Geografisch thema

Kasteeldreef

ID
11514
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11514

Beschrijving

Quasi loodrechte dreef in het zuidoosten van Hertsberge, vertrekkend aan de Wingensestraat en doodlopend tegenaan de grens met Beernem. Genoemd naar het in de jaren 1960 afgebroken kasteel "Bulskampveld", dat gelegen was aan de oostzijde van het kruispunt met de Talieweg. De dreef vormt thans het hoofdtracé van een in de loop van de jaren 1960-1970 ontstane verkaveling van het voormalige kasteeldomein "Bulskampveld" en loopt nu door de plaats waar het kasteel heeft gestaan. Door de verplichting van het behoud van het bomenbestand bij de verkaveling van het kasteeldomein blijft het oorspronkelijk bebost karakter langs de dreef bewaard.

Op de Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op het initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), maakt het ganse zuidoostelijke gebied van het latere Hertsberge deel uit van het heidegebied "Biscop Veldt" (Bulskampveld). Het Bulskampveld is een uitgestrekt heidegebied tussen Aalter en Vladslo, over Beernem, Wingene, Ruddervoorde, Lichtervelde, Torhout en Aartrijke. De heidegebieden zijn het resultaat van ontginning en intense ontbossing in de middeleeuwen. In het midden van de 17de eeuw is het oostelijk deel van dit Bulskampveld ongeveer 10.160 hectare groot. In de loop van de 18de eeuw starten particulieren echter een herbebossing van de streek, waarbij dambordpatronen en dreven worden aangelegd. Tussen het laatste kwart van de 18de eeuw en het eerste kwart van de 19de eeuw is dit het geval voor de gronden ten zuiden van de huidige Wingensestraat in Hertsberge. Op een figuratieve kaart uit het Rijksarchief te Brugge (begin 19de eeuw) en op het primitief kadasterplan (circa 1835) is de Kasteeldreef al getekend en vermeld als "weg van Hersberghe naar Ruysselede". Volgens het kadaster zijn de gronden langs de latere Kasteeldreef eigendom van de familie Veranneman. Al in 1843 - zie aanduiding op de Atlas der Buurtwegen - wordt het eerste deel van de weg tot aan de huidige Blauwhuisstraat omschreven als "Chemin particulier" en het tweede deel als "Chemin n° 31bis", zogenaamd Bulscampveldstraat. De Atlas der Buurtwegen geeft tevens de kasteelhoeve weer (zie Kasteeldreef nummer 11), hoewel het kasteel "Bulskampveld" zelf nog niet wordt weergegeven. Op de Atlas van Vandermaelen (1846-1854) wordt de kasteelhoeve aangeduid met "Campagne". Het kasteel "Bulskampveld" wordt in de periode 1847-1856 gebouwd in de bossen van het Bulskampveld door barones Elisabeth Le Candèle de Gyseghem-de Robiano (1773-1864). Het kadaster geeft aan dat het kasteel wordt gebouwd op onbebouwde grond; in de literatuur vermeldt men echter dat barones Le Candèle de Gyseghem een bestaand kasteel koopt, waarvan enkel nog de muren rechtstaan. De grond waar het kasteel later op verschijnt, is reeds van in de 18de eeuw eigendom van de familie Veranneman, een vooraanstaande familie die veel grond bezit in de omgeving.

De kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1880) (zie afbeelding) geeft het kasteel weer net ten oosten van de kruising van de huidige Kasteeldreef en de Talieweg. Een centrale dreef vertrekt van aan het kasteel richting latere Wingensestraat, terwijl het kasteeldomein met de aangelegde drevenstructuur zich voornamelijk ten oosten van het kasteel bevindt. De zone ten noorden van de toegangsdreef, waar circa 1870 een eerste schooltje wordt opgetrokken (zie Wingensestraat nummer 10), behoort eveneens tot de bezittingen van het kasteeldomein. In de 20ste eeuw komt het kasteel "Bulskampveld" in het bezit van de families d'Huart de Broqueville en Gilles de Pélichy. In de loop van de jaren 1960 wordt het kasteel echter afgebroken, het kasteeldomein verkaveld en de vrijgekomen percelen opgenomen in een luxueuze, residentiële verkaveling.

De huidige Kasteeldreef is nog steeds een loodrechte dreef, geflankeerd door grote percelen die veelal bebouwd zijn met luxueuze villa's voornamelijk daterend uit de jaren 1960-1970, maar ook uit de jaren 1980-1990. Van het voormalige kasteeldomein resteert heden enkel de 19de-eeuwse kasteelhoeve (zie nummer 11) op de hoek met de Talieweg en de dambordvormige drevenstructuur met zowel dreven evenwijdig met de Kasteeldreef (de huidige Toekomststraat, de Elzendreef, de Sint-Jansdreef, de Blauwhuisdreef enzomeer), als dwarse dreven (de huidige Kruisstraat, de Kastanjedreef enzomeer). De namen van deze dreven herinneren aan de geschiedenis van het kasteeldomein of verwijzen naar de bosomgeving.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Oostkamp, 1851/47.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1090: Figuratieve kaart van eigendommen, Sectie D, eigendom van Ch. Veranneman-Pardo, 19de eeuw.
  • BOULJON B., Feest in Hertsberge 1894-1994. Een eeuw parochiekerk Sint-Jan-Evangelist, Oostkamp, 1994, p. 9-10.
  • BOULJON B., Het Oostkamp, Ruddervoorde, Hertsberge en Waardamme van toen, Brugge, 1984, p. 80.
  • BOULJON B., Oostkamp, Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1981, nummer 22.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Kasteelhoeve

  • Is deel van
    Hertsberge


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldreef [online], https://id.erfgoed.net/themas/11514 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.