Molen Ter Klare

Tekst van Windmolen Ter Klare (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/81252)

Korenwindmolen gelegen op het kruispunt van de Beerbosstraat en Ter Klare, het hoogste punt van de gemeente (76 meter). De molen is de enige bewaard gebleven van de oorspronkelijk vijf molens. De oudste vermelding van een molen op deze plaats dateert van 1691-1692 op de kaarten van ridder de Beaurin: "Moulin de Clare", en is eigendom van de bisschop van Doornik, dorpsheer van Sint-Denijs. De houten standaardmolen, gebouwd in 1764, staat afgebeeld op de Ferrariskaart (1770-1778) als "Moulin te Claren" en in het landboek van Sint-Denijs-Doornikse (1779) als "Moulin de Claert" Hij wordt in 1848 volledig vernield en vervangen door een stenen molen, die afgebeeld staat op de kaart van Ph. Van der Maelen (1851-1852). In 1918 wordt de molen, wegens zijn strategische ligging op het hoogste punt van de streek, vernietigd door de terugtrekkende Duitse troepen. De stenen molen wordt heropgebouwd in 1923 onder leiding van architect Delrue (Anzegem). In 1950 worden het binnenwerk, de kap en de wieken vernield door brand; bij de herstellingswerken zijn onderdelen gebruikt van de molen te Emelgem (gietijzeren onderaandrijving), de Termotenmolen te Ruddervoorde (vangwiel en karbonkel) en de molen te Oombergen (as, koningsspil en drie maalstenen); nieuw verdekkerd gevlucht. Restauratie in 1986-1987, waarbij onder meer het gevlucht vervangen wordt door nieuw wiekenkruis met halve verdekkering. De molen is maalvaardig.

Stenen bovenkruier met witgekalkte bakstenen romp (21 x 10 x 6) van het type grondzeiler onder een gebroken kap met rechte voorwand. De kuipwand is opengewerkt met rondboogvensters. Benedenverdieping gebruikt als maalzolder met ijzeren koningsspil en ijzeren spoorwiel (met houten kammen) en drie kamwielen (met ijzeren kammen) die van onderaf de drie koppels maalstenen op de bovenliggende steenzolder aandrijven. Luizolder met graanreiniger; kapzolder met nieuw Engels kruiwerk; bovenwiel met 52 kammen en kamwiel met 23 kammen.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief nummer W/00719.
  • Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Sint-Denijs, nummer 57, Landboek van Sint-Denijs (Doornikse), 1779, opgemaakt door J.B. Van Huffel.
  • BATAILLE J., DEMEULENAERE H., VROMAN S., DELOOF J. 1994: Onze molens nu en toen. Heestert, Moen, Otegem, Sint-Denijs en Zwevegem, Kortrijk, 23-28.
  • CORNILLY J. 2001: Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen. Deel 1. Arrondissementen Ieper, Kortrijk, Roeselare, Tielt, Brugge, 244.
  • DEVLIEGHER, L. 1984: De molens in West-Vlaanderen, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 9, Tielt-Weesp, 434-435.
  • DEVYT C. 1966: West-Vlaamse windmolens. Inventaris volgens de toestand op 1 januari 1965, Brugge, 108.
  • S.N. 1995: De molen Ter Claere te Sint-Denijs, Curiosa 33, 18-20.
  • OVAERE V. 1973: Sint-Denijs vroeger en nu, 86-87.

Bron: DE GUNSCH A. & DE LEEUW S. met medewerking van CALLENS T. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zwevegem, Deelgemeenten Zwevegem, Heestert, Moen, Otegem en Sint-Denijs, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL26, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  De Gunsch, Ann; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Windmolen Ter Klare [online], https://id.erfgoed.net/teksten/81252 (geraadpleegd op ).