Geografisch thema

Europalaan

ID
10761
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10761

Beschrijving

Weg met gebogen tracé als verbinding tussen de Sint-Janstraat ten noorden en de Felix D'hoopstraat, ter hoogte van het kruispunt met de Adolf Loosveldtstraat - Beneluxlaan, ten zuiden. Maakt deel uit van de kleine ring of "Conventieweg", gevormd in 1980 in afwachting van de aanleg van een zuidelijke ring, samen met de Deken Darraslaan, de Sint-Michielstraat, de Vredestraat, de Grote Hulststraat, het Hulstplein, de Adolf Loosveldtstraat en de Sint-Janstraat (oostdeel).

Terrein aan de zuidzijde van de straat eertijds "Kleine Hulst" genoemd, later in de volksmond zogenaamd "Den Bek", waar middenin een plas of het "Roode Vijverken" gelegen is. Tracé van oude verbindingsweg in landelijke omgeving weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778).

Voorheen gekend als "Fabriekstraat", naar de allereerste katoenweverij te Tielt die Maximiliaan Van Zantvoorde (1781-1855) in 1808 laat oprichten aan de westzijde van de straat, achterin de zeer ruime tuin van zijn woning in de Hoogstraat (zie Hoogstraat nummer 34). In het langgestrekte gebouw brengt hij vijftig weefgetouwen onder. De fabriek wordt in 1844 gesloten en door Van Zantvoorde zelf omgebouwd tot 18 woonhuizen met verdieping, zogenaamd "Santvoorts reke", toegankelijk via slechts één huis met een doorlopende zolderverdieping. Tijdens het interbellum laat de toenmalige eigenaar, fotograaf en costumier Richard Maes de huizen opknappen, deels samenvoegen en een oudheidkundig museum inrichten in de kelders van de oude fabriek, het zogenaamd "Museum Thielt-ten-Hove", dat grotendeels verdwijnt door het bombardement van 26 mei 1940 (zie ook Krommewalstraat nummer 6).
Huidige benaming vanaf 1964-1965 bij de uitbouw van de Europawijk (1965-1975), begrensd door de Sint-Janstraat ten noorden, de Ringlaan ten oosten, de Felix D'hoopstraat ten zuiden en de Europalaan ten westen. Zogenaamd omwille van de profilering van Tielt als "Europastad" met vanaf 1959 de jaarlijkse Europafeesten.

Voornamelijk woonfunctie. Grotendeels 20ste-eeuwse bebouwing, voornamelijk aan zuidzijde rijwoningen tot twee bouwlagen, aan oostzijde voorzien van al dan niet verharde en laag omhaagde voortuintjes.

Nummers 79-81, samenstel van twee begin 20ste-eeuwse eenlaagswoningen in spiegelbeeldschema onder mansardedak (mechanische pannen). Gecementeerd en geschilderd parement voorzien van schijnvoegen en muurankers; nieuw houtwerk.

Nummers 11-13-15, restant van de 19de-eeuwse huizenrij zogenaamd "Santvoorts reke" opgetrokken in traditionele stijl doch verbouwd na het bombardement tijdens de Tweede Wereldoorlog (foto). Enkelhuizen van drie traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak (nok evenwijdig met straat). Bakstenen lijstgevels met centraal vensterrisaliet van nummers 11 en 13 oplopend in puntgevel op gestrekte uiteinden (nummer 11) of afgeknotte puntgevel (nummer 13); nummer 11 met pittoresk hoektorentje onder ontdubbelde leien spits. Nieuw schrijnwerk. Nummer 15 met sierankers, overhoekse erker op bovenverdieping en verbouwde begane grond. Nummer 11 met overkragend boogfriesje en mascarons als sluitstenen boven getoogde muuropeningen. Decoratieve gevelcartouches met oude Vlaamse spreuken: "ZOALS HET KLOKJE/ THUIS TIKT/ TIKT HET NERGENS" - "ZACHTJES GAAN EN VERRE/ ZIEN/ DAT IS DE DAAD VAN WIJZE/ LIEN" (nummer 15), het wapenschild van Tielt - "DE TIJD VLIEGT SNEL/ GEBRUIKT HEM WEL" - wapenschild van Tielt-ten-Hove (nummer 13), "MIJN VLAANDEREN/ SPREEKT ZIJN EIGEN TAAL/ GOD GAF ELK LAND DE ZIJNE" - "EN LAAT ZE RIJK ZIJN/ LAAT ZE KAAL/ Z'IS VLAAMSCH EN Z'IS/ DE MIJNE" - gekroond wapen van Vlaanderen (nummer 11).

Nummer 10, wijkschooltje verbonden aan het Koninklijk Atheneum, gebouwd in de jaren 1969-1970 op het hoekperceel met de Belgiëlaan en de Brunicolaan en kort erna uitgebreid met paviljoen. In de jaren 1990 verkocht aan de stad waarna onderdak voor de stedelijke Jeugddienst. Eenlaagse bouw op H-vormige plattegrond met platte bedaking en vesterregisters.

Nummer 33, dieper gelegen notariaat gebouwd in 1999 naar ontwerp van architect Alain Bossuyt (Roeselare) op een perceel eertijds deel uitmakend van de tuin van een pand in de Hoogstraat, waar de wolweverij van "Ampe & De Lodder" is opgericht. Vrijstaande geschilderde baksteenbouw met platte bedaking getypeerd door interessant volumespel van hoger opgetrokken centraal balkvormig volume opengewerkt door grote raampartijen, met lagere, meer gesloten zijaanbouwen; beide aan noord- en zuidzijde uitgewerkt als portieken met hoekpijlers.

Bakstenen omheiningmuur van nummer 12/ Belgiëlaan waarin bepleisterd muurkapelletje met rondbogige bakstenen omlijsting met kruis; verdwenen

heiligenbeeld.

  • Stadsarchief Tielt, Bouwaanvragen Tielt, 1999/82.
  • Gids voor Groot-Tielt 1987, Tielt, 1987, p. 84.
  • HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 215.
  • MARTENS W., Mei 1940. De regio Tielt in de vuurlinie, Tielt, 2003, p. 42, 122, 124-126.
  • OSTYN R., Historische stedenatlas van België, Tielt, Brussel, 1993, p. 27, 79, 87, 93.
  • OSTYN R., Kroniek van 40 jaar Rijksonderwijs in Tielt, Tielt, 1988, p. 67.
  • RAVYTS K.; STRUYVE P., Het Tieltse 1940-1945, Bedreigd Bezet Bevrijd, Tielt, 1995, p. 47-48.
  • VANDEPITTE P., Tielt. Speuren naar heden en verleden van Tielt, Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Tielt, 1985, p. 30.
  • VERBRUGGE J., Tielt, textielstad (Deel I: negentiende eeuw), in De Roede van Tielt, jg. 18, nummer 2, 1987, p. 51, 53-55.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Europalaan [online], https://id.erfgoed.net/themas/10761 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.