Windmolensite

Tekst van Windmolensite De Grote Macht (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/71507)

Vroeg 19de-eeuwse windmolensite bestaande uit molen zogenaamd "De Grote Macht" of "Witte Molen", 19de-eeuwse molenaarswoning, kleinere woning, stallingen met inbegrip van het voormalige stoomketelgebouw, maalderijgebouw van 1920 en berghok voor olievaten.

Stellingmolen met molenaarswoning opgericht in 1817 door de belangrijke koopmansfamilie Vandenberghe uit Menen, tevens eigenaar van molen "De Goede Hoop" te Menen. Eertijds grootste molen van West-Vlaanderen (diameter onderaan 13 meter). Aanvankelijk oliemolen met vier slagbanken, twee koppel pletstenen en twee vuringen. In 1846 omgevormd tot koren- en oliemolen. Vanaf 1864, aandrijving mede door middel van een stoommachine, in 1899 vervangen door een grotere stoommachine, gekocht op de wereldtentoonstelling in Parijs (1899). Zwaar beschadigd tijdens bevrijdingsoffensief in 1918. Molen gereduceerd tot molenromp, waarna enkel nog werd gemalen met behulp van een stoommachine, in 1942 vervangen door een armgasmotor. De molen bleef in bedrijf tot circa 1955, waarna hij in verval raakte. Oprichting van de v.z.w. "Molenstichting De Grote Macht Moorsele" in 1994 voor behoud en restauratie van de molen, die in 1998 voor 27 jaar in erfpacht gegeven werd aan de v.z.w. Maalvaardige restauratie aangevat in 2000.

Witgeschilderde stellingmolen met houten gaanderij ter hoogte van de tweede zolder. Licht conische bakstenen molenromp, aanzet bestaande uit drie lagen Atrechtse zandsteen. Uitspringend ingangsportaal bekroond met driehoekig fronton waarin bouwjaar "1817". Rechtstanden van Atrechtse zandsteen, latei en kroonlijst in arduin, frontonveld van twee lagen baksteen en witte kalkzandsteen. Licht getoogde muuropeningen. Grotendeels uitgebroken binneninrichting.

Molenaarswoning. Half vrijstaand herenhuis, opgericht in 1817. Lijstgevel van beschilderde baksteen, horizontaal gemarkeerd door doorgetrokken waterlijst. Licht vooruitspringende deurtravee. Rechthoekige muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk. Stallingen en berghok voor graan en olievaten, opgetrokken in het laatste kwart van de 19de eeuw. Lijstgevel van witbeschilderde baksteen onder pannen zadeldak.

Maalderijgebouw van 1920, lijstgevel van rode baksteen onder plat dak. Gevel verfraaid door fries met uitgelengd dropmotief.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief nummer W/00705.
  • S.N. 2002: Architectuur in eigen buurt. Gevels en gebouwen in Wevelgem, een kennismaking, Kortrijk, 17, 103-104.
  • DEVLIEGHER L. 1984: De Molens in West-Vlaanderen, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 9, Tielt-Weesp, 414-415.
  • HOLEMANS H. 1993: Westvlaamse wind- en watermolens: kadastergegevens 1835-1990, Gemeenten M-O, Kinrooi, 52.
  • S.N. 1996: "De Grote Macht" te Moorsele, Curiosa (september), 30-32.
  • VANHOUTTE H. 1998: "De Grote Macht" van Moorsele op de studietafel, Werkgroep West-Vlaamse Molens vzw 14.3, 119-124.
  • VANHOUTTE H. 2000: Restauratie van "De Grote Macht" te Moorsele begonnen, Werkgroep West-Vlaamse Molens vzw 16.3, 110-113.

Bron: DE GUNSCH A. & DE LEEUW S. met medewerking van SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wevelgem, Deelgemeenten Wevelgem, Gullegem en Moorsele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL15, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  De Gunsch, Ann; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Windmolensite De Grote Macht [online], https://id.erfgoed.net/teksten/71507 (geraadpleegd op ).