Parochiekerk van Sint-Antonius

Tekst van Parochiekerk Sint-Antonius van Padua (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5685)

Op de plaats van het voormalige kapucijnenkerkje van 1613 dat in 1908 gesloopt werd. Neogotische kerk in 1867 ontworpen door L. Baeckelmans en circa 1910 gebouwd door J. P. Bilmeyer.

Driebeukige kruiskerk met schip van vijf traveeën, transept met zijkapellen, koor van twee traveeën en een vijfzijdige sluiting (ten noorden) onder leien zadeldaken. Opgetrokken uit baksteen verlevendigd met natuursteen; voorgevel en inwendig volledig bekleed met witte steen.

Voorgevel (ten zuiden) met verspringende gevellijn bestaande uit twee puntgevels en de achtenzeventig meter hoge toren. Middenpartij gemarkeerd door versneden steunberen en bekroond door een met hogers afgezette puntgevel, laatstgenoemde geflankeerd door zeshoekige torentjes onder een ronde spits. Portaal met blind spitsboogveld neerkomend op zuiltjes met krulbladkapiteel, dubbele deur met op makelaar een beeld van Sint-Antonius met kind op linkerarm. Verder brede rondboognis met opengewerkte balustrade waarin en heiligenbeeld en een groot roosvenster. In de top spitsboogvormig tweelicht en radvenster.

Ten oosten vierkante toren van drie verdiepingen gestut door steunberen en gemarkeerd door waterlijsten, stenen zeskantige spits afgezet door hogers. In portaal spitsboogomlijsting bekroond met een puntgevel; hogerop opengewerkt met spitsbogige een- of tweelichten, laatstgenoemde op de derde verdieping telkens gevat in een grote spitsboog.

Aan westkant van de voorgevel: kapel met Onze-Lieve-Vrouw van Goed Succes; lage puntgevel met boven de deur een geprofileerde spitsboog met mozaïek en een drielicht; zijpuntgevel met roosvenster.

Zij- en koorgevels van baksteen met gebruik van natuursteen gemarkeerd door versneden steunberen. Transeptarmen eindigend op puntgevels met roosvenster. Spitsboogvensters met radvenster in bovenlicht.

Inwendig: bundelpijlers en zuilen met krulbladkapitelen waarop dito schalken onder stenen kruisribgewelven; triforium met spitsbogige drielichten. In transeptarmen en boven de ingangsdeur met beschilderd boogveld telkens een doksaal met opengewerkte balustrade.

Mobilair. Schilderijen van Jan Cassiers, A. Van Dijck (?), Jan Boeckhorst (17de eeuw), Ger. Zegers (16de tot 17de eeuw), P. P. Rubens (17de eeuw) en de school van Rubens. Links en rechts van het hoofdaltaar: moderne muurschilderingen met bijbeltaferelen.

Heiligenbeelden: Beeldhouwwerken van onder andere J. B. De Boeck, J. B. Van Wint, Jan Gerrits (preekstoel), P. J. De Cuyper, F. Deckers, F. van Ussel en andere.

Neogotisch meubilair (altaren + preekstoel). Biechtstoelen ingewerkt in zijmuren onder muurschilderingen: de Kruisweg door Ernest Wante.

Ten oosten van de kerk: neotraditionele trapgevel (zes treden + overhoekse topstukken) met jaarankers 1613 van het in 1908 gesloopte kapucienenkerkje. Eveneens tegen de gevel een calvarie: kruisbeeld geflankeerd door Onze-Lieve-Vrouw en Heilige Johannes; oorspronkelijk (1737) geplaatst op de Kalkbrug (nu Sint-Paulusplaats) en begin 19de eeuw overgebracht naar het binnenpleintje van het oude kapucienenkerkje.

  • DAY F., Une nouvelle église, in La métropole, 25 juni 1904, p. 1.
  • L'église Sint-Antoine, in La métropole ,15 mei 1910, p. 1.
  • L'église Sint-Antoine in La métropole,15 juni 1910, p. 1.
  • L'Emulation, 1908, pl. XI-XIII.
  • J. P., La nouvelle église Saint-Antoine, in La métropole , 25 december 1907, p. 1.
  • LOUS J., L'église Sint-Antoine, La métropole , 16 juni 1905, p. 1.

Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Antonius van Padua [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5685 (geraadpleegd op ).