Watermolen van Oosterlo

Tekst van Watermolen van Oosterlo (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/52445)

HISTORIEK

Reeds in 1428 is er sprake van een watermolen te Oosterlo, als een van de drie banmolens van de feodale heren van Geel, mogelijk opklimmend tot de 13de eeuw. De watermolen was gelegen op de Molenlaak gevormd door twee zijarmen van de Grote Nete en draaide tot in 1963 deze zijarmen en de spuikom gedempt werden. Het vroegere molenhuis brandde af in 1789 en werd kort nadien in steen herbouwd; als bouwjaar van het molenhuis worden in de literatuur verschillende jaartallen aangehaald: 1828, 1837 en de periode 1841-1887. Mogelijk werden er in de laatstgenoemde periode ingrijpende verbouwingen uitgevoerd aan een reeds bestaande constructie. Op de mutatieschetsen van het kadaster werden in 1865 en 1909 aanzienlijke volumewijzigingen geregistreerd. In 1916 werd er een houtzagerij geïnstalleerd boven de spuikom. Verdere perceelswijziginen en verbouwingen werden op het kadaster genoteerd in 1918 en 1925.

BESCHRIJVING

Complex bestaande uit dubbelhuis van zes traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen), lagere annexen (zie vroeger waterrad) onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen) en bedrijfsgebouw van drie traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (nok parallel aan de straat, leien). Verankerde baksteenbouw met overwegend rechthoekige muuropeningen.

Woonhuis met rechthoekige muuropeningen onder houten lateien en op arduinen lekdrempels, enkele latere vensters onder I-balken; deels blinde, geschilderde bovenvensters.

Bedrijfsgebouw met steekboogvormige luiken, middentravee hoger opgaand met overluifeld rechthoekig laadluik. Zijtravee met enkele bewaarde zandstenen negblokken.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen, Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Antwerpen, Monumenten en Landschappen, Dossier A/0551.
  • Kadaster Antwerpen, Mutatieregisters Geel, schetsen 1865/291, 1909/124, 1918/101 en 1925/162.
  • Watermolen van Oosterlo. Dossier ter inleiding van de bespreking omtrent een mogelijke bescherming van molengebouw, molenhuis en omgeving, oktober 1991.
  • NEVELSTEEN A., Geel met zijn gehuchten, Tongerlo, sine dato, p. 165.

Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2002: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Mol, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n5, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Watermolen van Oosterlo [online], https://id.erfgoed.net/teksten/52445 (geraadpleegd op ).