Geografisch thema

Zuidschote

ID
14143
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14143

Beschrijving

Deelgemeente van Ieper in de Westhoek en Zandlemig Vlaanderen, aan de Ieperlee en het kanaal van Ieper aan de IJzer; 425 hectare; circa 800 inwoners (12/1986). Geomorfologisch bestaande uit enerzijds lage, grachtenrijke zones deels behorend tot de IJzerpolders, anderzijds hogere, drogere zones waarop het dorpscentrum en de baan naar Noordschote liggen. Landbouwgemeente met woonfunctie voor pendelaars naar Ieper, Kortrijk en in afnemende mate Noord-Frankrijk. De "Villa de Scotis" vermeld in een keure van 1146 van archief van abdij van Mesen, schonk haar naam aan Noord- en Zuidschote. Het grondgebied van beide gemeenten is in 1180 nog aangeduid met "de Scotis". Vanaf 1119 werd het altaar van de parochie "Suytscotes" bediend door de kanunniken van Voormezele. Noord- en Zuidschote feodaal afhankelijk van de abdis van Mesen. Bestuurlijk en fiscaal behorend tot de Generaliteit der Acht Parochieën. Telde in de 18de eeuw drie molens (zie Ferrariskaart), vier in de 19de eeuw (zie Vandermaelenkaart). Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het dorp volledig verwoest; de plaats Steenstraete kende de eerste Duitse gasaanval op 22 april 1915.

Wederopbouw met respect van vooroorlogs stratenpatroon. Uit archiefonderzoek bleken voornamelijk volgende architecten betrokken bij wederopbouw, te weten J. Coomans (Ieper), C. Pil en H. Carbon (Oostende), P. Verbruggen (Ukkel), C. Schmidt (Poperinge) en C. Evrard (Brussel).

Thans, kleine dorpskom in bocht van Zuidschote-Dorp, zijnde de dorpsstraat; ten westen, kerk midden omhaagd kerkhof - onder meer Engelse krijgsgraven van 1939-1945- en omlopende, geasfalteerde en met linden omzoomde kerkweg. L. ervan, tegenover

Zuidschootsestraat, zichtbepalende neogotisch getinte pastorie midden omhaagde tuin. Aansluitend schooltje met ommuurde speelplaats en voormalig schoolmeestershuis, zogenaamd "'t Zonneoogje" (nummer 7) ten westen van de kerk. Herberg "De Welkom", tegenover kerkportaal. Recente, grootschalige meubelstock ten noordwesten van kerk. Typerende lintbebouwing aan oostzijde van de dorpsstraat: breedhuisjes van één tot twee bouwlagen onder pannen zadeldak (geknikt bij nummer 12) in een eenvoudige "wederopbouwstijl", zie onder meer aflijnende tandlijsten, geel bakstenen strekken, uit het begin van de jaren 1920; nummer 14 gedateerd 1921 door middel van muurankers; vernieuwde gevelparamenten bij nummer 8 en 10. Aan kruispunt Zuidschote-Dorp en Zuidschootsestraat, schooltje zogenaamd "Onze dorpsschool Zonneburcht" met ommuurd speelplein en bijhorend zusterhuis, in een regionaliserende wederopbouwstijl. Noordelijke invalsweg, zogenaamd Karabiniersstraat, met zichtbepalende herberg "In 't gemeentehuis" op de hoek met Zuidschote-Dorp.

Zuidelijke uitvalsweg, zogenaamd Zuidschootsestraat, leidend naar het gehucht Luzerne. Laatst genoemde aan de kruising van Gen.Lotz- en Steenstraat: hoeken benadrukt door (voormalige) herbergen van één tot twee (nummer 69) bouwlagen onder pannen zadeldak (geknikt bij nummer 67) met typerende, afgeschuinde hoektravee (deur): nummer 67, zogenaamd "Café De Zon"; nummer 69, eertijds zogenaamd "Casino"; nummer 44, thans omgebouwd tot winkel te zien aan de grote uitstalramen onder I-balk, en nummer 46, zogenaamd "Café Lizerne"; behouden kasseibestrating.

Meerdere monumenten ter nagedachtenis van oorlogsslachtoffers verspreid over gemeente:

  • gedenkteken voor eerst slachtoffers van gasaanval en verzoeningskruis, Diksmuidseweg;
  • monument van Belgische Grenadiers, Grenadiersstraat;
  • gedenkplaat Karabinierseenheden en demarcatiepaal, Gen. Lotzstraat;
  • monument van gebroeders Van Raemdonck, Van Raemdonckstraat.

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    De Ieperlee, het kanaal Ieper-IJzer en de Martjesvaart

  • Omvat
    Demarcatiepaal nummer 4

  • Omvat
    Duitse artilleriepost

  • Omvat
    Franse militaire post La Gauloise

  • Omvat
    Geallieerde militaire post

  • Omvat
    Geallieerde militaire post Lizerne

  • Omvat
    Geallieerde mitrailleurpost Withof

  • Omvat
    Gedenkkruis voor de slachtoffers van de eerste gasaanval

  • Omvat
    Gedenkplaat voor de Karabiniers

  • Omvat
    Gedenkteken voor de Gebroeders Van Raemdonck en Amé Fiévez

  • Omvat
    Grot uit abristenen

  • Omvat
    Hoeve 't Lantshof

  • Omvat
    Hoeve 't Noordhof

  • Omvat
    Hoeve De koppelhofsteê

  • Omvat
    Hoeve en maalderij 't Stampkot

  • Omvat
    Hoeve Meierstede

  • Omvat
    Hoeve Relemeershof

  • Omvat
    Hoeve Rozendaele

  • Omvat
    Hoeve Schutsgaarde

  • Omvat
    Obelisk voor de Grenadiers en de eerste gasaanval

  • Omvat
    Onderwijzerswoning 't Zonneoogje en gemeenteschool

  • Omvat
    Oorlogsgedenkteken

  • Omvat
    Palinkhoeve

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Leonardus

  • Omvat
    Pastorie Sint-Leonardusparochie met tuin

  • Omvat
    Sociale woonhuizen van 1923

  • Omvat
    Van Raemdonckhoeve

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve Noord-Bellegoed

  • Omvat
    Zuidschote Churchyard

  • Omvat
    Zusterhuis en zusterschool

  • Is deel van
    Ieper


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Zuidschote [online], https://id.erfgoed.net/themas/14143 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.