Geografisch thema

Kortrijksesteenweg

ID
14804
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14804

Beschrijving

Weg die loopt van het centrum van Harelbeke in zuidwestelijke richting naar Kortrijk. De steenweg (N43) start in het verlengde van de Kortrijksestraat en loopt op het grondgebied Kortrijk verder onder de naam Gentsesteenweg. De straat vormt samen met de Gentsestraat en de Kortrijksestraat het hoofdtracé van het stadscentrum.

Oudste gekende weergave van het tracé dat de steenweg vandaag volgt, is van de hand van Jacob van Deventer (1560). De Gentse baan wordt op order van de kasselrij Kortrijk aangelegd vanaf 1716 als verbinding tussen Kortrijk en Gent via de Kortrijksesteenweg - Kortrijksestraat - Marktstraat - Gentsestraat - Gentsesteenweg. De werken in Harelbeke worden uitgevoerd door aannemer Borlieux uit Doornik. Op 6 oktober 1716 vangen de grondwerken aan. De nieuwe steenweg heeft een gebogen profiel en volgt geen rechte lijn. De weg is 60 voet breed en heeft een middenstrook van 20 voet bestaande uit een laag zand waarboven straatstenen worden gelegd, gestut door kantstenen in blauwsteen. De meeste bouwmaterialen worden per schip uit Noord-Frankrijk via de Leie aangebracht. De steenweg wordt aan weerszijden beplant met lindebomen. Een deel van de Oude Gentweg (ter hoogte van de Kortrijksestraat - Marktstraat - Gentsestraat) is reeds verhard en kan gebruikt worden om kosten uit te sparen. In juli 1718 is de weg afgewerkt.

Op de kaart uit het landboek van Harelbeke-buiten, opgemaakt in 1768 door landmeter Frans De Bal en thans bewaard in het Rijksarchief van Kortrijk, weergegeven als een met bomen omzoomde weg en aangeduid als "Steenweg Van Cortryck Door Harelbeke naer Gendt"; weergave van verspreide hoevebebouwing. In 1845 wordt de straat ook op Harelbeeks grondgebied zogenaamd de "Gentsche steenweg". In het begin van de 20ste eeuw wordt overwogen om een tramlijn aan te leggen door de straat, doch om geen schade te berokkenen aan de 18de-eeuwse linden wordt van dit plan afgeweken en wordt de geplande tramlijn aangelegd in de parallel lopende Hippodroomstraat, Elfde-Julistraat en Kortrijksestraat. Tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1944 sneuvelen de lindebomen om als brandstof te dienen voor de bezetters. In de loop van de tweede helft van de jaren 1970 wordt de Leie ten noordwesten van de Kortrijksesteenweg recht getrokken doch met behoud van de oude arm.

Thans loodrechte steenweg met geasfalteerd wegdek. In het stadscentrum voornamelijk bewoning en kleine handelspanden op de begane grond; verderop gegroepeerde of vrijstaande grotere woningen en commerciële verkoopsruimtes. Tegen de stadskern, aaneengesloten bebouwing die voornamelijk teruggaat naar de jaren 1930 met uitzondering van de aaneengesloten arbeiderswoningen (nummers 9-17A) uit het laatste kwart van de 19de eeuw. Nummer 3, rijwoning van rode baksteen op de verdieping voorzien van een afgeronde erker, gebouwd in de jaren 1920-1930. Nummer 309, vrijstaande villa in tuin getypeerd door het rieten dak volgens het kadaster gebouwd in 1975 voor J. Vandeberghe.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Harelbeke, 1975/39.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nr. 1933: Vijfde carte figurative van de vijfden canton genaemt den Teerlinck palende west ten suyden over het Galge straatjen den volgenden canton, in Landboek van Harelbeke-buyten, J. De Lannoy naar plan van F. De Bal, 1768.
  • RIJKSARCHIEF KORTRIJK, Aanwinsten VI, nr. 1933: Zesde carte figurative van Den sesden canton genaemt Harlebois palende suyd ten oosten over den Deerlycksche herwegh de twee volgende cantons, in Landboek van Harelbeke-buyten, J. De Lannoy naar plan van F. De Bal, 1768.
  • Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 64, 66-67, 69.
  • CAUWE R., Harelbeke in oude prentkaarten waarin ook enkele afbeeldingen van Stasegem, Zaltbommel, 1972, nr. 45-46.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 26-27, 82-83, 158, 171-172, 236.
  • LAMPAERT F., De Harelbeekse straatnamen in 1845, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 2, nr. 3, 1999, p. 3.
  • LAMPAERT F., De tram in Harelbeke, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 4, nr. 1, 2001, p. 18-20.
  • OOGHE R., DEBRABANDERE F., DESPRIET P., Archeologische en historische monografieën van Zuid-West-Vlaanderen, Deel 1 Kortrijk, Kortrijk, 1979, p. 30.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 37.
  • WOSTIJN A., BAERT K., e.a., Harelbeke in de Oostenrijkse tijd, 1714-1794, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 18, Harelbeke, 1998, p. 46-48.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoningen

  • Omvat
    Burgerhuis naar ontwerp van Armand Vandenweghe

  • Omvat
    Burgerhuis van 1932

  • Omvat
    Burgerhuis van 1933

  • Omvat
    Burgerhuis van 1933

  • Omvat
    Burgerhuis van 1935

  • Omvat
    Burgerhuis van 1935

  • Omvat
    Burgerhuis van 1935

  • Omvat
    Burgerhuis van 1939

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Burgerhuizen van 1933

  • Omvat
    Burgerwoning van 1933

  • Omvat
    Burgerwoning van 1935

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning van 1932

  • Omvat
    Dorpswoning van 1932

  • Omvat
    Gekoppelde burgerhuizen

  • Omvat
    Gekoppelde villa's

  • Omvat
    Goed Harlembois

  • Omvat
    Handelspand

  • Omvat
    Handelspand van 1948

  • Omvat
    Herberg Belfort

  • Omvat
    Herberg van 1876

  • Omvat
    Hoekpand van 1932

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Vlassite 't Zwingelhof

  • Is deel van
    Harelbeke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kortrijksesteenweg [online], https://id.erfgoed.net/themas/14804 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.