Rijhuis

Tekst van Architectenwoning van L. Van Arenbergh uit 1882 (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/72629)

Dit opmerkelijke, in 1881 ontworpen rijhuis is de voormalige eigen woning van architect L. Van Arenbergh, die reeds in dezelfde straat een tiental jaren voordien een vrij markant privé-woonhuis liet optrekken in nummer 11.

Pand nummer 24 werd opgevat als een dubbelhuis dat drie bouwlagen met een souterrain en drie traveeën onder een leien zadeldak omvat. De woning kreeg een rijke eclectische vormgeving met stijlkenmerken ontleend aan de Vlaamse renaissance, vermengd met neobarok-invloeden. Opvallend is de vrij evenwichtige gevelcompositie met een sterk horizontaal geaccentueerde registermarkering die verticaal doorbroken wordt door de benadrukte en als risaliet uitgewerkte middenas. Deze ritmiek wordt nog extra beklemtoond door de structurele en decoratieve polychromie van de contrasterende materialencombinaties. Rode baksteen voor het metselwerk, sporadisch ook gesinterde baksteenpartijen, en blauwe hardsteen en witte natuursteen voor sokkel en lijstwerk worden effectvol in reliëf en in alternerend verband verwerkt. Bijkomend verlevendigen ceramiektegels in het hoofdgestel, het nog goed bewaarde decoratief houtsnijwerk en de gekleurde beglazing of talrijke sierlijke glas in lood lichten het geheel. Naast geïnterpreteerde benaderingen van stijltypische vormelementen, vertoont de gevelarchitectuur een uitbundige ornamentiek geïnspireerd op de Vredeman de Vriesstijl.

De gevel wordt aangezet door een vrij hoge tweedelige sokkel, deels in rustica deels vlak gebost, met getoogde keldervensters in een profielomlijsting. Erboven zijn in de venstertraveeën de brede drielichten met bewerkte tussendorpels gevat binnen karakteristieke geblokte omlijstingen met oren en voluten, op de bel-etage boven een geajoureerde borstwering. Ter hoogte van de bovenste verdieping zijn fraaie loggia's ingewerkt, met decoratieve pilasterindeling, houten balusterleuning en plafondstructuur, en een bekronend tegelfries onder de houten kroonlijst met modillons.

Bijzonder markant is het plastisch uitgewerkte en verticaliserende middenrisaliet dat opgevat werd als een topgevel. Binnen de opeenvolgende geledingen is de kunstig uitgevoerde houten vleugeldeur met waaiervormig en met glas in lood opgevuld bovenlicht ingeschreven binnen een rechthoekige omlijsting: een dubbele rij diamantkoppen en een trapeziumvormige sluitsteen met uitbeelding van architectenattributen, onder een mascaron, sieren de boogrug; pilasters met deels gegroefde halfzuilen vormen de begrenzing. Het aansluitende bel-etagevenster is gevat binnen een imposante portiekomlijsting: zwaar bewerkte consoles ondersteunen het balusterbalkon en atlanten schragen een gebroken boogfronton met siervaas boven een klassiek entablement. Erboven wordt het tweelicht bekroond door een driehoekig pseudo-fronton: de tympaan vermeldt in een inscriptie de bouwdatum "ANNO 1882". Een tweeledige topconstructie met oculus, kantonnerende voluten en bekronende topstukken beëindigt het geheel. Te vermelden valt ten slotte nog de talrijke typische ornamenten zoals onder meer de alom aanwezige diamantkoppen, de rozet-, rolwerk-, maskerkop- en leeuwenkopmotieven en in de dakconstructie de dubbele rij houten overluifelde dakkapellen. Met zijn symmetrisch opgebouwd, bijzonder picturaal behandeld en plastisch geornamenteerd gevelfront vertegenwoordigt dit pand alleszins een sterk beeldbepalend element in het straatbeeld.

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, dossier 36700 (bouwvergunning 17.02.1881).
  • Afdeling Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Vlaams-Brabant, archief Monumenten en Landschappen: Blijde Inkomststraat 24.
  • LEFEVER F.A., De architectenfamilie Van Arenbergh, in Jaarboek van de Geschied- en Oudheidkundige Kring voor Leuven en omgeving, deel 28, Leuven, 1988, p. 16-19.
  • UYTTERHOEVEN R., Leuven weleer. De Nieuwe Bovenstad: tussen "Statiestraat" en Tiensevest, deel 2, Leuven, 1986, fig. 66 a-b.

Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Architectenwoning van L. Van Arenbergh uit 1882 [online], https://id.erfgoed.net/teksten/72629 (geraadpleegd op ).