Bedevaartcomplex

Tekst van Bedevaartsoord Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/84710)

Calvarieberg met ommegang bij de Bareldonkkapel.

Op initiatief van Eerwaarde heer Joseph De Staercke, bestuurder der zusters apostolinen in Gent, werd rond de kapel van Bareldonk een bedevaartoord opgericht met een monumentale Calvarieberg, een geboortegrot onderin de rotsstructuur en een ommegang met zeven kapellen eromheen, ontworpen door Aloïs De Beule in 1934 en geplaatst door de kunstenaar in 1935. Gelet op de signatuur op de Mariafiguur in de grot en aantekeningen in het Liber Memorialis in de kapelanie van Bareldonk, werd het geheel na zijn dood afgewerkt door zijn medewerkers onder leiding van zijn zoon Albert.

De Calvarieberg bestaat uit rondplastische beelden, gegoten in Euville of een betonsoort en achteraf wit geschilderd, op een betonnen rotsstructuur met betonnen kruis. Dit geheel is geplaatst tegen de wand van een brede put die werd uitgegraven in de helling van de zandige heuvel midden en wordt afgesloten door een ijzeren hekwerk met opschrift "Met Moeder op den Offerberg". De beelden zijn fel wit geschilderd en het kruis rood. De Calvarieberg bevat zeven levensgrote figuren. Het geheel wordt gedomineerd door een Christusfiguur aan het kruis met naast zich Maria die het kruis omarmt en Hem een groep bedevaartgangers toont, die als beide overige figuren iets lager op de rotsblokken staan. Op het tweede trapje wordt door een engel aan een moderne en berouwvolle Maria Magdalena de gekruisigde getoond. Telkens weer iets lager op de ruwe rotshelling staan vervolgens een moeder met haar ziek of stervend kind, een kreupele en een landarbeider. Allen doen zij een beroep op Maria en haar zoon om verlichting te krijgen in hun weinig benijdenswaardig lot.

In 1937 werd in de rotspartij een crypte aangebracht met "De stal van Bethlehem", de beeldengroep uit het atelier De Beule vertoont een traditionele opstelling met het kind in de kribbe, een geknielde Madonna en een wakende Jozef. Rechts van de grot opgesteld buitenaltaar met de symbolische voorstelling van de vier evangelisten, gesculpteerd in zandsteen, werd door de beeldhouwer Vic Temmerman aan de pastoor geschonken in 1966.

De ommegangkapellen met de Zeven Weeën zijn opgesteld aan een pad achter de Bareldonkkapel lopend over de beboste heuvel dat tevens naar de Calvarieberg leidt. De bakstenen kapelletjes onder pannen zadeldakjes bevatten in getoogde omlijste nissen reliëfs in "carton-pierre", oorspronkelijk polychroom beschilderd, in 1961 witgeschilderd met goudaccenten in neogotische stijl. De zeven reliëfs stellen voor: Maria's lijden voorspeld, Vlucht naar Egypte, Maria op zoek naar Jezus, Maria bij Jezus op de kruisweg, Maria bij Jezus’ kruisdood, Maria bij de kruisafdoening, De graflegging.

Voor de ommegang geplaatst gedenkteken De Beule met buste van Aloïs De Beule (Zele 1861-Gent 1935) herinnerend aan de kunstenaar, ontwerper van de ommegang en calvarieberg.

  • Vlaams Ministerie van Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed, Agentschap Ruimtelijke Ordening Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Onroerend erfgoed, archief.
  • DE TROEYER R. 2006-2007: De Bareldonkkapel te Berlare en omgeving, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent.
  • DE WILDE E.I. 1995: Aloïs De Beule, beeldhouwer van monumenten in de fusiegemeente Berlare, Heemkundige kring Overmere XIII.3, 82-95.
  • ROELS TH. en VERSTRAETEN R. 1985: Onze-Lieve-Vrouw ter Groenderstraete, Heem- en Oudheidkundige Kring Berlare III.1.
  • VENNEMAN R., ADAM A., ADAM M. 1984: Berlare in prentkaarten, prentkaarten van de deelgemeente Berlare, Berlare, 96-97.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bedevaartsoord Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën [online], https://id.erfgoed.net/teksten/84710 (geraadpleegd op ).