Geografisch thema

Gulden-Vlieslaan

ID
10166
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10166

Beschrijving

Van Bloedput/ Hoefijzer- naar Koningin Elisabethlaan. Eertijds zogenaamd "Smedenvest" naar naburige Smedenpoort. Bij de heraanleg van de straat in 1885 wordt de huidige naam verkozen als herinnering aan de stichting van de ridderorde van het Gulden Vlies in 1430, een roemrijke gebeurtenis uit de Brugse geschiedenis.

Straat ontstaan na het dempen en nivelleren van de voormalige binnenvestingswal, waarvan de gracht 't Stil Ende een overblijfsel is.
1562: Marcus Gerards tekent de stadsomwalling met vier windmolens en parallel gelegen straat waarop voornamelijk ommuurde tuinen uitkomen; enkel bebouwd op hoek met Ezelstraat en voorts locatie van enkele stadsboerderijen onder meer ter hoogte van Beenhouwersstraat.
1837: aanleg van de spoorlijn naar Oostende.
1865: Popp tekent vermelde spoorlijn die zich vanaf de huidige Pater Damiaanstraat afsplitst van de hoofdlijn en loopt tussen de onbebouwde percelen en de vest; vanaf de Beenhouwersstraat wordt de spoorweg afgeboord door een rij bomen aan stadszijde en de met bomen beplante vest. De bebouwing is beperkt tot een tolhuisje buiten de Beenhouwersstraat; aan stadszijde zijn enkel blekerijvelden en tuinbouwbedrijven.
1873: stadsarchitect L. Delacenserie tekent een plan voor aanleg van riolenstelsel in de wijk tussen Ezelpoort en Beenhouwersstraat.
1884-1885: na de afbraak van de drie resterende molens zogenaamd de "Katte", "Roompot" en "Stoker", wordt een berijdbare weg aangelegd en verschillende bomenrijen aangeplant langs de spoorlijn en het wandelpad (voornamelijk esdoorns, vanaf 1890 afgewisseld met linden).
1905: opwerpen van een aarden dam over de grachten ter hoogte van Beenhouwersstraat om buitenparochie Christus Koning te verbinden met stad, zie vorming van zogenaamd ’t Stil Ende.
1910-1911: verleggen van de spoorlijn naar huidige Bevrijdingslaan.
1912-1913: beplanten van de voormalige spoorwegbedding onder meer met bloemperken.
1919: na het opblazen van de spoorwegbrug Houtkaai ter hoogte van het Waggelwater, heraanleg van de spoorlijn in de oude bedding. Na herstel van laatst genoemde brug in 1921 is de spoorlijn terug verwijderd.
1958-1965: ontdubbelen van rijweg in functie van de aanleg van ringlaan.
1991: vervangen van zieke 19de-eeuwse bomen door 108 nieuwe linden.

Vanaf eerste kwart 20e eeuw, vestiging van kleine en grotere nijverheid onder meer kunstsmid L. Vanden Abeele, gieterijcomplex "De Jaegher" op de gronden tussen Gieterijstraat, sinds 1895 overgebracht van de Raamstraat en verschillende tuinbouwbedrijven. Nu overwegend woonfunctie, daarnaast enkele kleine bedrijven en winkels.

Geasfalteerd onderdeel van de ringlaan; brede boulevard van twee rijstroken tussenin beplant met jonge linden; aan oostzijde bebouwd, aan westzijde afgebakend door het overblijfsel van de binnengracht ’t Stil Ende; laatst genoemde is aan noordkant begrensd door Ezelpoort (zie Ezelstraat) en voorts rondom rond voorzien van gras en banken en beplant met onder meer schietwilgen en taxus; sinds 1969 de verzamelplaats van de zwanen.
Gevarieerde bebouwing. Oorspronkelijk voornamelijk vrij imposante burgerwoningen, sinds jaren 1960 vaak vervangen door flatgebouwen van maximum vier bouwlagen (nummers 3, 5, 7, 8, 9, 10, 14, 20, 21, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 40 en 44); in de loop van najaar 2001 zijn ook nummers 23-24 met neoclassicistisch getinte gevels gesloopt ten behoeve van nieuwe appartementen naar ontwerp van architecten Buro II (Roeselare). Overblijvende woonhuizen voornamelijk in typische, eclectische "boulevardarchitectuur" geïnspireerd op de neostijlen.
Nummer 4/ Roompotstraat, bakstenen hoekpand van 1905, verbouwd in 1924 en aansluitend bij kleinere bebouwing van de zijstraat.
Ook kleinere panden in historiserende stijl zoals nummer 12 van 1901, nummer 15 van 1902, nummer 51 van 1923; in neobarokke stijl nummer 35 van 1912 en nummer 37 van 1913; neoclassicistisch getint onder meer nummer 47 van 1912.
Enkele interbellumpanden zoals nummer 2 van 1939 met begane grond bekleed met zwarte tegels en een art-decogetinte balkondeur en -leuning; nummer 54 van 1928 naar ontwerp van architect M. De Meester (Brugge), later gewijzigd aan begane grond; nummer 55 van 1935.

  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nummer 78/1901, nummer 22/1902, nummers 360 en 373/1912, nummer 26/1913, nummer 351/1924, nummer 708/1928, nummer 663/1935, nummer 391/1939.
  • BEERNAERT B. (e.a.) 1981: Brugse gevelgids, Brugge, 141-143.
  • CARDINAEL P., CLAEYS M. 1990: De Gulden-Vlieslaan in de ban van spoor- en wegverkeer, Brugse Gidsenkroniek, 24.2, 28-33.

Bron: GILTÉ S., VANWALLEGHEM A. & VAN VLAENDEREN P. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Middeleeuwse stadsuitbreiding, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nb Noord, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Burgerhuis op nummer 35 uit 1912 gebouwd naar ontwerp van de architect Louis Ernest Charels, in opdracht van Charles Lantsoght. In spiegelbeeld opgetrokken in vergelijking met het ontwerp.
  • Provinciaal Archief West-Vlaanderen, Archief Architectenbureau Charels, Charels en Hamel, BE PAWV A/K./1156 en 1185.
Auteurs : Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Burgerhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Burgerhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Burgerhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Burgerhuis in neoclassicistische stijl

  • Omvat
    Herenhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Herenhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Herenhuis in neoclassicistische stijl

  • Omvat
    Huis Het Gulden Vlies

  • Omvat
    Neoclassicistisch herenhuis

  • Omvat
    Samenstel van burgerhuizen

  • Omvat
    Samenstel van burgerhuizen in neoclassicistische stijl

  • Omvat
    Samenstel van eclectische burgerhuizen

  • Omvat
    Woning Breemersch

  • Is deel van
    Ezelstraatkwartier


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gulden-Vlieslaan [online], https://id.erfgoed.net/themas/10166 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.