Dominicanenklooster

Tekst van Dominicanenklooster (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70433)

Voormalig dominicanenklooster, heden Rijksinstituut voor technisch onderwijs. In 1623 wordt door het Dominicanenklooster van Brussel een woning gekocht met de bedoeling er een klooster met college in onder te brengen; in 1627 worden de bestaande gebouwen voor dit doel ingericht. Bloeiperiode in het midden van de 17de eeuw: voltooiing van een nieuwe kapel in 1642, uitbreiding der schoolgebouwen in 1657 en oprichting van nieuwe gebouwen in de jaren 1661-1664. Van de toestand tijdens het begin van de achttiende eeuw maakte Harrewijn een gravure.

In 1791 worden de niet meer gebruikte schoolgebouwen ingericht als kazerne; in 1796 ontruiming en in 1797 verkoop van het klooster. De tot heden bewaarde gebouwen dateren uit de 17de eeuw doch werden later aangepast en onder meer in 1897 gerestaureerd.

Twee verdiepingen hoog poortgebouw uit de 17de eeuw (heden geïntegreerd in het aanpalend gebouw), afgedekt met een zadeldak (pannen) uitlopend op een schild aan de poortkant. Witgeschilderde en bepleisterde straatgevel, aangepast tijdens de 19de eeuw; rechthoekige bovenvensters in stucomlijstingen met doorlopend cordon aan de onderdorpels; sterk gewijzigde begane grond (onder meer muuropeningen), doch sporen van een afgeschuinde plint en behouden, met druiplijst afgewerkte rondbooginrijpoort van zandsteen.

Aan de binnenplaatszijde, recente bijgebouwen tegen het grootste deel van de gevel, doch van de eigenlijke poortdoorgang is de witgekalkte zandsteenbouw met herstellingen en verhoging van baksteen zichtbaar; zandstenen rondbooginrijpoort en sporen van een dichtgemetselde muuropening erboven.

Ernaast, hoger, doch eveneens twee bouwlagen tellend gebouw van acht traveeën, afgedekt met een schilddak (mechanische pannen), dat mogelijk eertijds de kapel herbergde en opklimt tot de 17de eeuw, doch ingrijpend werd aangepast, onder meer in 1897 (jaartal aangegeven in de voorgevel). Laatstgenoemde bewaart slechts van de oude toestand, de geprofileerde kroonlijst van zandsteen, enkele resterende vensterposten en een onderbouw van zandsteen; overigens grote verschillen in het baksteenmetselwerk en muuropeningen uit de 19de eeuw: rechthoekige bovenvensters met dorpels en lateien van arduin en posten van baksteen, de zes middelste met een halvemaanvormig bovenlicht; aangepaste rechthoekige vensters op de begane grond; een rechthoekige poort, links, en een deur met zware omlijsting, rechts. De achtergevel eveneens ingrijpend verbouwd, zodat slechts de zandstenen kroonlijst, de resten van een afgeschuinde plint en enkele negblokken der benedenvensters nog uit de 17de eeuw dateren; het overige, onder meer een rechthoekige deur met geprofileerde stijlen (links) resulteert van de verbouwing in de 19de eeuw.

Haaks erop, een twee verdiepingen hoge vleugel onder zadeldak met schild (kunstleien en pannen), eveneens uit de 17de eeuw. Zuidgevel zeer grondig verbouwd op het einde van de 19de eeuw, doch bewaarde elementen als de geprofileerde zandstenen lijst onder de dakrand en resten van de afgeschuinde plint. De witgekalkte noordgevel heeft nog het oude baksteenmetselwerk, de zandstenen lijst onder de goot, en voormalige, heden dichtgemetselde kruisvensters met tot hoekkettingen verwerkte posten en ontlastingsboog; overigens een rechthoekige deur met een zware, geprofileerde omlijsting en druiplijst uit de 19de eeuw.

Achteruitspringende vleugel (parallel aan de straat) van acht traveeën met twee verdiepingen en scherp zadeldak (recente pannen), eveneens uit de 17de eeuw met latere aanpassingen. Witgekalkte oostgevel met afgeschuinde plint, een bewaard kruisvenster van zandsteen met ontlastingsboog van baksteen en een half kruisvenster met kwarthol beloop der omlijsting, uitspringende latei en middenkalf; overigens recente muuropeningen en een bijbouw onder lessenaarsdak geschraagd door vier ronde zuilen met dekplaat. Westgevel van baksteen met speklagen van zandsteen; de oude ordonnantie is duidelijk af te lezen: voormalige kruisvensters met negblokken van zandsteen, heden verlaagd en voorzien van arduinen boven- en onderdorpels. Noordzijpuntgevel afgewerkt met vlechtingen, en de zuidelijke aan de oostkant met vlechtingen en aan de westkant met een zandstenen trapgevel.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dominicanenklooster [online], https://id.erfgoed.net/teksten/40736 (geraadpleegd op ).