Parochiekerk Sint-Martinus

Tekst van Parochiekerk Sint-Martinus met omgevend kerkhof (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9797)

Gotische kruisbasiliek met omringend, ommuurd kerkhof, trap aan westzijde. Van de romaanse kerk is de middenbeuk bewaard, toren uit eind 14de tot begin 15de eeuw, transept van 1640 (zie binnenin gedateerde steen in zuidelijke transeptarm), koor van 1701, jaartal op gedenksteen in koorsluiting (exterieur). Restauratie en aanbouw van zijbeuken in 1920-1921 door Valentin Vaerwijck (laatstgenoemde niet beschermd bij Koninklijk Besluit).

De plattegrond ontvouwt: een vierkante westtoren met halfronde noordelijke traptoren, een driebeukig schip met drie traveeën, een uitspringend transept, een koor met twee rechte traveeën en driezijdige koorsluiting, en ten zuiden sacristie. Gotische westtoren van Balegemse zandsteen, romaanse middenbeuk met bovenmuren in onregelmatiger, ruw verband, onder zadeldak (leien), laatgotisch transept in bak- en zandsteenbouw op zandstenen plint onder zadeldak (leien), vroegclassicistisch koor van bak- en zandsteen op afgeschuinde zandstenen basis, onderbouw volledig van zandsteen. Eclectische noordelijke en zuidelijke zijbeuk van zandsteen (herbruikt materiaal) en witsteen onder lessenaarsdak, afgewolfd aan westzijde (zuidelijke beuk). Gerestaureerde gotische westtoren met vijf geledingen onder ingesnoerd tentdak (leien) op kraagstenen; flankerende, op elkaar gestelde steunberen met versnijdingen. Halfronde traptoren aan noordzijde. Vernieuwde spitsboogdeur en bekronend spitsboogvenster onder omlopende druiplijst. Spitsboogvormig galmgat. Ten noorden en ten zuiden, deels bewaarde romaanse westgevel met aandak op vernieuwde schouderstukken. Romaanse middenbeuk met (recente?) rondboogvormige bovenlichten in vernieuwde omlijstingen. Zijbeuken uit het eerste kwart van de 20ste eeuw geritmeerd door vlakke pilasters, drielichtvensters; bolkozijn aan westgevelzijde. Noord- en zuidgevel van transept onder aandak op schouderstukken. Spitsboogvenster in vernieuwde kwartholle omlijsting van zandsteen, vernieuwde tracering. Koor met segmentboogvensters in omlijsting van zandsteen met oren onder bekronende gebogen druiplijst, arduinen lekdrempels. Blinde koorsluiting met Christus aan het kruis.

Mobilair: Neogotisch interieur.

  • VANDENBUSSCHE-VAN DEN KERKHOVE C., Fotorepertorium Kanton Zottegem, Brussel, 1976, p. 14.
  • DEMEY A., Eenbeukige kerken in Oost-Vlaanderen, in Kultureel jaarboek voor de provincie Oost-vlaanderen, Bijdragen, Nieuwe reeks, p. 94-103.

Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n2 (H-Z), Brussel - Gent.
Auteurs:  d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Martinus met omgevend kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/teksten/9797 (geraadpleegd op ).