Sint-Elisabethgasthuis

Tekst van Sint-Elisabethgasthuis (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/42152)

Stichting circa 1080-1090 onder Hendrik III, graaf van Leuven (1079-1095). Waarschijnlijk circa 1220 overgebracht naar één van de Dijlearmen, in de nabijheid van het grafelijk kasteel (op het "Dominicaneneiland") binnen de eerste stadsomheining (huidige ligging).

Uit deze vroegste periode dateren de merkwaardige overblijfselen van het romaans portaal dat toegang verleende tot het ziekenhuis (eerste kwart 13de eeuw). Toelating tot het oprichten van een kapel verstrekt in 1222; nieuwe driebeukige gotische kerk einde 15de eeuw, begin 16de eeuw); zijbeuken overdekt met plafonds, schip overkluisd met kruisribgewelven (1512?); rococobekleding aangebracht tijdens de 18de eeuw.

Laatgotische kloostergang (1521) en hoofdvleugel uit dezelfde tijd (begin 16de eeuw).

Hoeve in traditionele stijl uit 16de en 17de eeuw; fraaie galerij met renaissance-inslag (heden brandweerkazerne).

Brand in 1632 (gedeeltelijke of volledige vernieling) en geleidelijke wederopbouw van sommige gebouwen: infirmerie door middel van muurankers gedateerd 173-, vleugel met twee Louis XV-salons (jaartallen 1761, binnenin en 1766, muurankers).

In 1796 werd het ensemble eigendom van de "Commission des Hospices civils"; onder Willem van Oranje werd het, in 1818, overgemaakt aan de rijksuniversiteit.

Gedeeltelijke afbraak in 1838-1839 (onder meer een deel van de kloostergang) bij de oprichting van het neoclassicistische ziekenhuis dat een paar jaar geleden afgebroken werd.

Restauratie van de hoeve aan de gang.


Bron: GENICOT L.F., VAN AERSCHOT S., DE CROMBRUGGHE A., SANSEN H. & VANHOVE J. 1971: Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, Architectuur, Provincie Brabant, Arrondissement Leuven, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 1, Luik.
Auteurs:  Genicot, Luc; Van Aerschot, Suzanne; de Crombrugghe, Anne; Sansen, Hadewych; Vanhove, Jacqueline
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Elisabethgasthuis [online], https://id.erfgoed.net/teksten/42152 (geraadpleegd op ).