Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Troost

Tekst van Karmelietessenklooster Onze-Lieve-Vrouw ten Troost (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70536)

Huidige plattegrond: drie rechthoekige westtraveeën met noordtoren palend aan de derde travee; smalle overgangstravee uitmondend op een zeshoekige centrale ruimte met driezijdige apsissen (ten noorden en ten zuiden) en een rechthoekige koortravee met driezijdige sluiting ten oosten.

Hierdoor worden de drie westtraveeën van de in 1641 uitgebreide, longitudinale Sint-Nicolaaskapel (vijf traveeën) gecombineerd met een barokke centrale aanleg van 1663-1665.

Inwijding op 6 september 1671. De plattegrond en voornamelijk de algemene opstand en volumewerking brengen een vrij onverwacht heterogeen ensemble waarin pittoreske bouwonderdelen worden gejuxtaponeerd en geen organische eenheid bereiken. Deze meer gebalde, ineenvloeiende compositie werd blijkbaar beter benaderd in het niet uitgevoerd project B waarin de oost-west-as van het gebouw voor de uitbreiding wordt verlegd in zuid-noordelijke richting met omschrijvende rechthoekige basisplattegrond: drie bestaande traveeën met longitunale uitbreiding aan de zuidkant; ten noorden, overgangstravee met westkapel en oosttoren; aansluitende centrale aanleg met zijkapellen, gevat tussen de verlengde west- en oostmuren.

Complex volumespel. Drie laatgotische westtraveeën onder leien schilddak; noord- en zuidgevels geritmeerd door hoge steunberen en brede korfboogvensters; oorspronkelijke tracering in het gedichte westvenster.

Noordtoren op vierkante plattegrond; vier bouwlagen, waarvan drie gestut door middel van steunberen, verlicht door rondboogvensters; achtzijdige bovenbouw gemarkeerd door acht hoge gebogen galmgaten afgelijnd door waterlijsten; gebogen piramidale bedaking met overstekende klokvormige bekroning.

Bewogen oostpartij: driezijdige apsissen met hoge rondboogvensters (ijzeren harnas) onder een omlopende waterlijst; semi-piramidale bedaking aansluitend bij de hexagonale koepel die dan uitgroeit tot een centrale dakruiter met barokke bolspits.

Toegangsdeur (zuiden) opgenomen in een zware maar schilderachtige barokomlijsting met driehoekig fronton en centrale puttofiguur.

Interieur met eigenaardige ruimtewerking. Boven de westtraveeën, het zogenaamde zusterkoor, aangepaste kruisriboverwelving opgevangen door schalken en bundelpijlers en verderop door composietpilasters.

Barokke oostpartij geritmeerd door composietpilasters met dekplaten die de gecaissonneerde ribben dragen. Brede gecaissonneerde bogen tussen hoofdruimte en zijkapellen, verrijkt met puttifiguren, onder een blind oculus met vleugelstukken.

In deze zijkapellen steunen de drie gewelfvakken op brede ribben opgevangen door uitgewerkte consoles.

Geprofileerd rondboogdeurtje met barok houtwerk in de noordwand (verbinding klooster).

Jaartal 1669 in een houten cartouche boven het zuidportaal. Mobilair Sedes Sapientiae, 18de eeuw; Interessant barok en Louis XV-meubilair, onder meer houten koorhek, (17de eeuw), barokke communiebank en preekstoel (tweede helft 17de eeuw) en hoofdaltaar (18de eeuw).

  • PLANTENGA J.H. 1926: L' architecture religieuse dans l'ancien duché de Brabant, Den Haag, 196, 197, 202, 206, 207.

Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Karmelietessenklooster Onze-Lieve-Vrouw ten Troost [online], https://id.erfgoed.net/teksten/40738 (geraadpleegd op ).