Afspanning en stadshoeve

Tekst van Afspanning en stadshoeve De Scherpe Steen (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80729)

Hoekhuis, herberg, afspanning en stadshoeve "De Scherpe Steen" of "Bij de Kuyper", uit de eerste helft van de 19de eeuw. Eerstgenoemde naam is afgeleid van de zwerfkei van kalksteen die op de straathoek werd geplaatst; laatstgenoemde naam verwijst naar de tussen circa 1860 en 1946 alhier bedrijvige kuiperij.

Als inplanting reeds vermeld in 1610 en aangeduid op de Ferrariskaart (1771-77). In 1982, restauratie naar ontwerp van architect J. Spaas (Neerpelt). In de Atlas van de Buurtwegen (1845) aangeduid in zijn huidige configuratie, maar met aan de achtergevel aangebouwd quasi T-vormig element.

Langgestrekt gebouw met voormalige ordonnantie: dwarsschuur met hooi(?)zolder (confer luik)-stal-woonhuis (vierde en vijfde (deur)travee)-herberg (laatste twee rechtse traveeën); in totaal zeven traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak (nok evenwijdig aan de straat, Vlaamse pannen).

Hervoegde, verankerde baksteenbouw, vooraan bij woonhuis en voormalig café op gecementeerde plint; volledig vernieuwd houtwerk. Aflijnende rechte muizentand. Rechthoekige muuropeningen, op de begane grond op kalkstenen lekdrempels en in de rechtse travee eertijds beluikt, confer ogen, op de bovenverdieping op vernieuwde hardstenen lekdrempels onder houten lateien. Stal met aangepaste poort, vroeger onder houten latei.

Blinde noordelijke zijpuntgevel met vlechtingen en aangebouwde, lagere, inspringende, analoog afgelijnde voormalige kuiperij; licht getoogde muuropeningen op afgeschuinde bakstenen lekdrempels; noordelijke zijpuntgevel met vlechtingen; achtergevel met gedicht laag poortje, confer ontlastingsboog; interieur met oorspronkelijk lemen vloer, heden gebetonneerd.

Zuidelijke zijpuntgevel van voormalig café met twee rechthoekige keldergaten. Achtergevel van woongedeelte in 1981 nog voorzien van vier traveeën in vakwerk met bakstenen vullingen; in derde en vierde travee, twee, in 1981 nog aanwezige en thans niet waarneembare, houten kozijnen met diefijzers.

  • Afdeling ROHM Limburg, Cel Monumenten en Landschappen, dossier nr. 224.
  • DIRIKEN P., Geogids Peer, s.l., 1996, p. 29.
  • STINISSEN J., Huizen en mensen van Peer-centrum van ca. 1650 tot 1795, Peer, 1997, p. 111, 117-18 en 199 (noot 41).

Bron: PAUWELS D. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kanton Peer, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Afspanning en stadshoeve De Scherpe Steen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/80729 (geraadpleegd op ).