Hoekhuis Meeuwstraat 1960

Tekst van Woning Van de Vyvere (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/61080)

Woning Van de Vyvere Vlaamshoofdlaan 20, Antwerpen (Linkeroever) 1958 (ontwerp), 1959-1960 (bouw)

De woning Van de Vyvere ligt in het verlengde van de experimenten met snelbouwsystemen en geprefabriceerde bouwelementen die Renaat Braem in de jaren 1958-60 ondernam, in het kader van de activiteiten van het Bouwcentrum: de bekroonde Europese Woning in eternit-elementen op de Jaarbeurs van Gent in 1958, de Durox-woning en het Prototype in schokbeton in 1960. In een periode waarin Braem's ontwikkeling geleidelijk wordt gekenmerkt door een uitgesproken streven naar een complexe biomorfe vormentaal, vertegenwoordigt deze woning een gelijklopend streven naar een verregaande reductie van het woningontwerp en het bouwproces tot het 'naakte' minimum.

De woning Van de Vyvere, een rijwoning in halfopen bebouwing, is gelegen op een hoekperceel nabij de Schelde, aan twee zijden omringd door een niet omheinde, beboomde voortuin, met een bescheiden privé-tuin aan de oostzijde. De constructie van dit balkvormig volume van 8 bij 10 meter, bestaat uit een geaccentueerd betonskelet - twee parallelle horizontale balkenlagen met uitkragende balkkoppen - rustend op een beperkt aantal steunpunten die het gebouw vrij boven het grondvlak tillen. De wandinvulling bestaat uit een afwisseling van ruime beglaasde raampartijen en blinde muurvlakken samengesteld uit smalle, geprefabriceerde lichtbeton-elementen (tweemaal de balkdikte), met een nadrukkelijk verticaal ritme. Ter hoogte van de centrale inkomtravee, met een licht vooruitspringend deurportaal, wordt deze structuur virtuoos doorbroken door een over beide bouwlagen doorlopende glaspartij, die het trappenhuis zichtbaar maakt. Het ritme van de lichtbeton elementen wordt boven de zuidgevel opnieuw ontdubbeld in de uitkragende daklijst. Bij het gebouw hoort een vrijstaande garage, aanleunend bij de garage van het belendende pand, analoog hiermee met een bakstenen gevelparement maar eenzelfde betonnen daklijst als het hoofdvolume.

De woning omvat twee identieke appartementen met een gemeenschappelijke, centrale inkomhal met trappenhuis. Beide appartementen beschikken over een zuidelijk georiënteerde L-vormige woonkamer met aansluitend een open keuken. Deze is via dubbele beglaasde deuren gescheiden van een kleine hal met inbouwkast, die toegang geeft tot een grote en een kleine slaapkamer, en een badcel annex toilet. De beperkte ruimte van deze appartementen wordt gecompenseerd door vrije planopbouw, de 'picture-windows' en het kleurenschema van de wanden.

De woning Van de Vyvere is uitermate gaaf bewaard. Een bepalend onderdeel van de woning Van de Vyvere is de kleurstelling van het interieur, die volledig door Renaat Braem werd uitgewerkt, en althans voor het gelijkvloers appartement, door de bouwheer tot op de dag van vandaag wordt gerespecteerd. Woonkamer, keuken en hal worden gestructureerd door een combinatie van wandvlakken in lichtblauw, oranje en wit, waarbij een muurpenant tussen de ramen in de zuidwand donkergrijs werd gekleurd. De keuken die met een halfopen kastenwand van de woonkamer gescheiden is uitgevoerd in wit formica met wengé-handgrepen. Enkel de oorspronkelijke bevloering in gevlamd antracietkleurig linoleum werd vervangen. Dezelfde kleurcombinatie werd toegepast in de inkomhal en het trappenhuis. De ouderslaapkamer is wit geschilderd met uitzondering van één groene wand. De kinderslaapkamer is lichtgeel geschilderd, evenals de badcel die nog over de oorspronkelijke betegeling en het sanitair beschikt. De vlak behandelde en witgeschilderde binnendeuren met oorspronkelijke handgrepen, die vrijwel tot aan de zoldering reiken, scanderen de hal. In het bovenappartement is de oorspronkelijke kleurstelling niet meer aanwezig. Opmerkelijk in de gemeenschappelijke inkomhal met trappenhuis is de volledig houten trapconstructie en de vormgeving van de brievenbus. Het buitenschrijnwerk is volledig witgeschilderd met uitzondering van de opendraaiende raamdelen, de stijlen van de voordeur en de glasal-panelen onder de keukenramen die in een contrasterende donkerblauwe tint werden gesteld.

  • Stadsarchief Antwerpen, 18/39085.
  • Musée des Archives d'Architecture Moderne, Brussel, 122.

Bron: PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nc, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Woning Van de Vyvere [online], https://id.erfgoed.net/teksten/61080 (geraadpleegd op ).