Semigesloten hoeve

Tekst van Semigesloten hoeve (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/32520)

De semigesloten hoeve aan de Langenakker is omstreeks met midden van de 19de eeuw opgetrokken in vakwerkbouw.

Historiek

De hoeve is progressief gegroeid vanaf omstreeks 1858: kadastrale mutatieschets 1858/9 geeft de straatvleugel weer, op schets 1861/12 verschijnt de aansluitende rechtervleugel, schets 1877/10 toont daarbij de kern van het vrijstaande volume linksachter, schets 1894/6 toont het perceel bizar genoeg onbebouwd, schets 1907/16 toont opnieuw de toestand van 1877, uitgebreid met een bijkomend klein volume ten noordwesten. Verdere mutaties worden niet geregistreerd, hoewel het complex sindsdien nog evolueerde tot de huidige, semigesloten hoeve met de al weergegeven straat- en rechtervleugel, de in kern oudere, maar sinds 1877 wel verbrede, vrijstaande achtervleugel en een nieuwe linkervleugel, misschien het verplaatste bijkomende volume uit 1907.

Beschrijving

Het betreft een semigesloten hoeve, samengesteld uit een woonhuis-straatvleugel, een rechts daarbij aansluitende dienstvleugel, een brede, vrijstaande stal-achtervleugel, een smallere, vrijstaande stal-linkervleugel. De verschillende componenten zijn geschikt omheen een erf, dat via een open doorgang links van het woonhuis toegankelijk is. Het erf is gedeeltelijk overdekt met een golfplaten afdak.

Het gros van het complex bleef bewaard in stijl- en regelwerk, gedeeltelijk met bakstenen, gedeeltelijk met lemen vullingen op een gedeeltelijk vernieuwde bakstenen stoel; de stoel is gedeeltelijk, het houtwerk volledig gezwart, de vullingen zijn integraal gewit. zadeldaken met Vlaamse pannen dekken de verschillende volumes af.

Het woonhuis is zes traveeƫn breed en anderhalve bouwlaag hoog. De straatgevel omvat van links naar rechts een opkamervenster, een venster, een woonhuisdeur en twee vensters, gekoppeld aan een stijl; het schrijnwerk is niet origineel; de rechtse ramen zijn daarbij wellicht nieuw ingebracht: positie van deur en schoorsteen verraden een oorspronkelijke indeling met laterale gang en in het linkerdeel van het huis enkele door een centrale schoorsteen verwarmde vertrekken; de inrichting van het rechterdeel als woonhuis in in dit traditionele licht ongewoon, en aangezien de woonhuisvleugel ooit de enige hoeve-component vormde, is het mogelijk dat het rechterdeel van het huis oorspronkelijk als stal fungeerde. De linkerzijgevel is blind, onder een pannen beschieting, de rechterzijgevel omvat een nieuw ingebracht venster. De erfzijdegevel is vernieuwd met betonblokken.

De bij het woonhuis aansluitende dienstvleugel heeft schijnbaar ook een woonfunctie gekregen. In de blinde veldzijdegevel werd een venster ingebracht, de erfzijdegevel schijnt grondiger aangepast. De stallen omvatten aan erfzijde enkele deurtjes en enkele (niet altijd originele) venstertjes.

In de woning bleef een opkamer bewaard. Tussen de eerste en de tweede travee bevindt zich de haard. Aan de achterzijde werd de woning uitgebreid met een nieuwbouw optrokken in betonblokken. De interne structuur van het woonhuis bleef wel bewaard. De bij het woonhuis aansluitende dienstvleugel werd verbouwd tot slaapkamer. Ook hier werd de erfzijdegevel aangepast gebruik makend van betonblokken. De overige dienstgebouwen zijn opgetrokken in vakwerk; lokaal werden de lemen vullingen vervangen door baksteen.

  • PAUWELS D., SCHLUSMANS F. met medewerking van MUYLDERMANS E. & ROMBOUTS J. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in BelgiĆ«, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N4, Brussel - Turnhout.

Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DL002467, Wellen: 11 vakwerkhoeves en omgeving (S.N., 2007)
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Semigesloten hoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/431374 (geraadpleegd op ).