Geografisch thema

Gouden-Handstraat

ID
10220
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10220

Beschrijving

Van Oost-Gistelhof naar Langerei. Naamgeving vanaf jaren 1700 afgeleid van huisnaam van nummer 22. Bij onstaan van de straat circa 1300 zogenaamd "Nieuwstraat achter Torre", verwijzend naar huis van Jan van den Torre aan de Torenbrug, de huidige Gouden-Handbrug aan de Langerei; later tot jaren 1700 gekend als "Sint-Gillisnieuwstraat".

Straat gelegen in het middeleeuwse "het Wijk" en parallel lopend met gelijknamige rei. Jan van Eyck koopt in 1432 een huis aan de zuidkant, vermoedelijk ter hoogte van nummer 6. Nummer 9: in de 15de eeuw locatie van het Hof van Watervliet, herenhuis van Marcus Laurin, zie Oude Burg (18na, p. 257-260). Tot het eerste kwart van de 19de eeuw liep een deel van het Schottinnenstraatje, tussen deze straat en Sterstraat, vanaf de huidige rooilijnverspringing ter hoogte van de poort rechts van nummer 5.

Gekasseide straat met licht krommend tracé. Zuidkant met achterhuizen- en tuinen grenzend aan de rei van de eerste stadsomwalling. Gouden- Handbrug oorspronkelijk van hout, in 1371 door Jan Slabbaerd herbouwd als stenen boogbrug. Huidige natuurstenen brug van 1912; links een cilindervormig torentje kegelvormig afgewerkt; rechts een gebeeldhouwde gewelfsteen met een hand die een paling uit het water haalt. Vanouds bewoning, heden ook commerciële functie, opslagruimte, garages en studentenverblijf.

Bebouwing opklimmend tot de 14de eeuw en verder een aanzienlijk aantal bewaarde 16de tot 17de-eeuwse huizen. Zowel breed- als diephuizen van twee à tien traveeën en twee à drie bouwlagen onder zadel- of schilddak; nummers 1-5 zogenaamd "huis Sint-Godelieve", nummers 4-6, 8-10-12 en 14-16 vormden oorspronkelijk één geheel. Voorts heterogeen straat- beeld van lijst-, tuit- en trapgevels. Bewaarde kernen uit de 14de, 15de en 16de eeuw onder meer, zie gebinte achter trapgevels van nummers 22 en 23 en 19de-eeuwse lijstgevel van nummer 26. Nummers 11-13/ Sint-Gilliskerkstraat: 19de-eeuwse lijstgevels gedeeltelijk van 1846 in plaats van blinde muur. Eerste helft van de 20ste eeuw: nummer 25 wordt in 1924 van lijst- tot trapgevel verbouwd; nummer 24 van 1910 in plaats van magazijn, tijdens restauratie van 1985 naar ontwerp van architect F. Vande Sande (Brugge) krijgen vensters en erker in achtergevel een nieuwe vormgeving; nummer 28 van 1940 naar ontwerp van architect F. Van Cleven (Brugge). Nummer 4 en nummer 8 met gevels uit het derde kwart van de 20ste eeuw hebben eventueel oudere kern. Links van nummer 2 garages. De huizen parallel met de Gouden-Handrei maken deel uit van het stadsgezicht "Sint-Annarei-Biskajersplein-Jan Van Eyckplein".

  • Dienst Infrastructuur en Ruimtelijke Ordening Brugge, Bouwvergunningen, nummer 1672/1985.
  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nummer 118/1846, nummer 266/1910, nummer 32/1924, nummer 94/1940.
  • BEERNAERT B. (e.a.), Brugge op zijn kant, 2002, p. 174-175.
  • DEVLIEGHER L. 1975: De huizen van Brugge, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen 2-3, Tielt, 104-107.
  • GEVAERT H., Brugse bruggen, Brugge, 2001, p. 21-22.

Bron: GILTÉ S., VANWALLEGHEM A. & VAN VLAENDEREN P. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Middeleeuwse stadsuitbreiding, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nb Noord, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    17de-eeuws burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis met tuinpaviljoen

  • Omvat
    Ensemble van burgerhuizen

  • Omvat
    Ensemble van stadswoningen

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Herenhuis in laatclassicistische stijl

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Stadswoning

  • Is deel van
    Sint-Gilliskwartier


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gouden-Handstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10220 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.