Parochiekerk Sint-Amandus

Tekst van Parochiekerk Sint-Amandus (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/8731)

Centraal gelegen aan een kruispunt van wegen, op een lichte hoogte. Samen met het gedesaffecteerde kerkhof, omringd door een herbouwde lage bakstenen muur met classicistische pijlers van arduin aan westelijke toegang.

Oorspronkelijk onder patronaat van het Kapittel van het Heilig Kruis te Kamerijk werd de kerk in 1669 gebouwd in de vorm van een Latijns kruis; op verscheidene tijdstippen veranderd, voornamelijk in 1822-1890 heropgebouwd, met uitzondering van de toren, welke circa 1900 hersteld werd naar ontwerp van architect Mortier van Gent.

De plattegrond vertoont: vierkante westtoren met ronde zuidelijke traptoren. Schip met twee zijbeuken van drie traveeën, noordelijke en zuidelijke transeptarmen van één travee, met vlakke sluiting, koor van twee rechte traveeën met driezijdige sluiting, noord- en zuidsacristieën. Baksteenbouw met natuurstenen hoekstenen en omlijstingen; bakstenen toren met zandstenen bovenbouw; leien bedaking.

Vooruitspringende westtoren van drie geledingen met opnieuw gemetste bakstenen onderbouw. Gedrukt spitsboogportaal in geprofileerde omlijsting van zandsteen op sokkeltjes, met druiplijst; spitsboogvenster in geprofileerde omlijsting van zandsteen met druiplijst. Onderste geledingen geflankeerd door op elkaar gestelde tweevoudig versneden hoeksteunberen. Zuid- en westzijde van bovenste geleding in zandsteenbouw. Spitsboogvormige galmgaten van zandsteen, ten oosten slechts gedeeltelijk zichtbaar. Ingesnoerde korte vierkante spits. Ronde zuidelijke traptoren met natuurstenen lichtgaten.

Noordelijke doopkapel onder lager lessenaarsdak met westelijk vernieuwd lancetvenster. Beuken onder een zadeldak met aandak op schouderstukken ten westen. Zijgevels met gekoppelde neogotische spitsboogvensters in gedrukt spitsboogveld.

Transeptarmen onder zadeldaken met aandaken op schouderstukken. Bewaarde vlechtingen in zuidtransept tonen dat de gevel verhoogd werd; vernieuwd spitsboogvenster. Noordtransept met zandstenen spitsboogvenster.

Koor met steekboogvensters in arduinen omlijstingen met druiplijst; gesloten oostzijde met kruisbeeld.

Zuid- en noordsacristie onder doorgetrokken koordak met rechthoekige muuropeningen in vlakke arduinen omlijstingen.

Overdekking door middel van bepleisterde tongewelven, op zuilen met achtzijdige sokkels van arduin en achtzijdige abaci voor het schip, en op kroonlijst voor het koor.

Mobilair. Hoofdaltaar afkomstig uit de Sint-Adrianusabdij te Geraardsbergen, met schilderij "Aanbidding van het Kind Jezus" (1783); preekstoel, biechtstoelen (18de eeuw); classicistische koorbekleding; doksaal (1831). Talrijke onleesbaar geworden grafstenen in kerkvloer. Rechthoekige grafsteen (1759) in arduinen omlijsting, ingemetst in westmuur van zuidelijk transept. Epitaaf van 1812 links van portaal.


Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n1 (A-G), Brussel - Gent.
Auteurs:  d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Amandus [online], https://id.erfgoed.net/teksten/8731 (geraadpleegd op ).