Geografisch thema

Bescheewegestraat

ID
12901
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12901

Beschrijving

Straat met licht gebogen tracé tussen de Edewallestraat (grondgebied Handzame) en de Nachtegaalstraat.

De naamgeving gaat terug op de benaming "Borghere Scheewege straete" in het gehucht "Borgherscheeweghe" op de grens van Handzame en Kortemark (1626). In 1785 heet de straat "Bescheeweghe straete" en in 1906 "Boscheedwegestraat" (zie Karel De Flou). De zogenaamde "Bescheewegemolen", een houten staakmolen op een berg, in het gehucht "Bescheewege"/ "Edewalle" (grondgebied Handzame, grens met Kortemark) is nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). De oudste vermelding van een molen op "Edewalle" gaat terug op een verkoopcontract van 1789. Bij de Franse inval van 1794 brengt de molenaar van Edewalle het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Edewalle (zie Pastoor D. Vanhautestraat zonder nummer, gehucht "Edewalle" op grondgebied Handzame) in veiligheid. Dit wijst erop dat er tussen 1770-1778 (de Ferrariskaart) en ten laatste 1789 een molen gebouwd wordt op "Edewalle" die wellicht te identificeren is als de graanmolen "Bescheewegemolen". In 1917 moet de molenaarsfamilie de molen op Duits bevel verlaten en worden zij als vluchtelingen ondergebracht in Diepenbeek (Limburg). Tijdens de oorlog wordt de molen totaal verwoest door de bezetter. In 1925 wordt de molenberg afgegraven en wordt er een stoommaalderij gebouwd. Op de locatie van de herberg "Bescheewege", het wethuis van de "Heerlijkheid van Edewalle" waar baljuw, burgemeester en schepenen tijdens het ancien régime recht spraken, is op vandaag een voormalige herberg uit het einde van de 19de eeuw of het begin van de 20ste eeuw bewaard (zie Bescheewegestraat nummer 40).

Op nummer 4/ Koekelarestraat is de hoeve "Edewallegoed" bewaard, tijdens het ancien régime het foncier van de "Heerlijkheid van Edewalle". Bij de aanleg van de steenweg naar Koekelare in 1887-1888 worden de gronden van de vroegere heerlijkheid en ook van het "Edewallegoed" doorsneden. De gronden zijn op dat moment eigendom van de familie Gilles-de Pelichy. De hoeve is op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) aangeduid als "ferme Edewallegoed". De hoeve met nieuw woonhuis bewaart een 19de-eeuwse stalling onder zadeldak (Vlaamse pannen) en een schuur onder zadeldak (mechanische pannen). De schuur dateert van 1928 - zie jaarsteen - en in het gevelveld een kruis in gele baksteen (zie illustratie). Op het erf en in de omgeving zijn een aantal bruine beuken bewaard.

Het tracé van deze landelijke straat is als dusdanig reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Verspreide hoevebouw, onder meer nummer 14 (zie Bescheewegestraat nummer 14). Tevens een aantal boerenarbeidershuizen (zie Bescheewegestraat nummer 12, nummer 26). Nummer 24: laag boerenarbeidershuis uit het einde van de 19de eeuw of het begin van de 20ste eeuw, rode baksteenbouw met overhoekse baksteenfries en boven gecementeerde en beschilderde plint met natuursteenimitatie, rechthoekige muuropeningen onder latei, zadeldak (rode Vlaamse pannen).

  • Informatie Dhr. Marcel Werbrouck.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel I, Brugge, 1914, kolommen 877-878.
  • WERBROUCK M., De Bescheewegemolen, in De molens van Groot-Kortemark, Jaarboek van de heemkundige kring "Crekel Beke", Kortemark, 1990, p. 55-59.
  • WERBROUCK M., Edewalle Van Heerlijkheid tot Parochie. Deel I: de heerlijkheid, in Jaarboek van de heemkundige kring "Crekel Beke", Kortemark, 2006, p. 32-38, 79-80, 213, 245-247.

Bron: BAERT S. & VANNESTE P. in samenwerking met CREYF S., DEVOOGHT K., GHERARDTS F. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortemark, Deel I: Deelgemeenten Kortemark en Handzame, Deel II: Deelgemeenten Werken en Zarren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL40, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Herberg

  • Omvat
    Hoeve


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bescheewegestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12901 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.