Pastorie van de Sint-Martinusparochie

Tekst van Pastorie van de Sint-Martinusparochie (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80376)

Pastorie in Maasstijl, gelegen ten zuidwesten van de kerk. De bouw werd in 1728 aangevat door pastoor Emmanuel de Rodier, een premonstratenzer kanunnik van Floreffe, ter vervanging van de oude pastorie, ingeplant op het Heesakker. Onder meer in 1907, herstellingen. In 1924-25, vervanging van de haag rond de pastorietuin door een 2 meter hoge muur van 70 meter lengte. In de jaren 1950, sloping van het haakse bijgebouw, het zogenaamde pastorijzaaltje, dat rechts van de voortuin lag op de hoek met de Kloosterstraat en eveneens een wolfsdak bezat, confer oude foto. Heden is het linker deel van de pastorie als supplementaire woonst ingericht.

Aan Kerkdijkzijde, twee oude bomen en een later bakstenen muurtje met ijzeren toegangshek tussen bakstenen pijlers met hardstenen vaasbekroning; aan de Kloosterstraat, een rij populieren. Alleenstaand hoekhuis met dubbelhuisopstand; zeven traveeën en één bouwlaag, onder wolfsdak (nok evenwijdig aan de Kerkdijk; leien) met vooraan waarschijnlijk vergrote en achteraan kleinere, originele dakkapellen, telkens vier in aantal, onder zadeldakjes met schild vooraan, uit het tweede kwart van de 18de eeuw. Aan de Kloosterstraat en deels ten noordoosten van de pastorie, bakstenen muur van 1924-25, met dito pijlers en gecementeerde afwerking. Op de Ferrariskaart (1771-77) aangeduid als een langgestrekt pand, gelegen op een deels omhaagd erf, in de Atlas van de Buurtwegen (1845) ten noordwesten uitgebreid met twee haakse parallele dienstgebouwen, het éne, gelegen aan de voormalige Kleine-Brogelstraat (heden Koosterstraat), met één hoek rakend aan de pastorie, het tweede, gelegen in de richting van de kerk, net niet aan de hoek aanleunend. Beide haakse volumes zijn heden verdwenen.

Baksteenbouw op licht verhoogde begane grond; drie betraliede hardstenen keldergaten; aflijnende dubbele overhoekse muizentand; deels bewaard houtwerk, onder meer fraaie waaiervormige roedeverdeling van de binnen betraliede bovenlichten van voor- en achterdeur met sierlijke hardstenen steektrap met geprofileerde treden en originele smeedijzeren leuningen; zijgevels met vlechtingen, schouderstukken en telkens twee S-vormige ankers. Eertijds beluikte (confer duimen), rechthoekige muuropeningen in vlakke kalkstenen omlijstingen met hoekblokken en neg- of sponningbeloop. Zijgevels met gelijkaardige, deels aangepaste rechthoekige muuropeningen, de linkse zijgevel met zijdeur en latere steektrap tussen gecementeerde bakstenen muurtjes, de rechtse zijgevel met gedichte rondbogige muuropening. Achtergevel, analoog aan de voorgevel.

Interieur: centrale gang met rondbogige gordelbogen op imposten, waartussen gedrukte koepelgewelfjes; originele brede binnendeuren en behouden binnenluiken achteraan; in de linkse kamer, aan Kerkdijkzijde, schouw met gietijzeren haardplaat met wapenschild, jaartal 1735 en naam van Emmanuel de Rodier, alsook houten schouwbalk en bekleding met Delftse tegels; in de rechtse kamer vooraan, stucwerkplafonds met bloemversiering, gedragen door moerbalken rustend op consoles. Ten noordoosten van de pastorie, losstaand haaks later dienstgebouwtje, heden garage, onder zadeldak (golfplaten).

  • Drossaard Clercx feesten, Overpelt, 18-26 juni 1960, s.l., 1960.
  • CEULEMANS M. & VAN DEN PUTTE J., Overpelt in woord en beeld, Overpelt, 1986, p. 7, foto’s op p. 55, 82.
  • MOLEMANS J., Historisch-naamkundige studie van Sint-Huibrechts-Lille, St.-Huibrechts-Lille, 1976, p. 281.
  • SCHREURS R., SCHREURS G. & LEDEGEN G., Het Overpelt van vroeger, Overpelt, 1985, foto’s nrs. 6-7.

Bron: PAUWELS D. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kanton Neerpelt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie van de Sint-Martinusparochie [online], https://id.erfgoed.net/teksten/80376 (geraadpleegd op ).