Inventaris

Poelbergmolen

Tekst van Poelbergmolen (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86959)

Poelbergmolen, gelegen op de top van de Poelberg.

Historiek

De oudste gekende vermelding van de Poelbergmolen dateert uit 1668. Er is geen uitsluitsel over het bouwjaar, doch vermoedelijk wordt de huidige molen opgetrokken in 1726, een van de jaartallen die op de diverse molenonderdelen zijn teruggevonden. De "Poelberghe Meulen" wordt weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) en op de kaart van Philip Jan Lemaieur van 1786. De Poelbergmolen is lange tijd eigendom van de familie Mulle de Terschueren. Na de Tweede Wereldoorlog wordt de molen hersteld van oorlogsschade. Een grondige restauratie vindt plaats in 1957. De molen blijft tot circa 1970 in bedrijf. Wanneer de molen in 1980 eigendom wordt van de stad, verkeert hij in erg vervallen toestand. Vanaf 1989 volgen restauratiewerken, waardoor hij sinds 1993 opnieuw maalvaardig is. In 2005 is de inrichting uitgebreid met een graankuiser en een kleine borstelbuil.

Beschrijving

Houten standaardmolen op vier witgeschilderde bakstenen teerlingen, gelegen op molensite die van op de top van de Poelberg een weids uitzicht biedt op de omgeving.

Toegang via trap met papen, loopschoren en kruiwerk. Verticale beschieting aan voor- en zijkant. Eiken leien aan de windveeg en op de kap, waar twee wapenschilden aangebracht zijn. Door het dak van de kombuis steekt een regulator. Wieken met vlucht van 23,60 meter. Maalzolder met haverpletter en steenzolder met twee maalstoelen. Op de klauwijzers van de voormolen staat onder meer "1631", "1844" en "CT". Verscheidene weegbanden dragen inschriften: "BESCH/ ERM GODT VOOR ALLE/ LIEN DAN WORT GHY/ GERREN GHESYEN/ EN ALS GHY HYER/ VERLIEST HET LE/ VEN GODT SAL V/ DEN HEMEL GHEVEN/ EN MARIA MET VER/ LANGHEN SAL V/ IN HAR RYCK ONT/ FANGHEN DEN 9 IULIV/ YG/ 1726", "BRAEM IAN 1820 RUMBEKE", "P. DE MEYER/ 1888", "EMILE"/ VANCOMPER/ NOLLE 1890". Op de standaard "CLEMENT BOUTTE IN 1853/ HIER MOLENNAER". Op de middenlijst "DIE KOMT/ OM TE BORGEN/ MOET/ WACHTEN/ TOT MORGEN", "GOEMAERE THIELT 1807/ GEBORTE VAN ROUSSELAERE", "JS CUVEELE/ 1787", "I. BRAEM", "P. GOEMAERE/ T 1764", "PIETER TVTTENS".

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen, Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • Archief Agentschap Ruimtelijke Ordening - Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Onroerend Erfgoed, Archiefnummers W/00533, W/00693, Levend Archief en Fotoarchief.
  • CORNILLY J. 2001: Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen. Deel I Arrondissementen Ieper, Kortrijk, Roeselare, Tielt, Brugge, 217.
  • DE GRYSE P. 2003: Tielt graag gezien, Aarsele-Kanegem-Schuiferskapelle-Tielt, Tielt, nr. 148.
  • DEVLIEGHER L. 1984: De molens in West-Vlaanderen,Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 9, Tielt, 360-363.
  • HOFLACK M. 1997: Langs Vlaamse Wegen. Tielt, Brussel, 12.
  • HOLEMANS H. 2002: Windmolens te Tielt, Ons Molenheem 4, 59.
  • VERELST A. 1976: De Belgische windmolens in beeld, Zaltbommel, nummer 151.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Poelbergmolen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/86959 (geraadpleegd op ).