Geografisch thema

Coupure

ID
10297
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10297

Beschrijving

Van Predikherenstraat tot Boninvest. Naam afgeleid van het Franse "couper", doorsnijden: de vaart doorsnijdt de stad. Benaming nu voor rei én parallel lopende straat. Coupurevaart - na verschillende onteigeningen - uitgegraven in 1751-1753 op vraag van de Gentenaren als voltooiing van de waterverbinding tussen Oostende en Gent via Brugge: na de Vrede van Munster (1648) was ze enige mogelijke scheepvaartverbinding tussen Gent en de zee zie gedenksteen van 1995 aangebracht op initiatief van vriendenkring "De Coupure" met opschrift "DE COUPURE / SLUITSTUK VAN DE / VAARTWEG / GENT-BRUGGE-OOSTENDE / GEGRAVEN 1751- 1753". Straat aangelegd in de loop van het derde kwart van de 18de eeuw. In de loop van de tweede helft van de 19de eeuw - zie Poppkaart (1865) - beplant met bomenrij. Vanaf het derde kwart van de 18de eeuw wordt vooral zuidwestzijde ingenomen door commerciële activiteiten onder meer hoveniershof "Den Bloemenhof" (circa 1800-1813), haringrokerij "Baes- Norro" (1825-1890) en haringrokerij "Van den Abeele" (1901-1960, daarna overgebracht naar Sint-Pieters). Gedurende korte tijd (1893-1900), locatie van de Brugse renbaan, gelegen aan de Witteleertouwersstraat nummer 29. Heden voornamelijk woonfunctie en stadswerkplaats "Electro- Mechanica" (nummers 3-4); tussen nummers 13 en 15, links van nummer 16 en links van nummer 18, garages van woningen aan Witteleertouwersstraat.

Rechte, gekasseide straat parallel met brede, rechte vaart deels tussen kaaimuren en deels afgeboord met balustrades. Tussen Schaarstraat en Boninvest beplant door Italiaanse populieren en paardenkastanjes. Ter hoogte van Schaar- en Hooistraat onderbroken door de Coupurebrug, vernieuwd in 2001-2002, en door het Predikherensas van 1752 met hoge, smalle, houten draaibare voetgangersoversteek. Meerpalen. Restant van grenspaaltje op hoek met Boninvest. In het kader van "Brugge Culturele Hoofdstad 2002", bouw van beweegbare brug naar ontwerp van de Zwitserse ingenieur-architect J. Conzett als verbinding tussen de Kazerne- en de Boninvest. Ten behoeve van fietsers en voetgangers.

Gevarieerde bebouwing uit de 19de tot 20ste eeuw vaak opgericht in plaats van ommuurde tuinen van huizen aan Witteleertouwersstraat. Eenheidsbebouwing van arbeidershuizen van twee traveeën en twee bouwlagen uit de 19de eeuw zoals nummer 9-14 van 1881, volgens bouwaanvraag twee bouwlagen, later verhoogd met halve bouwlaag; nummer 30a-35 en nummer 37-42 van 1875; nummer 43-47 van 1843. Enkele in de loop van de eerste helft van de 19de eeuw opgetrokken breedhuizen met bepleisterde of bakstenen, beschilderde lijstgevels (nummers 20 (1861), 21, 22). Nummers 23-24, twee diephuizen vermoedelijk eertijds voorzien van puntgevel en mogelijk nog bewaarde oude kern zie kelderopeningen; linker traveeën dateren van 1934 na verbouwing van garage. Nummer 36, breedhuis van oorspronkelijk drie, na 1934 - door verbouwing van garage links - vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen); verankerde en beschilderde, bakstenen lijstgevel met rechthoekige openingen in bepleisterde omlijstingen met oren en neuten. Nummer 29a + Schaarstraat nummer 37, breed hoekcomplex van drie + één + zeven traveeën onder mansardedak.

