing zie huidige nummers 22-28 waarvan de lage volumes van telkens drie traveeën duidelijk teruggaan tot circa 1850; lage woningen met bewaarde gevelindeling, nummers 26-28 met vernieuwd schrijnwerk. Op de kaart van het Dépôt de la Guerre van circa 1865 wordt op de hoek met de huidige Gulden-Sporenstraat een kapel weergegeven. Op het einde van de 19de eeuw verschijnt dan de eerste bebouwing net ten zuiden van de spoorlijn onder meer de lage arbeiderswoningen aan de overzijde (nummers 2-4) zie weergave op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1885). Tegen de eerste decennia van de 20ste eeuw is de aaneengesloten bebouwing ten noorden van de Veldstraat opgetrokken en vanaf de jaren 1960 ontwikkelt de zuidelijke helft van de straat zich met vrij ruime percelen en wordt bebouwd met vrijstaande soms vrij residentiële woningen, aansluitend bij de Kollegewijk.

  • Kadasterarchief West-vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Harelbeke, 1893/35.
  • Rijksarchief Kortrijk, Modern gemeentearchief Harelbeke, nr. 198: Herstelling Stasegemstraat, 1820.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nr. 1933: Vijfde carte figurative van de vijfden canton genaemt den Teerlinck palende west ten suyden over het Galge straatjen den volgenden canton, in Landboek van Harelbeke-buyten, J. De Lannoy naar plan van F. De Bal, 1768.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en Plannen, nr. 503: Caerte figurative van den grooten wech Leedende van de stadt Harelbeke naer de prochie van Zweveghem gelyck den zelven zich bevint met zyne kromten hoeveel den zelven gecalseyt is ende hoeveel er noch blijft te calseyen, in opdracht van Joseph de Potter, hoogpointer van de kasselrij, getekend door P.C. Steur, landmeter van de kasselrij Kortrijk, 1788.
  • Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 70.
  • CAUWE R., Harelbeke in oude prentkaarten waarin ook enkele afbeeldingen van Stasegem, Zaltbommel, 1972, nr. 64.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 172-173.
  • LAMPAERT F., De Harelbeekse straatnamen in 1845, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 2, nr. 3, 1999, p. 3.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 59.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenburgerhuis en schuur

  • Omvat
    Maalderij en maalderswoning

  • Omvat
    Molenaarswoning

  • Is deel van
    Harelbeke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stasegemsestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14837 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.