Miniemenklooster

Tekst van Sint-Catharinacollege (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/8415)

Voormalig miniemenklooster, heden Sint-Catharinacollege. Het college als inrichting, namelijk Latijnse school, bestond reeds voor 1450 en werd in 1821 in het miniemenklooster ondergebracht. De miniemen kregen het klooster in bezit in 1622. Zij bouwden in 1640 een nieuwe kerk (Sint-Kathelijne), welke in 1818 hersteld werd. In 1824 werd een stedelijk college ingericht, in 1830 een bisschoppelijk Sint-Catharinacollege. Herbouwd en uitgebreid door L.B. Bert de l'Arbre in 1885. Grondige restauratie van de kerk in 1963. Kerk ten noorden, collegegebouw ten zuiden met vierkante overdekte binnenplaats en haakse westzijvleugels waartussen een tuin voorkomt, die van de straat afgesloten wordt door middel van een hoge bakstenen muur. Recente bijgebouwen ten oosten.

Sint-Catharinakerk (ten noorden), even achteruit springend ten opzichte van de rooilijn. Oostelijke oriëntatie. De plattegrond toont een basilicale driebeukige kerk van vijf traveeën en driezijdige sluiting en vierkantige toren ten zuidoosten. Baksteenbouw met veelvuldig gebruik van zandsteen ook voor de inwendige opstand.

De barokke westgevel heeft zijn oorspronkelijk karakter in grote lijnen behouden. Halsgevel met twee geledingen, drie traveeën. Gebruik van zandsteen voor de plint, gevelafwerking in benedenverdieping, witte natuursteen voor de gevelafwerking der bovenste geleding. Travee gemarkeerd door Toscaanse en Ionische pilasters, respectievelijk op beneden- en bovenverdieping; geledingen bekroond met een entablement; middentravee onder groot driehoekig fronton. Geprofileerde rondboogpoort opgenomen in een rechthoekige omlijsting, bekroond door een driehoekig fronton versierd met het blazoen van de weversgilde. Rondboogvenster in elke zijtravee, opgenomen in geprofileerde rechthoekige omlijsting met fronton. Rechthoekig bovenvenster in geprofileerde omlijsting met entablement en boogfronton. Zijgevels met rondboogvensters, ten zuiden gedicht; middenbeuk met rondboogvormige bovenvensters. Smalle, hoge, rondboogvormige koorvensters tussen zandstenen lisenen.

Vierkante toren met mooie bekroning, tegen zuidelijke koorgevel. Drie geledingen met zandstenen hoekstenen; rondboogvensters in zandstenen vlakke omlijstingen met sleutel en imposten; bekroond door een zandstenen kroonlijst op consolen. Houten torenbekroning: achtzijdig klokkenverdieping met rondboogvormige openingen, kroonlijst op gesculpteerde kraagstukken; boven elkaar geplaatste klok en peer welke het gesmeed ijzeren kruis en haantje draagt.

Overwelving door middel van kruisgewelven voor beuken en koor, en half straalgewelf voor de koorsluiting. Beuken gescheiden door zandstenen rondbogen op zandstenen zuilen met ronde sokkel, kapiteel, vierkant dekblad, en op pilasters met lijstkapitelen.

Mobilair: Sint-Catharina onder het kruis, van C. de Crayer.

Vierkant bakstenen collegegebouw onder leien bedaking. Uitzicht uit de 19de eeuw, doch wellicht (erg verbouwde) oudere kern. De voorgevel vertoont drie bouwlagen en elf traveeën met middenrisaliet van vier traveeën onder fronton op consolen. Rechthoekige vensters in gecementeerde omlijstingen voor middenrisaliet en voorts steekboogvensters. Achtergevel van drie bouwlagen, veertien traveeën met middenrisaliet van drie traveeën tussen geblokte hoekpilasters onder eenvoudig fronton. Zes dakkapellen. Vernieuwde breukstenen plint met zandstenen afzaat. Rechthoekige benedenvensters in gecementeerde omlijstingen en steekboogvormige bovenvensters. Links, zandstenen korfboogdeurtje met sleutel. Rechts, rechthoekige grote deur in een brede omlijsting van arduin met hol profiel, op neuten (18de eeuw). Nieuwe dubbele steektrap. Bewaard zandstenen korfboogdeurtje binnen onder trap.

Overdekte vernieuwde binnenplaats met muurschilderingen van L.B. Bert de l'Arbre en J. Roegiers (laatste kwart 19de eeuw).

Haakse aanbouwen van twee bouwlagen onder afgesnuite zadeldaken (leien). Baksteenbouw met hoekstenen.

Rechter gebouw met gedichte rondboogpoort in geprofileerde omlijsting van arduin met sluitsteen, entablement, aan straatzijde. Erboven een steekboogvenster in een omlijsting met druiplijst (simili-natuursteen?). Linker zijgevel met vernieuwde muuropeningen.

Linkergebouw met zelfde ordonnantie, natuurstenen vensteromlijsting in bovenverdieping. Tussen linkergebouw en straatmuur: vijfzijdig torentje onder vijfzijdige koepel; arduinen hoekstenen.

  • VAN BOSSUYT V., Geraardsbergen toeristisch centrum, Geraardsbergen, 1963.
  • VAN KERCKHOVEN P.M.J., Oud Geraardsbergen. Verklaring van de straatnamen, Geraardsbergen, 1974, p. 14.
  • Wandelboekje voor Geraardsbergen, s.d. V.T.B.-uitgave.
  • Brochure ter gelegenheid van de 900ste verjaardag van de stadskeure, 1968, p. 14.

Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n1 (A-G), Brussel - Gent.
Auteurs:  d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Catharinacollege [online], https://id.erfgoed.net/teksten/8415 (geraadpleegd op ).