Hoeve Sannenhof

Tekst van Hoeve Sannenhof (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80736)

Genoemd naar Gérard Sannen, landbouwer van het gehucht Bokt en in 1845 eigenaar. Langgestrekte hoeve met losstaande bestanddelen, gegroepeerd rondom een deels van veldkeien voorzien erf, met ronde gecementeerde waterput voor het woonhuis en gecementeerde stoep voor dito en voormalige potstal; thans nog steeds als landbouwbedrijf in gebruik, gespecialiseerd in melkvee en kweekzeugen. Omgeven door weiland en aan straatzijde door een beukenhaag, waarachter eertijds de moestuin lag en thans jonge fruitbomen zijn aangeplant. Achter het woonhuis, twee populieren en een eik.

Aan de eertijds over het erf lopende, thans achter de hoeve verlegde voetweg van Peer naar Kleine-Brogel, in de Atlas van de Buurtwegen (1845) zogezegd "Sentier n°171", ten zuidwesten van de hoeve gelegen, door een groene beuk beschaduwd bakstenen rechthoekig kapelletje op gecementeerde plint, met dito afwerking bovenaan en bekronend ijzeren kruis; achter ijzeren raampje, rondboognisje met twee gipsen beelden van Onze-Lieve-Vrouw van Banneux en Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen. Volgens de huidige eigenaar van de hoeve werd dit veldkapelletje in 1883 gebouwd, jaar van verstening van de boerderij.

Complex reeds voorkomend op de Ferrariskaart (1771-77) en aldaar bestaande uit twee evenwijdige losstaande bestanddelen, de hoeve en vermoedelijk een dienstgebouw ten noorden. In genoemde Atlas aangeduid als een complex van vier bestanddelen, namelijk een langgestrekte hoeve met dezelfde inplanting als de huidige, met bijbehorend een klein evenwijdig dienstgebouwtje ten zuiden en ten zuidoosten het voormalige bakhuis aan straatzijde. Het wat schuin gelegen dienstgebouw ten noorden, namelijk de voormalige, heden verdwenen schuur was in 1845 eigendom van Pierre Jean Goris uit Peer. In 1883, vermoedelijke verstening van de oorspronkelijk in vakwerk opgetrokken hoeve, door de toenmalige eigenaar, Arnold Schrijvers, bijgenaamd Graadje (1856-1926), confer gevelsteen aan voorzijde van woonhuis met inscriptie: J[ef] W[inters]/A[rnold] S[chrijvers]/1883. Schrijvers was een welgestelde schaapsherder die met zijn zus en drie broers, allen ongehuwd, op de boerderij woonde. Later werd hij burgemeester van Peer. Jef Winters, de vader van de huidige eigenaar, heeft later zijn initialen in de gevelsteen gekrast. Op 31 augustus 1924, inmetseling in de oostelijke zijpuntgevel van gedenkplaat door het hoofdbestuur van de Belgische Boerenbond, verwijzend naar de rol van de boerderij in de geschiedenis van genoemde vereniging; inscriptie volgens literatuurbron: OP PINKSTERMAANDAG/ VAN HET JAAR O.H. 1890/ BEGON IN DIT HUIS DE/ WERKING VAN DEN BELGISCHEN/ BOERENBOND IN LIMBURG.

Hoeve met huidige ordonnantie: twee koeienstallen-varkensstal-dwarsschuur-werkplaats en keuken vooraan zogenaamd "huus" met berging ten noorden, kamer met achteraan slaap- en opkamer; voormalige ordonnantie: dwarsschuur-stal voor jong vee-dwarsschuur-stal voor melkkoeien (waar nu werkplaats en keuken zijn)-woonhuis. Verankerde baksteenbouw van in totaal tien traveeën en één bouwlaag onder mank, ten westen afgewolfd zadeldak (nok loodrecht op de straat en loodrecht op de meer ten oosten gelegen Peerderloop, Vlaamse pannen); grotendeels bewaard houtwerk. Woonhuis van drie traveeën met enkelhuisopstand. Boven genoemde gevelsteen, baksteen met inscriptie: PEER. Beluikte rechthoekige muuropeningen op gecementeerde lekdrempels. Deur met ruitvormige roedeverdeling in bovenlicht. De rechter uitbouw met bouwnaad, niet aangeduid in genoemde Atlas, wijst waarschijnlijk op de versmalling van de hoeve op het moment van de verstening. Met klimop begroeide oostelijke zijpuntgevel met betralied rechthoekig keldergat, waarboven opkamer. Achtergevel met tweede keldergat en twee betraliede houten kozijnen.

Interieur met thans vrij zeldzaam geworden, heden nog duidelijk uit plattegrond en structuur afleesbare, driebeukige indeling. Woonhuis met grotendeels bewaarde binnendeuren, berging achteraan met terracottavloer en "goede kamer" met decoratieve cementtegelvloer. Het zogenaamd huus en de goede kamer zijn overkluisd met bepleisterde en beschilderde troggewelfjes op dito moerbalken.

Dienstgedeelte met rechthoekige muuropeningen, grotendeels onder houten lateien. Voormalige potstal, thans met woonfunctie, confer aangepaste muuropeningen. Uitsparingen in de dakrand ter hoogte van de twee dwarsschuren. Blinde westgevel met recent aangebouwde kalverstal van betonblokken onder lessenaarsdak (golfplaten), ter vervanging van de voormalige open schob onder mank zadeldak. Achtergevel van dienstgedeelte deels van cementsteen en betonblokken, laatstgenoemde ter hoogte van het gedichte poortje dat toegang gaf tot de voormalige dorsvloer; houten stijl mogelijk duidend op het oorspronkelijke stijl- en regelwerk.

Ten oosten, voormalige biehalle, waarschijnlijk van na 1845, daar niet aangeduid in genoemde Atlas, een zeer laag bakstenen bouwsel onder mank zadeldak, eertijds losstaand, thans met woonhuis verbonden en fungerend als kippenhok. Ten zuiden, quasi parallel, deels met klimop begroeid bakstenen dienstgebouw onder zadeldak (golfplaten), heden fungerend als koeienstal, met voormalige ordonnantie: paardenstal, thans melkhuis-varkenshok-dwarsschuur-varkenshok, in de jaren 1950 grondig verbouwd en ten westen en zuiden uitgebreid, confer rodere bak- en snelbouwsteen.

Nog meer ten zuiden en ten zuidwesten, twee recente stallen van snelbouwsteen onder dito zadeldaken. Het nieuwe woonhuis aan straatzijde is gebouwd op de plaats van het voormalige bakhuis, nog zichtbaar op een oude prentkaart van circa 1920.

  • Afdeling ROHM Limburg, Cel Monumenten en Landschappen, dossier nr. 2262.
  • B.P.A. "Herwaardering oude landbouwnederzettingen". Selectie van sites op te nemen in de eerste fase van het B.P.A., onuitg. studie, Peer, 2001, nr. PE7, afbn.
  • DIRIKEN P., Geogids Peer, s.l., 1996, p. 33-35.
  • THIELENS D., Aanvraag tot het beschermen van oude boerderij zgn. "Graadje Schrijvers", Voortstraat 1 te 3990 Peer, onuitgegeven nota, Antwerpen, 2001.

Bron: PAUWELS D. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kanton Peer, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Sannenhof [online], https://id.erfgoed.net/teksten/80736 (geraadpleegd op ).