Historiek

Op een hoogte gelegen en door een beukenhaag omgeven windmolen, zogenaamd Leyssensmolen, naar Adriaan Leyssens, molenaarsknecht, die in 1850 de dochter van Theodoor Sevens huwde, na de dood van zijn vrouw eigenaar werd in 1869 en de molen in de tweede helft van de 19de eeuw, uitbaatte, daarin circa 1897 opgevolgd door zijn zoon, of ook zogenaamde Dorpermolen, of ook zogenaamde Vosch-molen, naar Piet Vosch, molenaar die in 1960 de molen aan de gemeente Lommel verkocht. Omstreeks 1797 gebouwd te Olmen, als eigendom van de adellijke familie de Clippele uit Aalst. Aankoop door koopman Peter Cuypers (Lommel).

In 1804, sloop door een zekere Vanduren (molenbouwer?). In 1808-09, heropbouw in het centrum van Lommel, in de huidige Frans Van Hamstraat, door genoemde Cuypers. In de Atlas van de Buurtwegen (1845) is de molen met ronde plattegrond aangeduid. In 1847 of 1848, aankoop door Theodoor Sevens, reeds eerder huurder van de molen en voorheen molenaar in Overpelt. In 1960, aankoop door gemeentebestuur. In 1963, demontage.

In 1964, heropbouw op huidige plaats door molenbouwer Adriaens (Weert), (zonder maalwerk; enkel askop, gevlucht, liggende as, vangwiel en luiwerk). Op 21 november 1964, inhuldiging. In juni 1978, schilderwerken. In 1984, verwijdering van de wieken, die dreigden af te vallen, en herstel van molenkap, beide door molenbouwer Caers (Retie). In 1988, restauratie door laatstgenoemde in opdracht van VVV-Lommel; hierbij voorzien van één koppel maalstenen en bijbehoren. Op 26 mei 1989, inhuldiging van de bedrijfsklare molen en openstelling voor het publiek.

Beschrijving

Standaard-, staak-, of bokmolen, tevens onderkruier. Kempense typologische kenmerken vooral wat model en structuur van het molenkot (molenkast) aangaat. Achtzijdige, beschilderde bakstenen gesloten onderbouw of voet; twee rechthoekige deuren met vernieuwd houtwerk. Op kap en teerlingkot: kunstleien, eerst genoemde voorzien van een windwijzer en rustend op houten consoles met diamantkopversiering. Typische grote langwerpige teerlingen; per teerling drie grote teerlingblokken (115 op 30 op 25 centimeter). Kruiwerk met ketting (lengte 6 meter); eiken haspel met lengte van 140 centimeter en diameter van 18 centimeter.

Molenkot van het Kempense type (kortgerokt, onderaan sterk afgeronde voorschoot, graat onderaan eindigend op "eikel"). Smalle planken, op de windweeg volgens visgraatpatroon. Rechthoekige wandopeningen. Grote luikap die deel uitmaakt van de molenkap. Toegangstrap met twee leuningen bevestigd aan balkon over de volledige breedte van de voorweeg.

Molenkotconstructie met (grote) steekbanden onder zwakke hoek. De oude structuur is ongeveer volledig behouden. Eén van de middenlijsten versterkt door ijzeren I-profiel. Gekromde pinbalk en ijzerbalk. Zware kapspanten. Draaiend werk: gelast gevlucht van 1988 (lengte: 24 meter), hekwerk in pitch-pine (ondiepe zeeg), windplanken met breedte van 40 centimeter, zeilen in kunststof met breedte van 160 centimeter; askop Van Aerschot, houten liggende as, vangwiel met 90 kammen; blokvang van 5 delen; bediening door middel van houten flenswiel; vangreep met diameter van 22 millimeter (hennep), lengte: 18 meter; gesmede vangsabel. Scharnierende keervang (bediening met touw) met twee kepen. Baansteen, blauwe hardsteen; gegalvaniseerde plaat rond de askop. Luiwerk met houten gaffelwiel (diameter circa 90 centimeter) met ijzeren gaffels; bediening door middel van hefboomsysteem (met luibalk) op de luias; gaffelreep (diameter 40 millimeter, hennep); luireep (diameter 22 millimeter, lengte 18 meter). Maalstoel met volledig houten toebehoren; oorspronkelijke pasbrug; steenkuip in vier delen; kaarbomen (200 op 6 op 7 centimeter); rond ringhout; maalstenen "KEES, Leende NL"; staakijzer (hergebruik); metalen bus. Lichtvlegel zonder geleidewieltje. Rondsel met schijven van 7 centimter dik. Houten galg.