Geografisch thema

Tessenderlo

ID
13927
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13927

Beschrijving

Gemeente in de Zuid-Kempen, aan het Albertkanaal; in het zuidwesten heuvelachtig, aansluitend bij het Hageland, elders vlak.

Voor het eerst vermeld in 1135 als Tessenderlon (germaans "Tehswandra", van de Tehswandroz, en "lautrum", bosje op zandige hoogte). Oorspronkelijk Loons allodium, in 1203 door Lodewijk, graaf van Loon, geschonken aan Hugo de Pierrepont, en terug in leen genomen. Loonse rechtspraak; patronaatsrecht in 1135 overgedragen aan de abdij van Averbode, op het grondgebied Tessenderlo door Arnold II gesticht (kerk en poortgebouw nog steeds grondgebied Tessenderlo); bij de parochie hoorde ook Deurne (thans provincie Brabant).

Kerndorp op het kruispunt van twee wegen, die zich buiten het dorp verder opsplitsen; in het centrum, rechthoekig marktplein met de Sint-Martinuskerk en pastorie. De ontploffing in 1942 van de "Produits Chimiques de Tessenderloo" ten zuidoosten van het centrum, vernielde vrijwel volledig de oude dorpskern, zodat thans nieuwbouw overheerst en de gemeente naar een verstedelijkte plattelandsgemeente evolueerde met een uitdeinend dorpscentrum met nieuwe woonwijken, cirkelvormig rondom de oude kern.

Naast het Albertkanaal zorgde de autosnelweg E39 voor talrijke industriële inplantingen op het industriepark in het gehucht Hulst. De vroegere gehuchten Engsbergen ten zuidwesten, Schoot ten westen en Hulst ten oosten verloren grotendeels hun landelijk karakter, met hoeven aan de grote verbindingswegen, door inplantingen van nieuwe sociale woonwijken. Ondanks deze bevolkingsexplosie toch nog belangrijke natuurgebieden, voornamelijk ten zuidwesten van het dorp: onder meer de Averbodense bossen en Schoterheide, Schotersbossen, Houteren Berg. Oppervlakte: 5.135 hectare. Aantal inwoners (1976): 12.853.

  • BROEDER MAX., Tessenderlo vroeger en Nu, Kasterlee, 1960.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Abdij en bos van Averbode en Gerhagen

  • Omvat
    Asdonk, Grote Beek en Kleine Beek

  • Omvat
    Bierhoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve "De Graaf"

  • Omvat
    Hoeve Groot Asdonk met tuin

  • Omvat
    Hoeve Hooghuis

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën

  • Omvat
    Kerkhoeve met tiendschuur

  • Omvat
    L-Vormige hoeve

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Markt

  • Omvat
    Molenaarshuis

  • Omvat
    Onze-Lieve-Vrouwekapel

  • Omvat
    Parkje van een buitenhuis uit 1903

  • Omvat
    Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Jozef

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Lucia

  • Omvat
    Pastorietuin

  • Omvat
    Romp van Engsbergse molen

  • Omvat
    Schaliënmolen

  • Omvat
    Site Oude Molen

  • Omvat
    Winkel-herberg en hoevegebouw

  • Is deel van
    Arrondissement Hasselt


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Tessenderlo [online], https://id.erfgoed.net/themas/13927 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.