Stedelijke school De Vest

Tekst van Stedelijke school De Vest (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70541)

Op de hoek met Achterham: Stedelijke school voor buitengewoon secundair onderwijs "De Vest", opgericht als gemeenteschool, in de volksmond ook "School Backx" genoemd. Heden bestaat dit schoolcomplex uit een eclectisch getinte straatvleugel van 1923-1924 met rechts aangrenzend, de bepleisterde directeurswoning (nummer 12). Achteraan geeft deze vleugel uit op een geplaveide, deels met gras begroeide en beboomde speelplaats die aan de noordwest- en de noordoostzijde begrensd wordt door twee, L-vormig ingeplante klassenvleugels uit het begin van de twintigste eeuw. Deze heden achterin gelegen constructies waren al voltooid op 4 april 1908, maar vanaf 1924 werd de school uitgebreid met een turnzaal, een overdekte speelzaal, (openbare) stortbaden en de portierswoning, die werden ondergebracht in de vleugel aan de straat, waarvoor een bouwaanvraag van 1923 naar ontwerp van de Brusselse architect Daniël Francken werd teruggevonden in het archief van de Stadswerken Vilvoorde; de oprichting van een openbare badinrichting moet vooral gezien worden in het kader van de groeiende zorg om de hygiëne en de gezondheid van de sterk toegenomen arbeidersbevolking.

De begane grond van genoemde vleugel bevatte oorspronkelijk de overdekte speelplaats geflankeerd door twee ingangen, de linkse voor de openbare badinrichting op de verdieping, de rechtse voor de school; op de verdieping was er een grote turnzaal met links de kleedkamer voor de jongens, rechts voor de meisjes; uiterst links waren de stortbaden van de openbare badinrichting met een aparte ruimte voor kinderen onder de negen jaar, zie oorspronkelijk ontwerp.

Eclectisch getinte baksteenbouw van tien traveeën en twee bouwlagen onder schilddak. Verticaal geaccentueerde lijstgevel op natuurstenen plint; ritmerende gevelhoge lisenen waartussen gekoppelde rechthoekige vensters met tussenstijlen van baksteen, doorgetrokken lateien en lekdrempels van natuursteen op dito consooltjes; vernieuwd schrijnwerk. De borstweringen van de bovenste bouwlaag zijn sterk decoratief uitgewerkt en bevatten onder meer een fries met zaagtandmotief van witte baksteen en mozaïekpanelen met didactische spreuken als "Frisch water/ baart/ frisch verstand", "Gezondheid is de grootste/ schat - wie haar verliest/ die weet wel wat" en "Adem goed baad u goed/ t is gezondheid/ voor uw bloed".

In de vierde travee geeft een rondboogpoort in zware natuurstenen omlijsting toegang tot de trapzaal naar de badinrichting, een gelijkaardige poort met toegang tot een tweede trapzaal en de achterin gelegen schoolvleugels, zit gevat tussen de hoger beschreven vleugel en de rechts aansluitende portierswoning die qua uitzicht er volledig bij aansluit. Omlopende houten kroonlijst op modillons. Eenvoudige, deels beschilderde, bakstenen achtergevel gemarkeerd door rondbogige of steekbogige muuropeningen.

Interieur. De oorspronkelijk overdekte speelplaats doet nu dienst als werkruimte, de turnzaal op de bovenverdieping vertoont bakstenen wanden, een parketvloer en een metalen polonceauspant; de ruimte met de stortbaden werd uit energie-overwegingen recent in twee gedeeld; in de ene helft werd het plafond verlaagd, water- en elektriciteitsleidingen werden gerenoveerd; de douchecellen met karakteristieke faiencetegelbekleding bleven echter behouden evenals de oorspronkelijke afvoerbakken en de aparte ruimte voor kinderen onder de negen jaar; de andere helft bleef onaangeroerd.

Rechts aansluitend ligt de toegang tot de school en de onderkelderde portierswoning met gelijkaardig uitzicht doch minder decoratief uitgewerkt en nu ingericht als kantoorruimte. De L-vormig ingeplante klassenvleugels tellen nu twee bouwlagen en zijn voorzien van gecementeerde, verankerde lijstgevels met segmentbogige, deels gekoppelde muuropeningen. De noordoostelijke vleugel telde oorspronkelijk slechts één bouwlaag en werd later verhoogd, zie bouwnaad en oude foto's; het zadeldak van de noordwestelijke vleugel werd na zware stormschade in 1990 vervangen door een plat dak.

  • Stadswerken Vilvoorde, Archief gemeentegebouwen: bouwplannen van 1923.
  • CALDERON A. 1993: Historiek der straten van Vilvoorde, Leuven, 354-355.
  • EGELS P. 1997: Open Monumentendag Vilvoorde 14 september 1997, Brochure, 29-30, 31-32.
  • VERHEYDEN A.L.E. 1974: De Vilvoordse scholen vroeger en nu, Vilvoorde, 66, 88, 99.

Bron: KENNES H. met medewerking van STEYAERT R. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Vilvoorde, Deelgemeenten Vilvoorde en Peutie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB1, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stedelijke school De Vest [online], https://id.erfgoed.net/teksten/70541 (geraadpleegd op ).