Kasteel Isque

Tekst van Kasteeldomein Isque (https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40431)

Heden Rijksmiddelbare school. Reeds in 1356 vermelding van een plaatselijk slot, dat aanvankelijk bewoond werd door het geslacht van Witthem, sedert 1578 door de familie van Hoorn, die in 1677 tot prinsen werden verheven, en dat van 1763 af eigendom werd van de prinsen Salm-Kyrbourg; na confiscatie door de Franse Revolutie wordt het kasteel uiteindelijk in 1948 ingericht als Rijksmiddelbare school.

Historiek

Op een tekening van 1719, bewaard in de school, bestaat het kasteel uit een geknikte lange vleugel tussen trapgevels, voorzien van een torentje tegen de voor- en tegen de achtergevel; links, een haakse vleugel, en rechts, een parallel lopend dienstgebouw voorzien van arcaden in een lager gedeelte; op de rechterzijde sluiten in L-vorm opgestelde aanhorigheden en een hek de binnenplaats af. Hiervan blijven heden nog over, de geknikte vleugel met polygonaal torentje tegen de voorgevel, en het parallel doch ingekort dienstgebouw.

Beschrijving

Lange vleugel (nok loodrecht op straat) met twee bouwlagen op een souterrain, afgedekt met een zadeldak (leien), links uitlopend op een schild en rechts gevat tussen trapgevels; veertien traveeën met een knik na de tiende travee, een polygonaal torentje na de veertiende, en dan nogmaals zes traveeën tussen de trapgevels; laatstgenoemde gedeelten, mogelijk opklimmend tot einde 16de of begin 17de eeuw, werden het minst aangepast.

Met steunberen gestutte baksteenbouw voorzien van een uitspringende puilijst en kwartronde cordons van zandsteen ter hoogte der boven- en onderdorpels der bovenvensters; begane grond voorzien van een geknikte rondboogdeur van zandsteen met negblokken, bekroond met een wapensteen; twee getraliede kleine venstertjes van zandsteen onder ontlastingsboog van baksteen en twee recentere vensters. Op de bovenverdieping, twee behouden kruis- en twee kloosterkozijnen, en twee verbouwde muuropeningen; boven het cordon, ontlastingsbogen van baksteen met sluit- en aanzetstenen van zandsteen. Dakkapel met trapgeveltje en rondboogvenster van zandsteen. Rechterzijgevel met zes trappen, top- en schouderstukken, voorzien van twee kwartronde cordons en kleine venstertjes van zandsteen. Links, tussenmuur met uitstekende trappen. Tegen de achtergevel, een glazen serre.

Aanleunend tegen de voorgevel, polygonale traptoren met bolspitsbekroning (leien), verrijkt met een schild (der Witthem), en daterend uit einde 16de - begin 17de eeuw; baksteenbouw met lage plint, hoekstenen, zeven uitstekende cordons en daklijst van zandsteen; begane grond met korfboogdeur van zandsteen; voorts kleine rechthoekige vensters.

Links van het torentje, geknikte vleugel van veertien traveeën, met een kern uit 17de eeuw doch einde 18de eeuw aangepast. Twee bouwlagen van baksteen op een souterrain van zandsteen. Heden hoge rechthoekige vensters in zandstenen omlijstingen met luiken; twee rijen van ontlastingsbogen erboven, de hoogste wijzend op de vroegere ordonnantie van kruisvensters: bakstenen boog met aanzet- en sluitsteen van zandsteen. Door een pui voorafgegane rechthoekige deur bekroond met een wapensteen. Zandstenen linkerzijgevel met afgeschuinde plint, daterend van 1768, tijdstip waarop het huidig tracé van de Waversesteenweg werd getrokken, waardoor het gebouw diende ingekort en de haakse aanhorigheden afgebroken; bij die gelegenheid werd ook de Kelle (met de wapens van de Hoorns) in de kasteelmuur ingemetseld; hoge rechthoekige vensters tussen vlakke hoekpilasters. Bakstenen achtergevel met sporen van de oorspronkelijke muuropeningen; verankerde rondboogdeur met negblokken van zandsteen en sporen van voormalige kruis- en kloosterkozijnen.

Rechts tegen de achtergevel, haaks en mank bijgebouw van drie traveeën onder zadeldak (pannen); baksteenbouw met een duidelijke naad na de overhoekse steunbeer van zandsteen in de voorgevel; overblijfsel van een vroeger torentje, zie ook zandstenen plint op die hoogte; steunberen van baksteen tegen de achter- en tegen de zijpuntgevel; laatstgenoemde afgewerkt met vlechtingen en voorzien van later aangebrachte rechthoekige muuropeningen; een zandstenen deurtje onder zware monolietlatei in de achtergevel.

Links, schuin op de achtergevel, een bakstenen bijbouw van een travee, afgedekt met een zadeldak (leien), en voorzien van een trapgevel (6 treden en topstuk); onderbouw van de zijgevel met uitgespaarde rondboog van baksteen. Tussen beide bijgebouwen, een afsluitingsmuur.

Parallel, ingekort dienstgebouw met twee verdiepingen, schilddak en wolfseinde (leien), opklimmend tot einde 16de - begin 17de eeuw; in zeer slechte staat, zodat de constructie op drie plaatsen dient gestut. Baksteenbouw met gebruik van zandsteen voor de afgeschuinde plint, een uitspringend cordon, de geprofileerde daklijst en de omlijstingen. In de langsgevel, twee vlakke korfboogdeuren met negblokken; sporen van kruis- en kloosterkozijnen onder dubbele of enkelvoudige ontlastingsboog van een rollaag. Dakkapel van zandsteen met consooltjes onder de vensterlatei. In de zijgevel, een ezelsrugboogpoort van zandsteen bekroond met een wapensteen.

In het kasteelpark, ruïne van een voormalig jachtpaviljoen in bak- en zandsteenstijl, uit 15de -16de eeuw (puin sedert 1967 niettegenstaande bescherming); slechts een gedeelte der muren bleef overeind; baksteenmetselwerk met speklagen en hoekstenen van zandsteen voorzien van kruisvensters onder ontlastingsbogen van baksteen met sluit- en aanzetstenen van zandsteen.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Isque [online], https://id.erfgoed.net/teksten/40431 (geraadpleegd op ).