Voorts woonhuizen in historiserende stijl uit de eerste helft van de 20ste eeuw: nummer 2, nummer 5 van 1938 naar ontwerp van architect A. Bullynck (Brugge), nummer 6 van 1938 naar ontwerp van architect J. Cleven (Brugge), nummer 7 van 1939 naar ontwerp van architect F. Van Cleven (Brugge) in plaats van 19de-eeuwse lijstgevel, nummers 15-16 van 1926, nummer 27-28 door cartouche gedateerd "1921", nummer 60 met klein voortuintje deels van 1923 naar ontwerp van architect A. Dollé (Brugge), nummer 62 van 1939 naar ontwerp van architect U. Cosyns (Brussel). Nummers 15-16, gebouwd circa 1950 ter vervanging van "Hippodrome Brugeois" zie Witteleertouwersstraat; nummer 16, woonhuis met gevelsteen van 1992 met opschrift "HIER LEEFDE EN WERKTE / JULES FONTEYNE / BRUGGE 22 JULI 1878 / † BRUGGE 11 AUG 1964 / IN HART EN ZIEL EEN ZOON / VAN HET 19DE-EEUWSE BRUGGE / WIENS VOLK HIJ DOOR / MIDDEL VAN TEKENSTIFT / OF GRAVEERNAALD IN DE / GEEST VAN DIE TIJD OP DE / MEEST ORIGINELE MANIER / UITBEELDDE./ WESTVLAAMSE GIDSENKRING / 'T BRUGSE VRIJE".

Voorts weinig vernieuwende baksteenarchitectuur van jaren 1950-1960 onder meer nummer 18, nummer 23, nummer 53-56, nummers 57-59 naar ontwerp van architect E. Vyncke (Brugge), nummer 61 met gevelsteen "ARCHITECT / WILLY REYNS / 1952 / AANNEMER / MAUR. BONTE".

Nummer 50-51, sociaal wooncomplex, gebouwd in 1978 in opdracht van de Brugse Maatschappij voor de Huisvesting naar ontwerp van architecten Philip Cardinael en Luc Laloo (Brugge). Recentere architectuur zoals nummer 17 en nummer 29b/ Schaarstraat, nieuwbouw zogenaamd "DE SCHEPPERS SCHAERE" zie gevelsteen met afbeelding van schaar, verwijzend naar voormalige verzamelplaats van de kleermakers; heden hotel, gebouwd in 1986 en "Kunstige Herstelling" van 1991: restauratie van gevelsteen.

  • Dienst Infrastructuur en Ruimtelijke Ordening, Bouwvergunningen, nummer 3532/2000, nummer 1460/2001.
  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nummer 32/1843, nummer 116/1861, nummer 105/1875, nummer 129/1881, nummer 263/1923, nummer 638/1926, nummer 718/1934, nummers 887 en 923/1938, nummer 256 en 597/1939, nummer 572/1977.
  • ARNOU R., FORMESYN M., Brugge nog sconer? Een wandeling door het hedendaagse Brugge, Brugge, 1989, nummer 5/6.
  • BAES W., WILLEMS J., DE BLIECK A., Van Rame tot Coupure, Brugge, 1997, p. 42-57, p. 129-132, p. 166-168, p. 178-179.
  • BEERNAERT B. (e.a.), Brugse gevelgids, Brugge, 1982, p. 167-168.
  • CONSTANDT L. (ed.), Behoedzaam omgaan. Monumentenzorg in Brugge, 1988-1993, 1994, p. 107-108.
  • DEVLIEGHER L. 1975: De huizen van Brugge, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen 2-3, Tielt, 53.
  • GEVAERT H., Brugse bruggen, Brugge, 2001, p. 16.
  • RYCKAERT M., Historische Stedenatlas van België, Brussel, 1991, p. 124-127.
  • VANHOUTRYVE A., De Brugse Coupurebruggen, in Brugge die scone, XV, 1993, nummer 3, p. 7.

Bron: GILTÉ S., VANWALLEGHEM A. & VAN VLAENDEREN P. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Middeleeuwse stadsuitbreiding, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nb Zuid, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Herenhuis Hôtel d'Hanins de Moerkerke

  • Is deel van
    Magdalenakwartier


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Coupure [online], https://id.erfgoed.net/themas/10297 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.